( 2012-يىل 6-ئاينىڭ 30-كۈنى 11-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 27-يىغىنىدا ماقۇللاندى )
جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ چېگرادىن چىقىش-كىرىشنى باشقۇرۇش قانۇنى
مۇندەرىجە
1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ
2-باب جۇڭگو پۇقرالىرى چېگرادىن چىقىش-كىرىش
3-باب چەت ئەللىكلەرنىڭ چېگرادىن كىرىشى ۋە چىقىشى
1-پاراگراف ۋىزا
2-پاراگراف چېگرىدىن كىرىش-چىقىش
4-باب چەت ئەللىكلەر تۇرۇپ قېلىش
1-پاراگراف تۇرۇش، تۇرۇش
2-پاراگراف مەڭگۈ ئولتۇراقلىشىش
5-باب قاتناش-تىرانسپورت قوراللىرىنى چېگرادىن چىقىرىش-كىرىشنى چېگرا مۇداپىئەسى بويىچە تەكشۈرۈش
6-باب تەكشۈرۈش ۋە قايتۇرۇش
7-باب قانۇن جاۋابكارلىقى
8-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ
1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ
1-ماددا بۇ قانۇن چېگرادىن چىقىش-كىرىشنى باشقۇرۇشنى قېلىپلاشتۇرۇش، جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئىگىلىك ھوقۇقى، خەۋپسىزلىكى ۋە ئىجتىمائىي تەرتىپىنى قوغداش، تاشقى ئالاقە ۋە سىرتقا ئېچىۋېتىشنى ئىلگىرى سۈرۈش مەقسىتىدە چىقىرىلدى.
2-ماددا جۇڭگو پۇقرالىرى چېگرادىن چىقىش-كىرىش، چەت ئەللىكلەر چېگرادىن كىرىش-چىقىش، چەت ئەللىكلەرنىڭ جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە تۇرۇشى، تۇرۇشىنى باشقۇرۇش، شۇنىڭدەك قاتناش-تىرانسپورت قوراللىرىنى چېگرادىن چىقىرىش-كىرىشكە دائىر چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈشىگە مۇشۇ قانۇن تەتبىقلىنىدۇ.
3-ماددا دۆلەت جۇڭگو پۇقرالىرىنىڭ چېگرادىن چىقىش-كىرىشتىكى قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىنى قوغدايدۇ.
جۇڭگو چېگراسى ئىچىدىكى چەت ئەللىكلەرنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىنى قانۇن قوغدايدۇ.
جۇڭگو چېگراسى ئىچىدىكى چەت ئەللىكلەر جۇڭگونىڭ قانۇنىغا ئەمەل قىلىشى كېرەك، جۇڭگونىڭ دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزسە، ئاممىۋى مەنپەئەتكە زىيان سالسا، ئاممىۋى تەرتىپنى بۇزسا بولمايدۇ.
4-ماددا گوڭئەن مىنىستىرلىقى، دىپلوماتىيە مىنىستىرلىقى ئۆز مەسئۇلىيىتى بويىچە چېگرادىن چىقىش-كىرىش ئىشلىرىنى باشقۇرۇشقا مەسئۇل بولىدۇ.
جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ چەت ئەلدىكى ئەلچىخانا-كونسۇلخانىلىرى ياكى دىپلوماتىيە مىنىستىرلىقى ھاۋالە قىلغان چەت ئەلدە تۇرۇشلۇق باشقا ئاپپاراتلىرى ( تۆۋەندە چەت ئەلدە تۇرۇش ۋىزا ئورگىنى دېيىلىدۇ ) چېگرا سىرتىدا چەت ئەللىكلەر چېگرادىن كىرىش ۋىزىسىنى ئىمزا قويۇپ تارقىتىشقا مەسئۇل بولىدۇ.
چېگرادىن كىرىش-چىقىشنى چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنى چېگرادىن چىقىش-كىرىشنى چېگرا مۇداپىئە بويىچە تەكشۈرۈشكە مەسئۇل بولىدۇ.
ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنى ۋە ئۇنىڭ چېگرادىن كىرىش-چىقىشنى باشقۇرۇش ئاپپاراتى چەت ئەللىكلەر تۇرۇپ قېلىشنى باشقۇرۇشقا مەسئۇل بولىدۇ.
جامائەت خەۋپسىزلىكى مىنىستىرلىقى، دىپلوماتىيە مىنىستىرلىقى مەسئۇلىيىتى دائىرىسىدە ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى، جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنىنىڭ چېگرادىن كىرىش-چىقىشنى باشقۇرۇش ئاپپاراتى، ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلقئارا خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ تاشقى ئىشلار تارمىقىغا چەت ئەللىكلەرنىڭ چېگرادىن كىرىش-چىقىش، تۇرۇش، تۇرۇش ئىلتىماسىنى قوبۇل قىلىشنى ھاۋالە قىلسا بولىدۇ.
جامائەت خەۋپسىزلىكى مىنىستىرلىقى، دىپلوماتىيە مىنىستىرلىقى چېگرادىن چىقىش-كىرىش ئىشلىرىنى باشقۇرۇشتا ئالاقىلىشىش، ماسلىشىشنى كۈچەيتىشى ھەمدە گوۋۇيۈەننىڭ مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرى بىلەن زىچ ھەمكارلىشىشى، مەسئۇلىيىتى ۋە ئىش تەقسىماتى بويىچە خىزمەت ھوقۇقىنى قانۇن بويىچە يۈرگۈزۈشى، مەسئۇلىيەتنى ئۈستىگە ئېلىشى كېرەك.
5-ماددا دۆلەت بىرلىككە كەلگەن چېگرادىن چىقىش-كىرىشنى باشقۇرۇش ئۇچۇر سۇپىسى قۇرۇپ، مۇناسىۋەتلىك باشقۇرۇش تارماقلىرىنىڭ ئۇچۇرلىرىدىن ئورتاق بەھرىلىنىشنى ئىشقا ئاشۇرىدۇ.
6-ماددا دۆلەت سىرتقا ئېچىۋېتىلگەن پورتلاردا چېگرادىن كىرىش-چىقىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنى تەسىس قىلىدۇ.
جۇڭگو پۇقرالىرى، چەت ئەللىكلەر شۇنىڭدەك قاتناش-تىرانسپورت قوراللىرى سىرتقا ئېچىۋېتىلگەن پورتتا چېگرادىن چىقىشى-كىرىشى كېرەك، ئالاھىدە ئەھۋالدا گوۋۇيۈەن ياكى گوۋۇيۈەن ھوقۇق بەرگەن تارماق تەستىقلىغان ئورۇن بىلەن چېگرادىن چىقسا-كىرسە بولىدۇ.
چېگرادىن چىقىدىغان-كىرىدىغانلار ۋە قاتناش-تىرانسپورت قوراللىرى چېگرادىن چىقىش-كىرىش چېگرا مۇداپىئەسى بويىچە تەكشۈرۈلۈشى كېرەك.
چېگرادىن كىرىش-چىقىشنى چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنى پورتتىكى چەكلەنگەن رايونلارنى باشقۇرۇشقا مەسئۇل بولىدۇ.
دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش ۋە چېگرادىن چىقىش-كىرىشنى باشقۇرۇش تەرتىپىنى قوغداش ئېھتىياجىغا ئاساسەن، چېگرادىن كىرىش-چىقىشنى چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنى چېگرادىن چىقىش-كىرگەنلەر ئېلىپ ماڭغان بۇيۇملارنى چېگرا مۇداپىئە بويىچە تەكشۈرسە بولىدۇ.
زۆرۈر تېپىلغاندا، چېگرادىن كىرىش-چىقىشنى چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنى چېگرادىن چىقىش-كىرىش قاتناش-تىرانسپورت قوراللىرىدا توشۇلىدىغان ماللارنى چېگرا مۇداپىئە بويىچە تەكشۈرسە بولىدۇ، لېكىن تاموژنىغا ئۇقتۇرۇش قىلىشى كېرەك.
7-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ تەستىقلىشى بىلەن، جامائەت خەۋپسىزلىكى مىنىستىرلىقى، دىپلوماتىيە مىنىستىرلىقى چېگرادىن چىقىش-كىرىشنى باشقۇرۇش ئېھتىياجىغا ئاساسەن، چېگرادىن چىقىش-كىرىشتە ساقلىنىۋاتقان كىشىلەرنىڭ بارماق ئىزى قاتارلىق ئادەم بەدىنىنىڭ جانلىقلارنى پەرقلەندۈرۈش ئۇچۇرى توغرىسىدا بەلگىلىمە چىقارسا بولىدۇ.
چەت ئەل ھۆكۈمەتلىرىنىڭ جۇڭگو پۇقرالىرىغا ۋىزا بېرىش، چېگرادىن چىقىش-كىرىشنى باشقۇرۇش توغرىسىدا ئالاھىدە بەلگىلىمىسى بولسا، جۇڭگو ھۆكۈمىتى ئەھۋالغا قاراپ مۇناسىپ باراۋەر تەدبىر قوللانسا بولىدۇ.
8-ماددا چېگرادىن چىقىش-كىرىشنى باشقۇرۇش مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلىدىغان تارماقلار ۋە ئاپپاراتلار ھەقىقىي تەدبىر قوللىنىپ، مۇلازىمەت قىلىش ۋە باشقۇرۇش سەۋىيەسىنى ئۈزلۈكسىز ئۆستۈرۈپ، قانۇننى ئادىل ئىجرا قىلىپ، خەلققە قولايلىق يارىتىپ، يۇقىرى ئۈنۈملۈك بولۇپ، چېگرادىن چىقىش-كىرىشنىڭ بىخەتەر، قولاي تەرتىپىنى قوغدىشى كېرەك.
2-باب جۇڭگو پۇقرالىرى چېگرادىن چىقىش-كىرىش
9-ماددا جۇڭگو پۇقرالىرى چېگرادىن چىقىش-كىرىشتە، قانۇن بويىچە پاسپورت ياكى باشقا ساياھەت كىنىشكىلىرىنى بېجىرىشنى ئىلتىماس قىلىشى كېرەك.
جۇڭگو پۇقرالىرى باشقا دۆلەت ياكى رايونغا بارغاندا، يەنە بېرىش دۆلىتى ۋىزىسى ياكى چېگرادىن كىرىشكە ئىجازەت بەرگەن باشقا ئىسپات ئېلىشى كېرەك.
لېكىن، جۇڭگو ھۆكۈمىتى باشقا دۆلەت ھۆكۈمەتلىرى بىلەن ئۆزئارا ۋىزا كەچۈرۈم قىلىش كېلىشىمى ئىمزالىغان ياكى جامائەت خەۋپسىزلىكى مىنىستىرلىقى، دىپلوماتىيە مىنىستىرلىقى ئايرىم بەلگىلىگەنلىرى بۇنىڭ سىرتىدا.
جۇڭگو پۇقرالىرى دېڭىزچى سالاھىيىتى بىلەن چېگرادىن چىققان، چېگرادىن كىرگەن ۋە چەت ئەل پاراخوتىدا خىزمەت قىلغانلار قانۇن بويىچە دېڭىزچى گۇۋاھنامىسى بېجىرىشنى ئىلتىماس قىلىشى كېرەك.
10-ماددا جۇڭگو پۇقرالىرى ئىچكىرى رايونلار بىلەن شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى، ئاۋمېن ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىغا بېرىپ-كەلگەندە، جۇڭگو پۇقرالىرى چوڭ قۇرۇقلۇق بىلەن تەيۋەن رايونىغا بېرىپ-كېلىشتە، قانۇن بويىچە ئۆتۈش كىنىشكىسى بېجىرىشنى ئىلتىماس قىلىشى ھەمدە مۇشۇ قانۇندىكى مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىلەرگە ئەمەل قىلىشى كېرەك.
كونكرېت باشقۇرۇش چارىسىنى گوۋۇيۈەن بەلگىلەيدۇ.
