(2018年3月11日第十三届全国人民代表大会
( 2018 ـ يىلى 3 ـ ئاينىڭ 11 ـ كۈنى 13 ـ نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى
(2018年3月11日第十三届全国人民代表大会
( 2018 ـ يىلى 3 ـ ئاينىڭ 11 ـ كۈنى 13 ـ نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى
第一次会议通过)
1-قېتىملىق يىغىندا ماقۇللاندى.
第三十二条 宪法序言第七自然段中“在马克思列宁主义、毛泽东思想、邓小平理论和‘三个代表’重要思想指引下”修改为“在马克思列宁主义、毛泽东思想、邓小平理论、‘三个代表’重要思想、科学发展观、习近平新时代中国特色社会主义思想指引下”;“健全社会主义法制”修改为“健全社会主义法治”;在“自力更生,艰苦奋斗”前增写“贯彻新发展理念”;“推动物质文明、政治文明和精神文明协调发展,把我国建设成为富强、民主、文明的社会主义国家”修改为“推动物质文明、政治文明、精神文明、社会文明、生态文明协调发展,把我国建设成为富强民主文明和谐美丽的社会主义现代化强国,实现中华民族伟大复兴”。这一自然段相应修改为:“中国新民主主义革命的胜利和社会主义事业的成就,是中国共产党领导中国各族人民,在马克思列宁主义、毛泽东思想的指引下,坚持真理,修正错误,战胜许多艰难险阻而取得的。我国将长期处于社会主义初级阶段。国家的根本任务是,沿着中国特色社会主义道路,集中力量进行社会主义现代化建设。中国各族人民将继续在中国共产党领导下,在马克思列宁主义、毛泽东思想、邓小平理论、‘三个代表’重要思想、科学发展观、习近平新时代中国特色社会主义思想指引下,坚持人民民主专政,坚持社会主义道路,坚持改革开放,不断完善社会主义的各项制度,发展社会主义市场经济,发展社会主义民主,健全社会主义法治,贯彻新发展理念,自力更生,艰苦奋斗,逐步实现工业、农业、国防和科学技术的现代化,推动物质文明、政治文明、精神文明、社会文明、生态文明协调发展,把我国建设成为富强民主文明和谐美丽的社会主义现代化强国,实现中华民族伟大复兴。”
32-ماددا ئاساسىي قانۇن كىرىش سۆزىنىڭ 7-تەبىئىي بۆلىكىدىكى «ماركسىزم-لېنىنىزم، ماۋ زېدۇڭ ئىدىيەسى، دېڭ شياۋپىڭ نەزەرىيەسى ۋە < ئۈچكە ۋەكىللىك قىلىش > مۇھىم ئىدىيەسىنىڭ يېتەكچىلىكىدە»غا «ماركسىزم-ماركسىزم، ماۋ زېدۇڭ ئىدىيەسىنى، دېڭ شياۋپىڭ نەزەرىيەسىنى، < ئۈچكە ۋەكىللىك بېرىش > مۇھىم ئىدىيەسىنى، ئىلمىي تەرەققىيات قارىشىنى، شى جىنپىڭ يېڭى دەۋر جۇڭگوچە سوتسىيالىزم ئىدىيەسىنىڭ يېتەكچىلىكىدىكى»دەپ تۈزىتىش كىرگۈزۈلدى؛ «سوتسىيالىستىك قانۇنچىلىقنى تاكامۇللاشتۇرۇش»«سوتسىيالىستىك قانۇنچىللىقنى تاكامۇللاشتۇرۇپ»قا تۈزىتىش كىرگۈزۈلدى؛ «ئۆز كۈچىگە تايىنىپ ئىش كۆرۈش، جاپا-مۇشەققەتكە چىداپ كۈرەش قىلىش»تىن ئىلگىرى «يېڭى تەرەققىيات ئىدىيەسىنى ئىزچىللاشتۇرۇش»كۆپەيتىپ يېزىلدى؛ «ماددىي مەدەنىيلىك، سىياسىي مەدەنىيلىك ۋە مەنىۋى مەدەنىيلىكنىڭ ماس تەرەققىياتىغا تۈرتكە بولۇپ، دۆلىتىمىزنى باي-قۇدرەتلىك، دېموكراتىك، مەدەنىي سوتسىيالىستىك دۆلەت قىلىپ قۇرۇپ چىقىش كېرەك»«ماددىي مەدەنىيلىك «جۇڭخۇا مىللىتىنىڭ ئۇلۇغ گۈللىنىشىنى ئىشقا ئاشۇرۇش». بۇ تەبىئىي بۆلەككە مۇناسىپ ھالدا مۇنداق تۈزىتىش كىرگۈزۈلدى:«جۇڭگو يېڭى دېموكراتىك ئىنقىلابىنىڭ غەلىبىسى ۋە سوتسىيالىزم ئىشلىرىنىڭ مۇۋەپپەقىيىتى جۇڭگو كوممۇنىستىك پارتىيەسىنىڭ جۇڭگودىكى ھەر مىللەت خەلققە رەھبەرلىك قىلىپ، ماركسىزم-لېنىنىزم، ماۋ زېدۇڭ ئىدىيەسىنىڭ يېتەكچىلىكىدە، ھەقىقەتتە چىڭ تۇرۇپ، خاتالىقلارنى تۈزىتىپ، نۇرغۇن جاپا-مۇشەققەت ۋە خەۋپ-خەتەر، توسالغۇلارنى يېڭىشى ئارقىلىق قولغا كەلگەن. دۆلىتىمىز ئۇزاققىچە سوتسىيالىزمنىڭ دەسلەپكى باسقۇچىدا تۇرىدۇ. دۆلەتنىڭ تۈپ ۋەزىپىسى جۇڭگوچە سوتسىيالىزم يولىنى بويلاپ، كۈچنى مەركەزلەشتۈرۈپ سوتسىيالىستىك زامانىۋىلاشتۇرۇش قۇرۇلۇشى ئېلىپ بېرىش. جۇڭگودىكى ھەر مىللەت خەلق داۋاملىق تۈردە جۇڭگو كوممۇنىستىك پارتىيەسىنىڭ رەھبەرلىكىدە، ماركسىزم-لېنىنىزم، ماۋ زېدۇڭ ئىدىيەسى، دېڭ شياۋپىڭ نەزەرىيەسى، < ئۈچكە ۋەكىللىك قىلىش > مۇھىم ئىدىيەسى، ئىلمىي تەرەققىيات قارىشى، شى جىنپىڭ يېڭى دەۋر جۇڭگوچە سوتسىيالىزم ئىدىيەسىنىڭ يېتەكچىلىكىدە، خەلق دېموكراتىيەسى دىكتاتۇرىسىدا چىڭ تۇرۇپ، سوتسىيالىزم يولىدا چىڭ تۇرۇپ، ئىسلاھات، ئېچىۋېتىشتە چىڭ تۇرۇپ، سوتسىيالىزمنىڭ تۈرلۈك تۈزۈملىرىنى ئۈزلۈكسىز مۇكەممەللەشتۈرىدۇ، سوتسىيالىستىك بازار ئىگىلىكىنى راۋاجلاندۇرۇپ، سوتسىيالىستىك دېموكراتىيەنى راۋاجلاندۇرۇپ، سوتسىيالىستىك قانۇنچىللىقنى تاكامۇللاشتۇرۇپ، يېڭى تەرەققىيات ئىدىيەسىنى ئىزچىللاشتۇرۇپ، ئۆز كۈچىگە تايىنىپ ئىش كۆرۈپ، جاپاغا چىداپ كۈرەش قىلىپ، سانائەت، يېزا ئىگىلىكى، دۆلەت مۇداپىئەسى ۋە پەن-تېخنىكىنى پەيدىنپەي زامانىۋىلاشتۇرۇپ، ماددىي مەدەنىيلىك، سىياسىي مەدەنىيلىك، مەنىۋى مەدەنىيلىك، ئىجتىمائىي مەدەنىيلىك ۋە ئېكولوگىيە مەدەنىيلىكىنىڭ ماس تەرەققىياتىنى ئىلگىرى سۈرۈش، دۆلىتىمىزنى باي-قۇدرەتلىك، دېموكراتىك، مەدەنىي، ئىناق، گۈزەل سوتسىيالىستىك زامانىۋىلاشقان كۈچلۈك دۆلەت قىلىپ قۇرۇپ چىقىپ، جۇڭخۇا مىللىتىنىڭ ئۇلۇغ گۈللىنىشىنى ئەمەلگە ئاشۇرايلى. »
第三十三条 宪法序言第十自然段中“在长期的革命和建设过程中”修改为“在长期的革命、建设、改革过程中”;“包括全体社会主义劳动者、社会主义事业的建设者、拥护社会主义的爱国者和拥护祖国统一的爱国者的广泛的爱国统一战线”修改为“包括全体社会主义劳动者、社会主义事业的建设者、拥护社会主义的爱国者、拥护祖国统一和致力于中华民族伟大复兴的爱国者的广泛的爱国统一战线”。这一自然段相应修改为:“社会主义的建设事业必须依靠工人、农民和知识分子,团结一切可以团结的力量。在长期的革命、建设、改革过程中,已经结成由中国共产党领导的,有各民主党派和各人民团体参加的,包括全体社会主义劳动者、社会主义事业的建设者、拥护社会主义的爱国者、拥护祖国统一和致力于中华民族伟大复兴的爱国者的广泛的爱国统一战线,这个统一战线将继续巩固和发展。中国人民政治协商会议是有广泛代表性的统一战线组织,过去发挥了重要的历史作用,今后在国家政治生活、社会生活和对外友好活动中,在进行社会主义现代化建设、维护国家的统一和团结的斗争中,将进一步发挥它的重要作用。中国共产党领导的多党合作和政治协商制度将长期存在和发展。”
33-ماددا ئاساسىي قانۇن كىرىش سۆزىنىڭ 10-تەبىئىي بۆلىكىدىكى «ئۇزاق مۇددەتلىك ئىنقىلاب ۋە قۇرۇلۇش جەريانىدا»«ئۇزاق مۇددەتلىك ئىسلاھات، قۇرۇلۇش، ئىسلاھات جەريانىدا»دەپ تۈزىتىش كىرگۈزۈلدى؛ «بارلىق سوتسىيالىستىك ئەمگەكچىلەر، سوتسىيالىزم ئىشلىرىنىڭ قۇرغۇچىلىرى، سوتسىيالىزمنى ھىمايە قىلىدىغان ۋەتەنپەرۋەرلەر ۋە ۋەتەننىڭ بىرلىكىنى ھىمايە قىلىدىغان ۋەتەنۋەرلەرنى ئۆز ئىچىگە ئالغان كەڭ ۋەتەنپەرۋەرلىك بىرلىك سېپى»«بارلىق سوتسىيالىستىك ئەمگەكچىلەرنى، سوتسىيالىزم ئىشلىرىنىڭ قۇرۇلۇشچىلىرىنى، سوتسىيالىزمنى مۇھاپىزەت قىلىدىغان ۋەتەنپەرۋەزلەرنى، ۋەتەننىڭ بىرلىكىنى ھىمايە بولىدىغان ۋە جۇڭخۇا مىللىتىنىڭ ئۇلۇغ گۈللىنىشىگە كۈچ چىقىرىدىغان ۋەتەنپەرۋەرلەرنى ئۆز ئۈستىگە ئالغان كەڭ ۋەتەنپەرۋەرلىك ۋەتەنپەرۋەرلىك بىرلىك سېپىگە تۈزىتىش كىرگۈزۈلدى بىرلىك سەپ. بۇ تەبىئىي بۆلەككە مۇناسىپ ھالدا مۇنداق تۈزىتىش كىرگۈزۈلدى:«سوتسىيالىستىك قۇرۇلۇش ئىشلىرىدا ئىشچىلار، دېھقانلار ۋە زىيالىيلارغا تايىنىپ، ئىتتىپاقلىشىشقا بولىدىغان بارلىق كۈچلەر بىلەن ئىتتىپاقلىشىش شەرت. ئۇزاق مۇددەتلىك ئىنقىلاب، قۇرۇلۇش ۋە ئىسلاھات داۋامىدا، جۇڭگو كوممۇنىستىك پارتىيەسى رەھبەرلىك قىلىدىغان، دېموكراتىك پارتىيە-گۇرۇھلار ۋە خەلق تەشكىلاتلىرى قاتناشقان، بارلىق سوتسىيالىستىك ئەمگەكچىلەر، سوتسىيالىزم ئىشلىرىنىڭ قۇرغۇچىلىرى، سوتسىيالىزمنى ھىمايە قىلىدىغان ۋەتەنپەرۋەرلەر، ۋەتەننىڭ بىرلىكىنى ھىمايە قىلىدىغان ۋە جۇڭخۇا مىللىتىنىڭ ئۇلۇغ گۈللىنىشىگە كۈچ چىقىرىدىغان ۋەتەنپەرۋەرلەرنى ئۆز ئىچىگە ئالغان كەڭ ۋەتەنپەرۋەرلىك بىرلىك سېپى قۇرۇلدى، بۇ بىرلىك سەپ داۋاملىق مۇستەھكەملىنىدۇ ۋە تەرەققىي قىلىدۇ. جۇڭگو خەلق سىياسىي مەسلىھەت كېڭىشى كەڭ ۋەكىللىك خاراكتېرىگە ئىگە بىرلىك سەپ تەشكىلاتى، ئۇ ئىلگىرى مۇھىم تارىخىي رول ئوينىغانىدى، بۇنىڭدىن كېيىن دۆلەتنىڭ سىياسىي تۇرمۇشى، ئىجتىمائىي تۇرمۇشى ۋە تاشقى دوستلۇق پائالىيەتلىرىدە، سوتسىيالىستىك زامانىۋىلاشتۇرۇش قۇرۇلۇشى ئېلىپ بېرىش، دۆلەتنىڭ بىرلىكى ۋە ئىتتىپاقلىقىنى قوغداش كۈرەشلىرىدە ئۆزىنىڭ مۇھىم رولىنى يەنىمۇ جارى قىلدۇرىدۇ. جۇڭگو كوممۇنىستىك پارتىيەسى رەھبەرلىكىدىكى كۆپ پارتىيە ھەمكارلىشىش ۋە سىياسىي كېڭىشىش تۈزۈمى ئۇزاققىچە مەۋجۇت بولۇپ تۇرىدۇ ۋە تەرەققىي قىلىدۇ. »