11-ماددا جۇڭگو پۇقرالىرى چېگرادىن چىقىش-كىرىشتە، چېگرادىن كىرىش-چىقىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنىغا ئۆزىنىڭ پاسپورتى ياكى باشقا ساياھەت كىنىشكىسى قاتارلىق چېگرادىن چىقىش-كىرىش كىنىشكىلىرىنى كۆرسىتىشى، بەلگىلەنگەن رەسمىيەتلەرنى ئۆتەشى، تەكشۈرۈش رۇخسىتىنى ئالغاندىن كېيىن چېگرادىن چىقسا بولىدۇ.
شارائىتى ھازىرلانغان پورتلاردا چېگرادىن كىرىش-چىقىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنى جۇڭگو پۇقرالىرىنىڭ چېگرادىن چىقىشى، كىرىشىگە مەخسۇس يول ئېچىپ بېرىش قاتارلىق قولايلىق تەدبىرلەرنى قوللىنىشى كېرەك.
12-ماددا جۇڭگو پۇقرالىرىدىن تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلگەنلىرىنىڭ چېگرادىن چىقىشىغا رۇخسەت قىلىنمايدۇ :
( 1 ) چېگرادىن چىقىش-كىرىشتىكى كۈچكە ئىگە كىنىشكىسىنى ئالمىغان ياكى چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈشىنى قوبۇل قىلىشنى رەت قىلغان، ئۇنىڭدىن قاچقانلار؛
( 2 ) جىنايى جازا ئىجرا قىلىنىپ بولمىغان ياكى جىنايى ئىشلار دېلوسىدىكى جاۋابكار، جىنايەت گۇماندارىغا تەۋە بولسا؛
( 3 ) ھەل قىلىنمىغان ھەق تەلەپ دېلوسى بولسا، خەلق سوت مەھكىمىسى چېگرادىن چىقماسلىقنى قارار قىلسا؛
( 4 ) دۆلەت ( چېگرا ) چېگراسىنى باشقۇرۇشقا دەخلى يەتكۈزگەنلىكى ئۈچۈن جىنايى جازا بېرىلگەن ياكى چېگرادىن قانۇنسىز چىقىش، قانۇنسىز تۇرۇش، قانۇنسىز ئىشقا ئورۇنلىشىش سەۋەبىدىن باشقا دۆلەت ياكى رايونلار قايتۇرۇۋېتىلگەن، چېگرادىن چىقىشقا رۇخسەت قىلىنماسلىقتا بەلگىلەنگەن مۇددەت توشمىغانلار؛
( 5 ) دۆلەت خەۋپسىزلىكى ۋە مەنپەئىتىگە خەۋپ يەتكۈزۈش ئېھتىمالى بولسا، گوۋۇيۈەننىڭ ئالاقىدار مەسئۇل تارمىقى چېگرادىن چىقىشقا رۇخسەت قىلماسلىقنى قارار قىلسا؛
( 6 ) قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا چېگرادىن چىقىشقا رۇخسەت قىلىنمايدىغانلىقى بەلگىلەنگەن باشقا ئەھۋاللار.
13-ماددا چەت ئەلدە ئولتۇراقلاشقان جۇڭگو پۇقرالىرى ۋەتەنگە قايتىپ ئولتۇراقلىشىشنى تەلەپ قىلسا، چېگرادىن كىرىشتىن بۇرۇن جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ چەت ئەلدىكى ئەلچىخانا-كونسۇلخانىسى ياكى دىپلوماتىيە مىنىستىرلىقى ھاۋالە قىلغان چەت ئەلدە تۇرۇشلۇق باشقا ئاپپاراتقا ئىلتىماس سۇنۇشى كېرەك، ئۆزى ياكى ئۆز تۇغقانلىرى ئارقىلىق ئولتۇراقلىشىدىغان جايدىكى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چياۋمىنلار ئىشلىرى تارمىقىغا ئىلتىماس سۇنسىمۇ بولىدۇ.
14-ماددا چەت ئەلدە ئولتۇراقلاشقان جۇڭگو پۇقرالىرى جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە پۇل مۇئامىلە، مائارىپ، داۋالىنىش، قاتناش، تېلېگراف، ئىجتىمائىي سۇغۇرتا، مال-مۈلۈك تىزىملىتىش قاتارلىق ئىشلارنى بېجىرىش ئۈچۈن سالاھىيەت ئىسپاتى بېرىشكە توغرا كەلسە، ئۆزىنىڭ پاسپورتى ئارقىلىق سالاھىيىتىنى ئىسپاتلىسا بولىدۇ.
3-باب چەت ئەللىكلەرنىڭ چېگرادىن كىرىشى ۋە چىقىشى
1-پاراگراف ۋىزا
15-ماددا چەت ئەللىكلەر چېگرادىن كىرىشتە، چەت ئەلدە تۇرۇشلۇق ۋىزا ئورگىنىغا ۋىزا بېجىرىشنى ئىلتىماس قىلىشى كېرەك، لېكىن بۇ قانۇندا ئايرىم بەلگىلەنگەنلىرى بۇنىڭ سىرتىدا.
16-ماددا ۋىزا دىپلوماتىيە ۋىزىسى، ھۆرمەت ۋىزىسى، ھۆكۈمەت ئىشلىرى ۋىزىسى، ئادەتتىكى ۋىزىغا بۆلۈنىدۇ.
دىپلوماتىيە، ھۆكۈمەت ئىشى بىلەن چېگرادىن كىرگەن چەت ئەللىكلەرگە دىپلوماتىيە، ھۆكۈمەت ئىشلىرى ۋىزىسى ئىمزا قويۇپ بېرىلىدۇ؛
سالاھىيىتى ئالاھىدە بولغاچقا ئىززەت-ھۆرمەت بىلەن مۇئامىلە قىلىدىغان چەت ئەللىكلەرگە ھۆرمەت ۋىزىسى ئىمزا قويۇپ بېرىلىدۇ.
دىپلوماتىيە ۋىزىسى، ھۆرمەت ۋىزىسى، ھۆكۈمەت ئىشلىرى ۋىزىسىغا ئىمزا قويۇپ تارقىتىش دائىرىسى ۋە ئىمزا قويۇپ تارقىتىش چارىسىنى دىپلوماتىيە مىنىستىرلىقى بەلگىلەيدۇ.
خىزمەت، ئۆگىنىش، تۇغقان يوقلاش، ساياھەت، سودا پائالىيىتى، ئىختىساسلىقلارنى كىرگۈزۈش قاتارلىق دىپلوماتىيەدىن باشقا، ھۆكۈمەت ئىشلىرى بىلەن چېگرادىن كىرگەن چەت ئەللىكلەر مۇناسىپ تۈردىكى ئادەتتىكى ۋىزىغا ئىمزا قويۇپ بېرىدۇ.
ئادەتتىكى ۋىزىنىڭ تۈرى ۋە ئىمزا قويۇپ تارقىتىش چارىسىنى گوۋۇيۈەن بەلگىلەيدۇ.
17-ماددا ۋىزىنى تىزىملاش تۈرى تۆۋەندىكىلەرنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ:ۋىزا تۈرى، ئىگىسىنىڭ ئىسىم-فامىلىسى، جىنسى، تۇغۇلغان ۋاقتى، چېگرادىن كىرىش قېتىم سانى، چېگرادىن كىرىش كۈچكە ئىگە مۇددىتى، تۇرۇش مۇددىتى، ئىمزا قويۇپ تارقىتىلغان ۋاقتى، ئورنى، پاسپورت ياكى باشقا خەلقئارالىق ساياھەت گۇۋاھنامىسى نومۇرى قاتارلىقلار.
18-ماددا چەت ئەللىكلەر ۋىزا بېجىرىشنى ئىلتىماس قىلغاندا، چەت ئەلدە تۇرۇشلۇق ۋىزا ئورگىنىغا ئۆزىنىڭ پاسپورتى ياكى باشقا خەلقئارالىق ساياھەت كىنىشكىسىنى، شۇنىڭدەك ئىلتىماس قىلىش سەۋەبىگە ئالاقىدار ماتېرىياللارنى تاپشۇرۇشى، چەت ئەلدا تۇرۇشلۇق ۋىزا ئورگىنىنىڭ تەلىپى بويىچە ئالاقىدار رەسمىيەتلەرنى بېجىرىشى، يۈزتۇرا سۆزلىشىشنى قوبۇل قىلىشى كېرەك.
19-ماددا چەت ئەللىكلەر ۋىزا بېجىرىشنى ئىلتىماس قىلىشتا، جۇڭگو چېگراسى ئىچىدىكى ئورۇن ياكى شەخسلەر بەرگەن تەكلىپنامىنى بېرىشى كېرەك، ئىلتىماس قىلغۇچى چەت ئەلدە تۇرۇشلۇق ۋىزا ئورگىنىنىڭ تەلىپى بويىچە تەمىنلىشى كېرەك.
تەكلىپ خېتى بەرگەن ئورۇن ياكى شەخس تەكلىپ مەزمۇنىنىڭ چىنلىقىغا مەسئۇل بولۇشى كېرەك.
20-ماددا ئىنسانپەرۋەرلىك سەۋەبىدىن چېگرادىن جىددىي كىرىش زۆرۈر بولسا، تەكلىپ بىلەن چېگرادىن كىرىپ جىددىي سودا، قۇرۇلۇشنى جىددىي رېمونت قىلىش بىلەن شۇغۇللىنىدىغان ياكى چېگرادىن جىددىي كىرىشتە باشقا ئېھتىياج بولسا ھەمدە ئالاقىدار مەسئۇل تارماقنىڭ ماقۇللۇقىنى ئېلىپ پورتتا ۋىزا ئىلتىماس قىلىش ئىسپات ماتېرىيالىنى ئالغان چەت ئەللىكلەر گوۋۇيۈەن پورت ۋىزىسى كەسپىنى بېجىرىشنى تەستىقلىغان پورتتا بولسا بولىدۇ،
جامائەت خەۋپسىزلىكى مىنىستىرلىقى ھاۋالە قىلغان پورت ۋىزا ئورگىنى ( تۆۋەندە قىسقارتىلىپ پورت ۋىزا ئورگىنى دېيىلىدۇ ) پورت ۋىزىسى بېجىرىشنى ئىلتىماس قىلىدۇ.
ساياھەت كوپىراتىپى دۆلەتنىڭ ئالاقىدار بەلگىلىمىسى بويىچە چېگرادىن كىرىپ ساياھەت قىلىشقا تەشكىللىسە، پورت ۋىزا ئورگىنىغا كوللېكتىپ ساياھەت ۋىزىسى بېجىرىشنى ئىلتىماس قىلسا بولىدۇ.
چەت ئەللىكلەر پورت ۋىزا ئورگىنىغا ۋىزا بېجىرىشنى ئىلتىماس قىلغاندا، ئۆزىنىڭ پاسپورتى ياكى باشقا خەلقئارالىق ساياھەت كىنىشكىلىرىنى، شۇنىڭدەك ئىلتىماس قىلىش سەۋەبىگە ئالاقىدار ماتېرىياللارنى تاپشۇرۇشى، پورت ۋىزا ئورگىنىنىڭ تەلىپى بويىچە ئالاقىدار رەسمىيەتلەرنى بېجىرىشى ھەمدە ۋىزا ئىلتىماس قىلغان پورت ئارقىلىق چېگرادىن كىرىشى كېرەك.
پورت ۋىزا ئورگىنى ئىمزا قويۇپ تارقاتقان ۋىزا بىر قېتىمدىلا چېگرادىن كىرسە كۈچكە ئىگە بولىدۇ، ۋىزىغا يېزىلغان تۇرۇش مۇددىتى 30 كۈندىن ئېشىپ كەتمەسلىكى كېرەك.