第三十四条 宪法序言第十一自然段中“平等、团结、互助的社会主义民族关系已经确立,并将继续加强。”修改为:“平等团结互助和谐的社会主义民族关系已经确立,并将继续加强。”
34-ماددا ئاساسىي قانۇن كىرىش سۆزىنىڭ 11-تەبىئىي بۆلىكىدە «باراۋەرلىك، ئىتتىپاقلىق، ھەمكارلىق ئاساسىدىكى سوتسىيالىستىك مىللەتلەر مۇناسىۋىتى ئورنىتىلدى ھەمدە داۋاملىق كۈچەيتىلىدۇ». «باراۋەرلىك، ئىتتىپاقلىق، ھەمكارلىق، ئىناقلىق ئاساسىدىكى سوتسىيالىستىك مىللەتلەر مۇناسىۋىتى ئورنىتىلدى ھەم داۋاملىق كۈچەيتىلىدۇ»دەپ تۈزىتىش كىرگۈزۈلدى. »
第三十五条 宪法序言第十二自然段中“中国革命和建设的成就是同世界人民的支持分不开的”修改为“中国革命、建设、改革的成就是同世界人民的支持分不开的”;“中国坚持独立自主的对外政策,坚持互相尊重主权和领土完整、互不侵犯、互不干涉内政、平等互利、和平共处的五项原则”后增加“坚持和平发展道路,坚持互利共赢开放战略”;“发展同各国的外交关系和经济、文化的交流”修改为“发展同各国的外交关系和经济、文化交流,推动构建人类命运共同体”。这一自然段相应修改为:“中国革命、建设、改革的成就是同世界人民的支持分不开的。中国的前途是同世界的前途紧密地联系在一起的。中国坚持独立自主的对外政策,坚持互相尊重主权和领土完整、互不侵犯、互不干涉内政、平等互利、和平共处的五项原则,坚持和平发展道路,坚持互利共赢开放战略,发展同各国的外交关系和经济、文化交流,推动构建人类命运共同体;坚持反对帝国主义、霸权主义、殖民主义,加强同世界各国人民的团结,支持被压迫民族和发展中国家争取和维护民族独立、发展民族经济的正义斗争,为维护世界和平和促进人类进步事业而努力。”
35-ماددا ئاساسىي قانۇن كىرىش سۆزىنىڭ 12-تەبىئىي بۆلىكىدىكى «جۇڭگونىڭ ئىنقىلاب ۋە قۇرۇلۇش مۇۋەپپەقىيەتلىرى دۇنيا خەلقىنىڭ قوللىشىدىن ئايرىلالمايدۇ»دېگەن سۆز «جۇڭگونىڭ ئىنقىلاب، قۇرۇلۇش ۋە ئىسلاھات جەھەتتىكى مۇۋەپپەقىيەتلىرىنى دۇنيا خەلقىنىڭ قولشىدىن ئايرىپ قارىغىلى بولمايدۇ»دەپ تۈزىتىش كىرگۈزۈلدى؛ «جۇڭگو مۇستەقىل، ئۆزىگە ئۆزى ئىگە بولۇش ئاساسىدىكى تاشقى سىياسەتتە چىڭ تۇرىدۇ، بىر-بىرىنىڭ ئىگىلىك ھوقۇقى ۋە زېمىن پۈتۈنلۈكىگە ھۆرمەت قىلىش، بىر-بىرىگە تاجاۋۇز قىلماسلىق، بىر-بىرىدىن ئىچكى ئىشلارغا ئارىلاشماسلىق، باراۋەرلىك ئاساسىدا ئۆزئارا مەنپەئەت يەتكۈزۈش، تىنچلىقتا بىللە تۇرۇشتىن ئىبارەت بەش پىرىنسىپتا چىڭ تۇرىدۇ»، كېيىن «تىنچ تەرەققىيات يولىدا چىڭ تۇرىدۇ، ئۆزئارا مەنپەئەت يەتكۈزۈپ، ئورتاق پايدا ئالىدىغان ئېچىۋېتىش ئىستراتېگىيەسىدە چىڭ تۇرىدۇ »؛ «ھەرقايسى دۆلەتلەر بىلەن بولغان دىپلوماتىك مۇناسىۋەت ۋە ئىقتىساد، مەدەنىيەت بىلەن بولغان ئالاقىنى راۋاجلاندۇرۇش»«ھەرقايسى دۆلەتلەر بىلەنلا بولغان دىپلوماتىك مۇناسىۋەت ۋەئىقتىساد، مەدەنىيەت ئالاقىسىنى راۋاجلاندۇرۇپ، ئىنسانىيەت تەقدىرى ئورتاق گەۋدىسى بەرپا قىلىشقا تۈرتكە بولۇش»قا تۈزىتىش كىرگۈزۈلدى. بۇ تەبىئىي بۆلەككە مۇناسىپ ھالدا مۇنداق تۈزىتىش كىرگۈزۈلدى:«جۇڭگونىڭ ئىنقىلاب، قۇرۇلۇش، ئىسلاھاتىنىڭ مۇۋەپپەقىيەتلىرىنى دۇنيا خەلقىنىڭ قوللىشىدىن ئايرىلالمايدۇ.» جۇڭگونىڭ ئىستىقبالى دۇنيانىڭ ئىستىقبالى بىلەن زىچ باغلانغان. جۇڭگو مۇستەقىل، ئۆزىگە ئۆزى ئىگە بولۇش ئاساسىدىكى تاشقى سىياسەتتە چىڭ تۇرىدۇ، بىر-بىرىنىڭ ئىگىلىك ھوقۇقى ۋە زېمىن پۈتۈنلۈكىگە ھۆرمەت قىلىش، بىر-بىرىگە تاجاۋۇز قىلماسلىق، بىر-بىرى بىلەن ئىچكى ئىشلارغا ئارىلاشماسلىق، باراۋەرلىك ئاساسىدا ئۆزئارا مەنپەئەت يەتكۈزۈش، تىنچ بىللە تۇرۇشتىن ئىبارەت بەش پىرىنسىپتا چىڭ تۇرىدۇ، تىنچ تەرەققىيات يولىدا چىڭ تۇرىدۇ، ئۆزئارا مەنپەئەت يەتكۈزىدىغان، ئورتاق پايدا ئالىدىغان ئېچىۋېتىش ئىستراتېگىيەسىدە چىڭ تۇرىدۇ، ھەرقايسى دۆلەتلەر بىلەن بولغان دىپلوماتىك مۇناسىۋەت ۋە ئىقتىساد، مەدەنىيەت ئالاقىسىنى راۋاجلاندۇرىدۇ، ئىنسانىيەت تەقدىرى ئورتاق گەۋدىسىنىڭ بەرپا قىلىنىشىغا تۈرتكە بولىدۇ؛ جاھانگىرلىككە، زومىگەرلىككە، مۇستەملىكىچىلىككە قەتئىي قارشى تۇرۇپ، دۇنيادىكى ھەرقايسى دۆلەت خەلقى بىلەن بولغان ئىتتىپاقلىقنى كۈچەيتىپ، ئېزىلگۈچى مىللەتلەرنىڭ ۋە تەرەققىي قىلىۋاتقان دۆلەتلەرنىڭ مىللىي مۇستەقىللىقنى قولغا كەلتۈرۈش ۋە قوغداش، مىللىي ئىگىلىكنى راۋاجلاندۇرۇش يولىدىكى ھەققانىي كۈرەشلىرىگە مەدەت بېرىپ، دۇنيا تىنچلىقىنى قوغداش ۋە ئىنسانىيەتنىڭ تەرەققىيات ئىشلىرىنى ئىلگىرى سۈرۈش ئۈچۈن تىرىشىدۇ. »
第三十六条 宪法第一条第二款“社会主义制度是中华人民共和国的根本制度。”后增写一句,内容为:“中国共产党领导是中国特色社会主义最本质的特征。”
36-ماددا ئاساسىي قانۇننىڭ 1-ماددىسىنىڭ 2-تارمىقىدىكى «سوتسىيالىستىك تۈزۈم جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ تۈپ تۈزۈمى». كېيىن بىر جۈملە قوشۇپ يېزىلدى، مەزمۇنى:«جۇڭگو كوممۇنىستىك پارتىيەسىنىڭ رەھبەرلىكى جۇڭگوچە سوتسىيالىزمنىڭ ئەڭ ماھىيەتلىك ئالاھىدىلىكى.» »
第三十七条 宪法第三条第三款“国家行政机关、审判机关、检察机关都由人民代表大会产生,对它负责,受它监督。”修改为:“国家行政机关、监察机关、审判机关、检察机关都由人民代表大会产生,对它负责,受它监督。”
37-ماددا ئاساسىي قانۇننىڭ 3-ماددىسىنىڭ 3-تارمىقىدىكى «دۆلەتنىڭ مەمۇرىي ئورگىنى، سوت ئورگىنى، تەپتىش ئورگىنى خەلق قۇرۇلتىيىدا ۋۇجۇدقا كېلىدۇ، ئۇنىڭ ئالدىدا جاۋابكار بولىدۇ، ئۇنىڭ نازارىتىدە بولىدۇ. «دۆلەتنىڭ مەمۇرىي ئورگىنى، رېۋىزىيە ئورگىنى، سوت ئورگىنى، تەپتىش ئورگىنى خەلق قۇرۇلتىيىدا ۋۇجۇدقا كېلىدۇ، ئۇنىڭ ئالدىدا جاۋابكار بولىدۇ، ئۇنىڭ نازارىتىدە بولىدۇ.» »
第三十八条 宪法第四条第一款中“国家保障各少数民族的合法的权利和利益,维护和发展各民族的平等、团结、互助关系。”修改为:“国家保障各少数民族的合法的权利和利益,维护和发展各民族的平等团结互助和谐关系。”
38-ماددا ئاساسىي قانۇننىڭ 4-ماددىسىنىڭ 1-تارمىقىدىكى «دۆلەت ئاز سانلىق مىللەتلەرنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇقى ۋە مەنپەئەتىنى كاپالەتلەندۈرىدۇ، مىللەتلەرنىڭ باراۋەرلىك، ئىتتىپاقلىق، ھەمكارلىق مۇناسىۋىتىنى قوغدايدۇ ۋە راۋاجلاندۇرىدۇ». «دۆلەت ئاز سانلىق مىللەتلەرنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتى ۋە مەنپەئىتىنى كاپالەتلەندۈرىدۇ، ھەرقايسى مىللەتلەرنىڭ باراۋەرلىك، ئىتتىپاقلىق، ھەمكارلىق، ئىناقلىق مۇناسىۋىتىنى قوغدايدۇ ۋە راۋاجلاندۇرىدۇ»دەپ تۈزىتىش كىرگۈزۈلدى. »
第三十九条 宪法第二十四条第二款中“国家提倡爱祖国、爱人民、爱劳动、爱科学、爱社会主义的公德”修改为“国家倡导社会主义核心价值观,提倡爱祖国、爱人民、爱劳动、爱科学、爱社会主义的公德”。这一款相应修改为:“国家倡导社会主义核心价值观,提倡爱祖国、爱人民、爱劳动、爱科学、爱社会主义的公德,在人民中进行爱国主义、集体主义和国际主义、共产主义的教育,进行辩证唯物主义和历史唯物主义的教育,反对资本主义的、封建主义的和其他的腐朽思想。”
39-ماددا ئاساسىي قانۇننىڭ 24-ماددىسىنىڭ 2-تارمىقىدىكى «دۆلەت ۋەتەننى سۆيۈش، خەلقنى سۆيۈش، ئەمگەكنى سۆيۈش، ئىلىم-پەننى سۆيۈش، سوتسىيالىزمنى سۆيۈشتەك ئومۇمىي ئەخلاقنى تەشەببۇس قىلىدۇ»دېگەن سۆز «دۆلەت سوتسىيالىستىك يادرولۇق قىممەت قارىشىنى تەشەببۇس قىلىدۇ، ۋەتەننى سۆيۈش، خەلقنىڭ مۇھەببىتىنى سۆيۈش، ئەمگەكنىڭ مۇھەببىتىنى، ئىلىم-پەننى سۆيۈش، سوتسىيالىزمنىڭ ئومۇمىي ئەخلاقىنى تەشەببۇس قىلىدۇ»دەپ تۈزىتىش كىرگۈزۈلدى. بۇ تارماققا مۇناسىپ تۈزىتىش كىرگۈزۈلدى:«دۆلەت سوتسىيالىستىك يادرولۇق قىممەت قارىشىنى تەشەببۇس قىلىدۇ، ۋەتەننى سۆيۈش، خەلقنى سۆيۈش، ئەمگەكنى سۆيۈش، ئىلىم-پەننى سۆيۈش، سوتسىيالىزمنى سۆيۈش ئومۇمىي ئەخلاقىنى تەشەببۇس قىلىدۇ، خەلق ئارىسىدا ۋەتەنپەرۋەرلىك، كوللېكتىۋىزم ۋە ئىنتېرناتسىيونالىزم، كوممۇنىزم تەربىيەسى، دىيالېكتىك ماتېرىيالىزم ۋە تارىخىي ماتېرىيالىزم تەربىيەسى بېرىدۇ، كاپىتالىستىك، فېئوداللىق ۋە باشقا چىرىك ئىدىيەلەرگە قارشى تۇرۇش. »
第四十条 宪法第二十七条增加一款,作为第三款:“国家工作人员就职时应当依照法律规定公开进行宪法宣誓。”
40-ماددا ئاساسىي قانۇننىڭ 27-ماددىسىغا بىر تارماق كۆپەيتىلىپ، 3-تارمىقى قىلىنىدۇ:«دۆلەت خادىملىرى ۋەزىپىگە ئولتۇرغاندا قانۇندىكى بەلگىلىمە بويىچە، ئاشكارا ھالدا ئاساسىي قانۇن قەسىمى بېرىشى كېرەك». »
第四十一条 宪法第六十二条“全国人民代表大会行使下列职权”中增加一项,作为第七项“(七)选举国家监察委员会主任”,第七项至第十五项相应改为第八项至第十六项。
41-ماددا ئاساسىي قانۇننىڭ 62-ماددىسى «مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى تۆۋەندىكى خىزمەت ھوقۇقلىرىنى يۈرگۈزىدۇ»گە بىر تۈر قوشۇلدى، بۇ، 7-تۈر «( 7 ) دۆلەت رېۋىزىيە كومىتېتىنىڭ مۇدىرىنى سايلاش»سۈپىتىدە، 7-تۈردىن 15-تۈرگىچە بولغان تۈرلەر مۇناسىپ ھالدا 8-تۈردىن 16-تۈرگىچە ئۆزگەرتىلىدۇ.
第四十二条 宪法第六十三条“全国人民代表大会有权罢免下列人员”中增加一项,作为第四项“(四)国家监察委员会主任”,第四项、第五项相应改为第五项、第六项。
42-ماددا ئاساسىي قانۇننىڭ 63-ماددىسى «مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى تۆۋەندىكى خادىملارنى قالدۇرۇۋېتىشكە ھوقۇقلۇق»دېگەن سۆزنىڭ بىر تۈرىنى كۆپەيتىپ، 4-تارماقچىسى «( 4 ) دۆلەت رېۋىزىيە كومىتېتىنىڭ مۇدىرى»قىلىدۇ، 4-، 5-تارماقچىسى مۇناسىپ ھالدا 5-، 6-تارماقچىسىغا ئۆزگەرتىلىدۇ.
第四十三条 宪法第六十五条第四款“全国人民代表大会常务委员会的组成人员不得担任国家行政机关、审判机关和检察机关的职务。”修改为:“全国人民代表大会常务委员会的组成人员不得担任国家行政机关、监察机关、审判机关和检察机关的职务。”
43-ماددا ئاساسىي قانۇننىڭ 65-ماددىسىنىڭ 4-تارمىقىدىكى «مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى تەركىبىدىكىلەر دۆلەتنىڭ مەمۇرىي ئورگىنى، سوت ئورگىنى ۋە تەپتىش ئورگىنىدا ۋەزىپە ئۆتىسە بولمايدۇ». «مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى تەركىبىدىكىلەر دۆلەتنىڭ مەمۇرىي ئورگىنى، رېۋىزىيە ئورگىنى، سوت ئورگىنى ۋە تەپتىش ئورگىنىدا ۋەزىپە ئۆتىسە بولمايدۇ.» »
第四十四条 宪法第六十七条“全国人民代表大会常务委员会行使下列职权”中第六项“(六)监督国务院、中央军事委员会、最高人民法院和最高人民检察院的工作”修改为“(六)监督国务院、中央军事委员会、国家监察委员会、最高人民法院和最高人民检察院的工作”;增加一项,作为第十一项“(十一)根据国家监察委员会主任的提请,任免国家监察委员会副主任、委员”,第十一项至第二十一项相应改为第十二项至第二十二项。
44-ماددا ئاساسىي قانۇننىڭ 67-ماددىسىدىكى «مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى تۆۋەندىكى خىزمەت ھوقۇقلىرىنى يۈرگۈزىدۇ»دېگەن سۆزنىڭ 6-تارماقچىسىدىكى «( 6 ) گوۋۇيۈەننىڭ، مەركىزىي ھەربىي كومىتېتنىڭ، ئالىي خەلق سوت مەھكىمىسىنىڭ ۋە ئالىي خەلق تەپتىش مەھكىمىسىنىڭ خىزمىتىنى نازارەت قىلىش»نىڭ «( 6»گوۋۇيۈەن، مەركىزىي ھەربىي كومىتېت، دۆلەت رېۋىزىيە كومىتېتىنىڭ، ئالىي خەلق تەپتىش مەھكىمىسى ۋە ئالىي خەلقنى نازارەت قىلىش ئۈچۈن تۈزىتىلگەنلىكى ( 6 ) بولىدۇ تەپتىش مەھكىمىسىنىڭ خىزمىتى. بىر تۈر كۆپەيتىلدى، 11-تۈر «( 11 ) دۆلەت رېۋىزىيە كومىتېتى مۇدىرىنىڭ تەكلىپى بويىچە، دۆلەت رېۋىزىيە كومىتېتىنىڭ مۇئاۋىن مۇدىرلىرى، ئەزالىرى ۋەزىپىگە تەيىنلىنىدۇ ۋە قالدۇرۇلىدۇ»، 11-تۈردىن 21-تۈرگىچە بولغان تۈر مۇناسىپ ھالدا 12-تۈردىن 22-تۈرگىچە ئۆزگەرتىلىدۇ.