21-ماددا چەت ئەللىكلەردە تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلسە، ۋىزا بەرمەيدۇ :
( 1 ) چېگرادىن قوغلاپ چىقىرىش جازاسى بېرىلگەن ياكى چېگرادىن چىقىرىش قارار قىلىنغان، چېگرادىن كىرىشكە رۇخسەت قىلىش بەلگىلەنگەن يىل چېكى توشمىغانلار؛
( 2 ) ئېغىر روھىي توسالغۇغا، يۇقۇملۇق ئۆپكە تۇبېركۇليوزى كېسىلىگە گىرىپتار بولغانلار ياكى ئاممىۋى ساغلاملىققا ئېغىر خەۋپ يەتكۈزۈش ئېھتىمالى بولغان باشقا يۇقۇملۇق كېسەللىكلەر؛
( 3 ) جۇڭگونىڭ دۆلەت خەۋپسىزلىكى ۋە مەنپەئىتىگە خەۋپ يەتكۈزۈش، جەمئىيەتنىڭ ئاممىۋى تەرتىپىگە بۇزغۇنچىلىق قىلىش ياكى قانۇنغا خىلاپ باشقا جىنايى ھەرىكەتلەر بىلەن شۇغۇللىنىش ئېھتىمالى بولغانلار؛
( 4 ) ۋىزا ئىلتىماس قىلىش جەريانىدا ساختىپەزلىك قىلغان ياكى جۇڭگو چېگراسى ئىچىدىكى مەزگىلدە كېتىدىغان خىراجەتكە كاپالەتلىك قىلالمىغانلار؛
( 5 ) ۋىزا ئورگىنى تاپشۇرۇشنى تەلەپ قىلغان ئالاقىدار ماتېرىياللارنى تاپشۇرالمىغانلار؛
( 6 ) ۋىزا ئورگىنى ۋىزا بېرىشكە بولمايدۇ، دەپ قارىغان باشقا ئەھۋاللار.
ۋىزا بەرمەيدىغان ۋىزا ئورگىنى سەۋەبىنى چۈشەندۈرمىسە بولىدۇ.
22-ماددا چەت ئەللىكلەردە تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلسە، ۋىزا كەچۈرۈم قىلىنسا بولىدۇ :
( 1 ) جۇڭگو ھۆكۈمىتى بىلەن باشقا دۆلەت ھۆكۈمەتلىرى ئىمزالىغان ئۆزئارا ۋىزا كەچۈرۈم قىلىش كېلىشىمىگە ئاساسەن، ۋىزا كەچۈرۈم قىلغۇچىغا تەۋە بولسا؛
( 2 ) چەت ئەللىكلەر تۇرۇش كۈچكە ئىگە گۇۋاھنامىسى بارلار؛
( 3 ) بىرلەشمە مۇساپىلىك يولۇچىلار بېلىتى بىلەن خەلقئارا قاتناۋاتقان ئاۋىياتسىيە ئايروپىلانى، پاراخوت-پويىزىغا ئولتۇرۇپ جۇڭگو چېگراسىدىن ئۆتۈپ 3-دۆلەت ياكى رايونغا بارغان، جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە تۇرۇش ۋاقتى 24 سائەتتىن ئېشىپ كەتمىگەن ھەمدە پورتتىن ئايرىلمىغان ياكى گوۋۇيۈەن تەستىقلىغان مۇئەييەن رايوندا تۇرۇش ۋاقتى بەلگىلەنگەن مۇددەتتىن ئېشىپ كەتمىگەن بولسا؛
( 4 ) گوۋۇيۈەن بەلگىلىگەن ۋىزا كەچۈرۈم قىلىشقا بولىدىغان باشقا ئەھۋاللار.
23-ماددا تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلگەن چەت ئەللىكلەر چېگرادىن ۋاقىتلىق كىرمەكچى بولسا، چېگرادىن كىرىش-چىقىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنىغا چېگرادىن ۋاقىتلىق كىرىش رەسمىيىتى بېجىرىشنى ئىلتىماس قىلىشى كېرەك :
( 1 ) چەت ئەل كېمە خادىملىرى ۋە ئۇلارنىڭ بىللە كەلگەن ئائىلە تەۋەلىرى پورت تۇرۇشلۇق شەھەرگە چىققان بولسا؛
( 2 ) مۇشۇ قانۇننىڭ 22-ماددىسىنىڭ ( 3 ) تارماقچىسىدا بەلگىلەنگەن خادىملار پورتتىن ئايرىلىشى زۆرۈر بولسا؛
( 3 ) تاقابىل تۇرغىلى بولمايدىغان ئەھۋال ياكى باشقا جىددىي سەۋەبلەر تۈپەيلىدىن چېگرادىن ۋاقىتلىق كىرىشكە توغرا كەلسە.
چېگرادىن ۋاقىتلىق كىرىش مۇددىتى 15 كۈندىن ئېشىپ كەتمەسلىكى كېرەك.
چېگرادىن ۋاقىتلىق كىرىش رەسمىيىتى بېجىرىشنى ئىلتىماس قىلغان چەت ئەللىكلەرگە قارىتا چېگرادىن كىرىش-چىقىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنى چەت ئەللىكنىڭ ئۆزىدىن چېگرادىن كىرىدىغان قاتناش-تىرانسپورت قوراللىرىنى ئېلىپ ماڭىدىغان مەسئۇل كىشى ياكى قاتناش-تىرانسپورت قورالىنىڭ چېگرادىن چىقىش-كىرىش كەسپى ۋاكالەتچىلىك ئورنىدىن زۆرۈر كاپالەت تەدبىرى قوللىنىشنى تەلەپ قىلسا بولىدۇ.
2-پاراگراف چېگرىدىن كىرىش-چىقىش
24-ماددا چەت ئەللىكلەر چېگرادىن كىرىشتە، چېگرادىن كىرىش-چىقىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنىغا ئۆزىنىڭ پاسپورتى ياكى باشقا خەلقئارا ساياھەت گۇۋاھنامىسى، ۋىزىسى ياكى چېگرادىن كىرىشكە ئىجازەت بېرىلگەنلىك باشقا ئىسپاتىنى تاپشۇرۇشى، بەلگىلەنگەن رەسمىيەتلەرنى بېجىرىشى، تەكشۈرۈش رۇخسىتىدىن ئۆتكەندىن كېيىن چېگرادىن كىرسە بولىدۇ.
25-ماددا چەت ئەللىكلەردە تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلسە، چېگرادىن كىرىشكە بولمايدۇ :
( 1 ) چېگرادىن چىقىش-كىرىشتىكى كۈچكە ئىگە كىنىشكىسىنى ئالمىغان ياكى چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈشىنى قوبۇل قىلىشنى رەت قىلغان، ئۇنىڭدىن قاچقانلار؛
( 2 ) مۇشۇ قانۇننىڭ 21-ماددا 1-تارمىقىنىڭ ( 1 ) تارماقچىسىدىن ( 4 ) تارماقچىسىغىچە بولغان تارماقچىلىرىدا بەلگىلەنگەن ئەھۋاللار بولسا؛
( 3 ) چېگرادىن كىرگەندىن كېيىن ۋىزا تۈرىگە ئۇيغۇن كەلمەيدىغان پائالىيەت بىلەن شۇغۇللىنىش ئېھتىمالى بولسا؛
( 4 ) قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا چېگرادىن كىرىشكە رۇخسەت قىلىنمايدىغانلىقى بەلگىلەنگەن باشقا ئەھۋاللار.
چېگرادىن كىرىشكە رۇخسەت قىلىنمىغانلارغا قارىتا، چېگرادىن كىرىش-چىقىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنى سەۋەبىنى چۈشەندۈرمىسە بولىدۇ.
26-ماددا چېگرادىن كىرىشكە رۇخسەت قىلىنمىغان چەت ئەللىكلەرنى چېگرادىن كىرىش-چىقىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنى قايتۇرۇشقا بۇيرۇشى كېرەك؛
قايتىشنى رەت قىلغانلار قايتىپ كېلىشكە مەجبۇرلىنىدۇ.
چەت ئەللىكلەر قايتىدىغان مەزگىلدە، چەكلەنگەن رايوندىن ئايرىلسا بولمايدۇ.
27-ماددا چەت ئەللىكلەر چېگرادىن چىقىشتا، چېگرادىن كىرىش-چىقىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنىغا ئۆزىنىڭ پاسپورتى ياكى باشقا خەلقئارا ساياھەت گۇۋاھنامىسى قاتارلىق چېگرادىن چىقىش-كىرىش كىنىشكىلىرىنى تەكشۈرۈشى، بەلگىلەنگەن رەسمىيەتلەرنى ئۆتەشى، تەكشۈرۈش رۇخسىتىنى ئالغاندىن كېيىن چېگرادىن چىقسا بولىدۇ.
28-ماددا چەت ئەللىكلەردە تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلسە، چېگرادىن چىقىشقا رۇخسەت قىلىنمايدۇ :
( 1 ) جىنايى جازا ئىجرا قىلىنىپ بولمىغان ياكى جىنايى ئىشلار دېلوسىدىكى جاۋابكار، جىنايەت گۇماندارىغا تەۋە بولسا، جۇڭگو چەت ئەل بىلەن تۈزگەن ئالاقىدار كېلىشىم بويىچە، جازا ھۆكۈم قىلىنغۇچىنى يۆتكەپ باشقۇرغانلىرى بۇنىڭ سىرتىدا؛
( 2 ) ھەل قىلىنمىغان ھەق تەلەپ دېلوسى بولسا، خەلق سوت مەھكىمىسى چېگرادىن چىقماسلىقنى قارار قىلسا؛
( 3 ) ئەمگەكچىلەرنىڭ ئەمگەك ھەققىنى نېسى قالدۇرغانلارنى گوۋۇيۈەننىڭ مۇناسىۋەتلىك تارمىقى ياكى ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى چېگرادىن چىقىشقا رۇخسەت قىلماسلىقنى قارار قىلغان بولسا؛
( 4 ) قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا چېگرادىن چىقىشقا رۇخسەت قىلىنمايدىغانلىقى بەلگىلەنگەن باشقا ئەھۋاللار.
4-باب چەت ئەللىكلەر تۇرۇپ قېلىش
1-پاراگراف تۇرۇش، تۇرۇش
29-ماددا چەت ئەللىكلەر ۋىزا بىلەن ئەسكەرتكەن تۇرۇش مۇددىتى 180 كۈندىن ئېشىپ كەتمىسە، گۇۋاھچى ۋىزا بىلەن ھەمدە ۋىزا بىلەن ئەسكەرتمە بېرىلگەن تۇرۇش مۇددىتى بويىچە جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە توختايدۇ.
ۋىزىنىڭ توختاش مۇددىتىنى ئۇزارتىشقا توغرا كەلسە، ۋىزا ئەسكەرتىلگەن توختاش مۇددىتى توشۇشتىن يەتتە كۈن بۇرۇن توختىغان جايدىكى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنىنىڭ چېگرادىن كىرىش-چىقىشنى باشقۇرۇش ئاپپاراتىغا ئىلتىماس قىلىشى، تەلەپ بويىچە ئىلتىماس قىلىش سەۋەبىگە ئالاقىدار ماتېرىياللارنى تاپشۇرۇشى كېرەك.
تەكشۈرۈش ئارقىلىق، مۇددەتنى ئۇزارتىش سەۋەبى مۇۋاپىق، تولۇق بولسا، تۇرۇش مۇددىتىنى ئۇزارتىشقا رۇخسەت قىلىنىدۇ؛
تۇرۇش مۇددىتىنى ئۇزارتمايدىغانلار چېگرادىن ۋاقتىدا ئايرىلىشى كېرەك.
ۋىزىنىڭ توختاش مۇددىتىنى ئۇزارتىشتا، ۋىزا ئەسلىدە ئەسكەرتىلگەن توختاش مۇددىتىدىن ئېشىپ كەتمەسلىكى كېرەك.
30-ماددا چەت ئەللىكلەر قولىدىكى ۋىزىدا چېگرادىن كىرگەندىن كېيىن تۇرۇش كىنىشكىسى بېجىرىش كېرەكلىكى ئەسكەرتىلگەن بولسا، چېگرادىن كىرگەن كۈندىن باشلاپ 30 كۈن ئىچىدە، تۇرىدىغان جايدىكى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى گوڭئەن ئورگىنىنىڭ چېگرادىن كىرىش-چىقىشنى باشقۇرۇش ئاپپاراتىغا چەت ئەللىكلەر تۇرۇش كىنىشكىسىنى بېجىرىشنى ئىلتىماس قىلىشى كېرەك.