宪法第七十条第一款中“全国人民代表大会设立民族委员会、法律委员会、财政经济委员会、教育科学文化卫生委员会、外事委员会、华侨委员会和其他需要设立的专门委员会。”修改为:“全国人民代表大会设立民族委员会、宪法和法律委员会、财政经济委员会、教育科学文化卫生委员会、外事委员会、华侨委员会和其他需要设立的专门委员会。”
ئاساسىي قانۇننىڭ 70-ماددىسىنىڭ 1-تارمىقىدىكى «مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى مىللەتلەر كومىتېتى، قانۇن كومىتېتى، مالىيە-ئىقتىساد كومىتېتى، مائارىپ-پەن-مەدەنىيەت-سەھىيە كومىتېتى، تاشقى ئىشلار كومىتېتى، جۇڭگو مۇھاجىرلىرى كومىتېتىنى ۋە تەسىس قىلىش زۆرۈر بولغان باشقا مەخسۇس كومىتېتلارنى تەسىس قىلىدۇ». «مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى مىللەتلەر كومىتېتى، ئاساسىي قانۇن ۋە قانۇن كومىتېتى، مالىيە-ئىقتىساد كومىتېتى، مائارىپ-پەن-مەدەنىيەت-سەھىيە كومىتېتى، تاشقى ئىشلار كومىتېتى، خۇاچياۋلار كومىتېتىنى ۋە تەسىس قىلىشقا تېگىشلىك باشقا مەخسۇس كومىتېتلارنى تەسىس قىلىدۇ.» »
第四十五条 宪法第七十九条第三款“中华人民共和国主席、副主席每届任期同全国人民代表大会每届任期相同,连续任职不得超过两届。”修改为:“中华人民共和国主席、副主席每届任期同全国人民代表大会每届任期相同。”
45-ماددا ئاساسىي قانۇننىڭ 79-ماددىسىنىڭ 3-تارمىقىدىكى «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ رەئىسى، مۇئاۋىن رەئىسىنىڭ ھەر نۆۋەتلىك ۋەزىپە ئۆتەش مۇددىتى مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيىنىڭ ھەر نۆۋەتلىك ۋەزىپە يۈرگۈزۈش مۇددىتى بىلەن ئوخشاش بولىدۇ، ئۇدا ئىككى نۆۋەتتىن ئارتۇق ۋەزىپە ئۆتىسە بولمايدۇ». «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ رەئىسى، مۇئاۋىن رەئىسىنىڭ ھەر نۆۋەتلىك ۋەزىپە ئۆتەش مۇددىتى مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيىنىڭ ھەر نۆۋەتلىك ۋەزىپە يۈرگۈزۈش مۇددىتى بىلەن ئوخشاش بولىدۇ.» »
第四十六条 宪法第八十九条“国务院行使下列职权”中第六项“(六)领导和管理经济工作和城乡建设”修改为“(六)领导和管理经济工作和城乡建设、生态文明建设”;第八项“(八)领导和管理民政、公安、司法行政和监察等工作”修改为“(八)领导和管理民政、公安、司法行政等工作”。
46-ماددا ئاساسىي قانۇننىڭ 89-ماددىسىدىكى «گوۋۇيۈەن تۆۋەندىكى خىزمەت ھوقۇقلىرىنى يۈرگۈزىدۇ»دېگەن سۆزنىڭ 6-تارماقچىسىدىكى «( 6 ) ئىقتىساد خىزمىتى ۋە شەھەر-يېزا قۇرۇلۇشىغا رەھبەرلىك قىلىش ۋە ئۇنى باشقۇرۇش»«( 6»ئىقتىساد خىزمىتى ۋە شەھەرلەر-يېزا قۇرۇلۇشى، ئېكولوگىيە مەدەنىيلىكى قۇرۇلۇشىغا رەھبەرلىك قىلىش-باشقۇرۇش»قا تۈزىتىش كىرگۈزۈلدى؛ 8 ـ تۈرلۈك «( 8 ) خەلق ئىشلىرى، جامائەت خەۋپسىزلىكى، ئەدلىيە مەمۇرىيىتى ۋە رېۋىزىيە قاتارلىق خىزمەتلەرگە رەھبەرلىك قىلىش ۋە ئۇنى باشقۇرۇش»«( 8 > خەلق ئىشلىرى، گوڭئەن، ئەدلىيە مەمۇرىيىتى قاتارلىق خىزمەتلەر»گە تۈزىتىش كىرگۈزۈلدى.