چەت ئەللىكلەر تۇرۇش كىنىشكىسىنى بېجىرىشنى ئىلتىماس قىلىشتا، ئۆزىنىڭ پاسپورتى ياكى باشقا خەلقئارالىق ساياھەت كىنىشكىسىنى، شۇنىڭدەك ئىلتىماس قىلىش سەۋەبىگە ئالاقىدار ماتېرىياللارنى تاپشۇرۇش ھەمدە بارماق ئىزى قاتارلىق ئادەم بەدىنىنىڭ جانلىقلارنى پەرقلەندۈرۈش ئۇچۇرلىرىنى ساقلاش كېرەك.
جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنىنىڭ چېگرادىن كىرىش-چىقىشنى باشقۇرۇش ئاپپاراتى ئىلتىماس ماتېرىيالىنى تاپشۇرۇۋالغان كۈندىن باشلاپ 15 كۈن ئىچىدە تەكشۈرۈشى ھەمدە تەكشۈرۈش قارارى چىقىرىشى، تۇرۇش ئىشىغا ئاساسەن مۇناسىپ تۈر ۋە مۆھلەتكە ئىگە چەت ئەللىكلەر تۇرۇش گۇۋاھنامىسىنى ئىمزا قويۇپ تارقىتىشى كېرەك.
چەت ئەللىكلەر خىزمەت تۈرىدىكى تۇرۇش گۇۋاھنامىلىرىنىڭ كۈچكە ئىگە مۇددىتى ئەڭ قىسقا بولغاندا 90 كۈن، ئەڭ ئۇزۇن بولغاندا بەش يىل بولىدۇ؛
خىزمەت تۈرىدىكى بولمىغان ئولتۇراقلىشىش گۇۋاھنامىلىرىنىڭ كۈچكە ئىگە مۇددىتى ئەڭ قىسقا بولغاندا 180 كۈن، ئەڭ ئۇزۇن بولغاندا بەش يىل بولىدۇ.
31-ماددا چەت ئەللىكلەردە تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلسە، چەت ئەللىكلەر تۇرۇش گۇۋاھنامىسىگە ئىمزا قويۇلمايدۇ :
( 1 ) قولىدىكى ۋىزا تۈرى چەت ئەللىكلەر تۇرۇش گۇۋاھنامىسىنى بېجىرىشكە تېگىشلىك بولمىسا؛
( 2 ) ئىلتىماس قىلىش جەريانىدا ساختىپەزلىك قىلغانلار؛
( 3 ) مۇناسىۋەتلىك ئىسپات ماتېرىياللىرىنى بەلگىلىمە بويىچە بېرەلمىسە؛
( 4 ) جۇڭگونىڭ مۇناسىۋەتلىك قانۇن، مەمۇرىي نىزاملىرىغا خىلاپلىق قىلىپ، جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە تۇرۇشقا ماس كەلمىگەنلەر؛
( 5 ) ئىمزا قويۇپ تارقاتقان ئورگان چەت ئەللىكلەر تۇرۇش گۇۋاھنامىسىنى ئىمزا قويۇپ تارقىتىشقا بولمايدۇ، دەپ قارىغان باشقا ئەھۋاللار.
دۆلەت بەلگىلىمىسىگە ئۇيغۇن كېلىدىغان مەخسۇس ئىختىساسلىقلار، مەبلەغ سالغۇچىلار ياكى ئىنسانپەرۋەرلىك قاتارلىق سەۋەبلەر بىلەن ھەقىقەتەن توختاشتىن تۇرۇپ قالىدىغان چەت ئەللىككە ئۆزگەرتىشكە توغرا كەلسە، رايون بار شەھەر دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنىنىڭ چېگرادىن كىرىش-چىقىشنى باشقۇرۇش ئاپپاراتىنىڭ تەستىقى بىلەن چەت ئەللىكلەر تۇرۇش گۇۋاھنامىسىنى بېجىرسە بولىدۇ.
32-ماددا جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە تۇرۇۋاتقان چەت ئەللىكلەردىن تۇرۇش مۇددىتىنى ئۇزارتىشنى ئىلتىماس قىلغانلىرى تۇرۇش گۇۋاھنامىسىنىڭ كۈچكە ئىگە مۇددىتى توشۇپ 30 كۈن بولۇشتىن بۇرۇن، تۇرۇۋاتقان جايدىكى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى گۇڭئەن ئورگىنىنىڭ چېگرادىن كىرىش-چىقىشنى باشقۇرۇش ئاپپاراتىغا ئىلتىماس سۇنۇپ، تەلەپ بويىچە ئىلتىماس قىلىش سەۋەبىگە مۇناسىۋەتلىك ماتېرىياللارنى تاپشۇرۇشى كېرەك.
تەكشۈرۈش ئارقىلىق مۇددەتنى ئۇزارتىش سەۋەبى مۇۋاپىق، تولۇق بولسا، تۇرۇش مۇددىتىنى ئۇزارتىشقا رۇخسەت قىلىنىدۇ؛
تۇرۇش مۇددىتىنى ئۇزارتمايدىغانلار چېگرادىن ۋاقتىدا ئايرىلىشى كېرەك.
33-ماددا چەت ئەللىكلەر تۇرۇش گۇۋاھنامىسىنى تىزىملاش تۈرى ئىلكىدە تۇتقۇچىنىڭ ئىسىم-فامىلىسى، جىنسى، تۇغۇلغان ۋاقتى، تۇرۇش سەۋەبى، تۇرۇش مۇددىتى، ئىمزا قويۇپ تارقىتىلغان ۋاقتى، ئورنى، پاسپورت ياكى باشقا خەلقئارا ساياھەت گۇۋاھنامىسى نومۇرى قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.