第四十七条 宪法第一百条增加一款,作为第二款:“设区的市的人民代表大会和它们的常务委员会,在不同宪法、法律、行政法规和本省、自治区的地方性法规相抵触的前提下,可以依照法律规定制定地方性法规,报本省、自治区人民代表大会常务委员会批准后施行。”
47-ماددا ئاساسىي قانۇننىڭ 100-ماددىسىغا بىر تارماق كۆپەيتىلىپ، 2-تارمىقى قىلىندى:«رايون بار شەھەرلىك خەلق قۇرۇلتايلىرى ۋە ئۇلارنىڭ دائىمىي كومىتېتلىرى ئاساسىي قانۇنغا، قانۇنلارغا، مەمۇرىي نىزاملارغا ۋە شۇ ئۆلكە، ئاپتونوم رايوننىڭ يەرلىك نىزاملىرىغا زىت بولماسلىق شەرتى بىلەن قانۇنلاردىكى بەلگىلىمىگە بىنائەن يەرلىك نىزام چىقارسا بولىدۇ، ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىغا تەستىقلاتقاندىن كېيىن يولغا قويۇلىدۇ. »
第四十八条 宪法第一百零一条第二款中“县级以上的地方各级人民代表大会选举并且有权罢免本级人民法院院长和本级人民检察院检察长。”修改为:“县级以上的地方各级人民代表大会选举并且有权罢免本级监察委员会主任、本级人民法院院长和本级人民检察院检察长。”
108-ماددا ئاساسىي قانۇننىڭ 1-ماددىسىنىڭ 2-تارمىقىدىكى «ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق قۇرۇلتايلىرى شۇ دەرىجىلىك خەلق سوت مەھكىمىسىنىڭ باشلىقى ۋە شۇ دەرىجىلىك خەلق تەپتىش مەھكىمىسىنىڭ باش تەپتىشىنى سايلايدۇ ھەمدە قالدۇرۇۋېتىشكە ھوقۇقلۇق. «ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق قۇرۇلتايلىرى شۇ دەرىجىلىك رېۋىزىيە كومىتېتىنىڭ مۇدىرى، شۇ دەرىجىلىك خەلق سوت مەھكىمىسىنىڭ باشلىقى ۋە شۇ دەرىجىلىك خەلق تەپتىش مەھكىمىسىنىڭ باش تەپتىشىنى سايلايدۇ ھەمدە قالدۇرۇۋېتىشكە ھوقۇقلۇق.» »
第四十九条 宪法第一百零三条第三款“县级以上的地方各级人民代表大会常务委员会的组成人员不得担任国家行政机关、审判机关和检察机关的职务。”修改为:“县级以上的地方各级人民代表大会常务委员会的组成人员不得担任国家行政机关、监察机关、审判机关和检察机关的职务。”
49-ماددا ئاساسىي قانۇن 3-ماددىسىنىڭ 3-تارمىقىدىكى «ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى تەركىبىدىكىلەر دۆلەتنىڭ مەمۇرىي ئورگىنى، سوت ئورگىنى ۋە تەپتىش ئورگىنىدا ۋەزىپە ئۆتىسە بولمايدۇ». «ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى تەركىبىدىكىلەر دۆلەتنىڭ مەمۇرىي ئورگىنى، رېۋىزىيە ئورگىنى، سوت ئورگىنى ۋە تەپتىش ئورگىنىدا ۋەزىپە ئۆتىسە بولمايدۇ». »
第五十条 宪法第一百零四条中“监督本级人民政府、人民法院和人民检察院的工作”修改为“监督本级人民政府、监察委员会、人民法院和人民检察院的工作”。这一条相应修改为:“县级以上的地方各级人民代表大会常务委员会讨论、决定本行政区域内各方面工作的重大事项;监督本级人民政府、监察委员会、人民法院和人民检察院的工作;撤销本级人民政府的不适当的决定和命令;撤销下一级人民代表大会的不适当的决议;依照法律规定的权限决定国家机关工作人员的任免;在本级人民代表大会闭会期间,罢免和补选上一级人民代表大会的个别代表。”
105-ماددا ئاساسىي قانۇننىڭ 4-ماددىسىدىكى «شۇ دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتى، خەلق سوت مەھكىمىسى ۋە خەلق تەپتىش مەھكىمىسىنىڭ خىزمىتىنى نازارەت قىلىش»«شۇ دەرىجىلىك خەلقنىڭ ھۆكۈمىتى، رېۋىزىيە كومىتېتى، خەلق سوت مەھكىمىلىرى ۋە خەلق تەپتىش مەھكىمىلىرىنىڭ خىزمىتىنى نازارەت قىلىش )»قا تۈزىتىش كىرگۈزۈلدى. بۇ ماددىغا مۇناسىپ تۈزىتىش كىرگۈزۈلىدۇ:«ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتلىرى شۇ مەمۇرىي رايوننىڭ ھەرقايسى جەھەتلەردىكى خىزمەتلىرىگە دائىر مۇھىم، زور ئىشلارنى مۇزاكىرە قىلىدۇ، قارار قىلىدۇ؛ شۇ دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتى، رېۋىزىيە كومىتېتى، خەلق سوت مەھكىمىسى ۋە خەلق تەپتىش مەھكىمىسىنىڭ خىزمىتىنى نازارەت قىلىش؛ شۇ دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ نامۇۋاپىق قارارى ۋە بۇيرۇقىنى بىكار قىلىش؛ بىر دەرىجە تۆۋەن خەلق قۇرۇلتىيىنىڭ نامۇۋاپىق قارارىنى بىكار قىلىش؛ قانۇندا بەلگىلەنگەن ھوقۇق دائىرىسىدە دۆلەت ئورگىنى خادىملىرىنى تەيىنلەش ۋە قالدۇرۇشنى قارار قىلىش؛ شۇ دەرىجىلىك خەلق قۇرۇلتىيىنىڭ يىغىنى يېپىق مەزگىلدە، بىر دەرىجە يۇقىرى خەلق قۇرۇلتىيىنىڭ ئايرىم ۋەكىللىرى ۋەكىللىكتىن قالدۇرۇۋېتىلىدۇ ۋە تولۇقلاپ سايلىنىدۇ. »
第五十一条 宪法第一百零七条第一款“县级以上地方各级人民政府依照法律规定的权限,管理本行政区域内的经济、教育、科学、文化、卫生、体育事业、城乡建设事业和财政、民政、公安、民族事务、司法行政、监察、计划生育等行政工作,发布决定和命令,任免、培训、考核和奖惩行政工作人员。”修改为:“县级以上地方各级人民政府依照法律规定的权限,管理本行政区域内的经济、教育、科学、文化、卫生、体育事业、城乡建设事业和财政、民政、公安、民族事务、司法行政、计划生育等行政工作,发布决定和命令,任免、培训、考核和奖惩行政工作人员。”
101-ماددا ئاساسىي قانۇننىڭ 7-ماددىسىنىڭ 1-تارمىقىدىكى «ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى قانۇندا بەلگىلەنگەن ھوقۇق دائىرىسى بويىچە شۇ مەمۇرىي رايوننىڭ ئىقتىساد، مائارىپ، پەن-تېخنىكا، مەدەنىيەت، سەھىيە، تەنتەربىيە ئىشلىرىنى، شەھەر-يېزا قۇرۇلۇشى ئىشلىرىنى ۋە مالىيە، خەلق ئىشلىرى، جامائەت خەۋپسىزلىكى، مىللەتلەر ئىشلىرىنى، ئەدلىيە مەمۇرىيىتى، رېۋىزىيە، پىلانلىق تۇغۇت قاتارلىق مەمۇرىي خىزمەتلىرىنى باشقۇرىدۇ، قارار ۋە بۇيرۇقلارنى ئېلان قىلىش، مەمۇرىي خادىملارنى تەيىنلەش ۋە قالدۇرۇش، تەربىيەلەش، سىناش، مۇكاپاتلاش ۋە جازالاش. «ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى قانۇندا بەلگىلەنگەن ھوقۇق دائىرىسى بويىچە شۇ مەمۇرىي رايوننىڭ ئىقتىساد، مائارىپ، پەن-مەدەنىيەت، سەھىيە، تەنتەربىيە ئىشلىرىنى، شەھەر-يېزا قۇرۇلۇشى ئىشلىرىنى ۋە مالىيە، خەلق ئىشلىرى، جامائەت خەۋپسىزلىكى، مىللەتلەر ئىشلىرىنى، ئەدلىيە مەمۇرىيىتى، پىلانلىق تۇغۇت قاتارلىق مەمۇرىي خىزمەتلەرنى باشقۇرىدۇ، قارار ۋە بۇيرۇقلارنى ئېلان قىلىدۇ، مەمۇرىي خادىملارنى تەيىنلەش ۋە قالدۇرۇش، تەربىيەلەش، سىناش، مۇكاپاتلاش ۋە جازالاش. »
第五十二条 宪法第三章“国家机构”中增加一节,作为第七节“监察委员会”;增加五条,分别作为第一百二十三条至第一百二十七条。内容如下:
52-ماددا ئاساسىي قانۇننىڭ 3-بابىدىكى «دۆلەت ئاپپاراتى»غا بىر پاراگراف قوشۇلۇپ، 7-پاراگراف «رېۋىزىيە كومىتېتى»قىلىنىدۇ؛ 5-ماددا كۆپەيتىلىدۇ، بۇ ئايرىم-ئايرىم ھالدا 123-ماددىدىن 127-ماددىغىچە بولىدۇ. مەزمۇنى تۆۋەندىكىچە :
第七节 监察委员会
7-پاراگراف رېۋىزىيە كومىتېتى
第一百二十三条 中华人民共和国各级监察委员会是国家的监察机关。
123-ماددا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ ھەر دەرىجىلىك رېۋىزىيە كومىتېتلىرى دۆلەتنىڭ رېۋىزىيە ئورگانلىرىدۇر.
第一百二十四条 中华人民共和国设立国家监察委员会和地方各级监察委员会。
124-ماددا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى دۆلەت رېۋىزىيە كومىتېتى ۋە يەرلىك ھەر دەرىجىلىك رېۋىزىيە كومىتېتلىرىنى تەسىس قىلىدۇ.
监察委员会由下列人员组成:
رېۋىزىيە كومىتېتى تۆۋەندىكى خادىملاردىن تەركىب تاپىدۇ :
主任,
مۇدىر،
副主任若干人,
مۇئاۋىن مۇدىرلار بىر قانچە كىشى،
委员若干人。
ئەزالار بىر قانچە ئادەم.
监察委员会主任每届任期同本级人民代表大会每届任期相同。国家监察委员会主任连续任职不得超过两届。
رېۋىزىيە كومىتېتى مۇدىرىنىڭ ھەر نۆۋەتلىك ۋەزىپە ئۆتەش مۇددىتى شۇ دەرىجىلىك خەلق قۇرۇلتىيىنىڭ ھەر نۆۋەتلىك ۋەزىپە يۈرگۈزۈش مۇددىتى بىلەن ئوخشاش بولىدۇ. دۆلەت رېۋىزىيە كومىتېتىنىڭ مۇدىرى ئۇدا ئىككى نۆۋەتتىن ئارتۇق ۋەزىپە ئۆتىسە بولمايدۇ.
监察委员会的组织和职权由法律规定。
رېۋىزىيە كومىتېتىنىڭ تەشكىلى ۋە خىزمەت ھوقۇقى قانۇندا بەلگىلىنىدۇ.
第一百二十五条 中华人民共和国国家监察委员会是最高监察机关。
125-ماددا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ دۆلەت رېۋىزىيە كومىتېتى ئالىي رېۋىزىيە ئورگىنىدۇر.
国家监察委员会领导地方各级监察委员会的工作,上级监察委员会领导下级监察委员会的工作。
دۆلەت رېۋىزىيە كومىتېتى يەرلىك ھەر دەرىجىلىك رېۋىزىيە كومىتېتلىرىنىڭ خىزمىتىگە رەھبەرلىك قىلىدۇ، يۇقىرى دەرىجىلىك رېۋىزىيە كومىتېتى تۆۋەن دەرىجىلىك رېۋىزىيە كومىتېتىنىڭ خىزمىتىگە رەھبەرلىك قىلىدۇ.
第一百二十六条 国家监察委员会对全国人民代表大会和全国人民代表大会常务委员会负责。地方各级监察委员会对产生它的国家权力机关和上一级监察委员会负责。
126-ماددا دۆلەت رېۋىزىيە كومىتېتى مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى ۋە مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى ئالدىدا جاۋابكار بولىدۇ. يەرلىك ھەر دەرىجىلىك رېۋىزىيە كومىتېتلىرى ئۆزىنى ۋۇجۇدقا كەلتۈرگەن دۆلەت ھاكىمىيەت ئورگىنى ۋە بىر دەرىجە يۇقىرى رېۋىزىيە كومىتېتى ئالدىدا جاۋابكار بولىدۇ.
第一百二十七条 监察委员会依照法律规定独立行使监察权,不受行政机关、社会团体和个人的干涉。
127-ماددا رېۋىزىيە كومىتېتى رېۋىزىيە ھوقۇقىنى قانۇندىكى بەلگىلىمە بويىچە مۇستەقىل يۈرگۈزىدۇ، مەمۇرىي ئورگانلار، ئىجتىمائىي تەشكىلاتلار ۋە شەخسلەرنى ئارىلاشتۇرمايدۇ.
监察机关办理职务违法和职务犯罪案件,应当与审判机关、检察机关、执法部门互相配合,互相制约。
رېۋىزىيە ئورگانلىرى ۋەزىپىگە مۇناسىۋەتلىك قانۇنغا خىلاپ قىلمىشلار ۋە ۋەزىپىگە مۇناسىۋەتلىك جىنايەت دېلولىرىنى بېجىرىشتە، سوت ئورگانلىرى، تەپتىش ئورگانلىرى ۋە قانۇن ئىجرا قىلغۇچى تارماقلار بىلەن ئۆزئارا ماسلىشىشى، بىر-بىرىنى چەكلەپ تۇرۇشى كېرەك.
第七节相应改为第八节,第一百二十三条至第一百三十八条相应改为第一百二十八条至第一百四十三条。
7-پاراگراف مۇناسىپ ھالدا 8-پاراگرافقا ئۆزگەرتىلىدۇ، 123-ماددىدىن 138-ماددىغىچە بولغان ماددا مۇناسىپ ھالدا 128-ماددىدىن 143-ماددىغىچە ئۆزگەرتىلىدۇ.