چەت ئەللىكلەر تۇرۇش كىنىشكىسىنى تىزىملىتىدىغان ئىشلاردا ئۆزگىرىش بولسا، گۇۋاھنامىسى ئالغۇچى تىزىملىتىدىغان ئىشلاردا ئۆزگەرتىش بولغان كۈندىن باشلاپ 10 كۈن ئىچىدە، تۇرۇشلۇق جايدىكى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنىنىڭ چېگرادىن كىرىش-چىقىشنى باشقۇرۇش ئاپپاراتىغا ئۆزگەرتىشنى ئىلتىماس قىلىشى كېرەك.
34-ماددا ۋىزا كەچۈرۈم قىلىپ چېگرادىن كىرىدىغان چەت ئەللىكلەر ۋىزا كەچۈرۈم قىلىش مۇددىتىدىن ئېشىپ جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە توختاشقا توغرا كەلسە، چەت ئەل پاراخوت خادىملىرى ۋە ئۇلارنىڭ بىللە بارغان ئائىلە تەۋەلىرى جۇڭگو چېگراسى ئىچىگە توختىماقچى بولسا، پورت تۇرۇشلۇق شەھەردىن ئايرىلىشى ياكى چەت ئەللىكلەر توختاش كىنىشكىسىنى بېجىرىشكە توغرا كېلىدىغان باشقا ئەھۋاللار بولسا، بەلگىلىمە بويىچە چەت ئەللىكلەر تۇرۇش كىنىشكىسىنى بېجىرىشى كېرەك.
چەت ئەللىكلەر توختاش گۇۋاھنامىسىنىڭ كۈچكە ئىگە مۇددىتى ئەڭ ئۇزۇن بولغاندا 180 كۈن بولىدۇ.
35-ماددا چەت ئەللىكلەر چېگرادىن كىرگەندىن كېيىن، قولىدىكى ئادەتتىكى ۋىزا، تۇرۇش كىنىشكىسى بۇزۇلۇپ كەتكەن، يوقاپ كەتكەن، ئوغرىلانغان، بۇلانغان ياكى دۆلەتنىڭ بەلگىلىمىسىگە ئۇيغۇن كېلىدىغان سەۋەبلەر تۈپەيلىدىن ئالماشتۇرۇپ تارقىتىش، تولۇقلاپ تارقىتىشقا توغرا كەلسە، بەلگىلىمە بويىچە تۇرۇش جايىدىكى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنىنىڭ چېگرادىن كىرىش-چىقىشنى باشقۇرۇش ئاپپاراتىغا ئىلتىماس سۇنۇشى كېرەك.
36-ماددا جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنىنىڭ چېگرادىن كىرىش-چىقىشنى باشقۇرۇش ئاپپاراتى چىقارغان ئادەتتىكى ۋىزا مۇددىتىنى ئۇزارتىش، ئالماشتۇرۇپ بېرىش، تولۇقلاپ بېرىشنى بېجىرمەسلىك، چەت ئەللىكلەرنىڭ تۇرۇش، تۇرۇش گۇۋاھنامىسىنى بېجىرمەسلىك، تۇرۇش مۇددىتىنى ئۇزارتماسلىق توغرىسىدىكى قارار ئاخىرقى قارار بولىدۇ.
37-ماددا چەت ئەللىكلەر جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە تۇرۇپ قېلىشى، تۇرۇپ قېلىش سەۋەبىگە ئۇيغۇن كەلمەيدىغان پائالىيەت بىلەن شۇغۇللانسا بولمايدۇ ھەمدە بەلگىلەنگەن تۇرۇپ قېلىش مۇددىتى توشۇشتىن بۇرۇن چېگرادىن كېتىشى كېرەك.
38-ماددا 16 ياشقا توشقان چەت ئەللىكلەر جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە تۇرۇپ قالسا، ئۆزىنىڭ پاسپورتى ياكى باشقا خەلقئارا ساياھەت كىنىشكىلىرىنى ياكى چەت ئەللىكلەرنىڭ تۇرۇپ قېلىش كىنىشكىسىنى يېنىدا ئېلىپ يۈرۈشى، جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنىنىڭ تەكشۈرۈشىنى قوبۇل قىلىشى كېرەك.
جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە تۇرۇۋاتقان چەت ئەللىكلەر بەلگىلەنگەن ۋاقىتتا تۇرۇشلۇق جايدىكى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنىغا بېرىپ چەت ئەللىكلەرنىڭ تۇرۇش گۇۋاھنامىسىنى تەكشۈرتۈشى كېرەك.
39-ماددا چەت ئەللىكلەر جۇڭگو چېگراسى ئىچىدىكى مېھمانخانىدا ياتماقچى بولسا، مېھمانخانا مېھمانخانا مېھمانخانا كەسپىنىڭ ئامانلىقىنى باشقۇرۇشقا ئالاقىدار بەلگىلىمىلەر بويىچە ياتاقتا يېتىشنى تىزىملىتىشى ھەمدە تۇرۇشلۇق جايدىكى جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنىغا چەت ئەللىكلەرنىڭ ياتاقتا يېتىشىنى تىزىملاش ئۇچۇرىنى يوللىشى كېرەك.
چەت ئەللىكلەر مېھمانخانا سىرتىدىكى باشقا تۇرالغۇدا تۇرماقچى ياكى قونماقچى بولسا، كۆچۈپ كىرگەندىن كېيىنكى 24 سائەت ئىچىدە ئۆزى ياكى قونغۇچىسى تۇرۇشلۇق جايدىكى جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنىغا تىزىملىتىشى كېرەك.
40-ماددا جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە تۇغۇلغان چەت ئەللىك بوۋاقنىڭ ئاتا-ئانىسى ياكى ۋاكالەتچىسى بوۋاق تۇغۇلۇپ 60 كۈن ئىچىدە، شۇ بوۋاقنىڭ تۇغۇلغانلىق ئىسپاتىنى ئېلىپ ئاتا-ئانىسى تۇرۇۋاتقان جايدىكى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنىنىڭ چېگرادىن كىرىش-چىقىشنى باشقۇرۇش ئاپپاراتىغا بېرىپ تۇرۇش ياكى تۇرۇشنى تىزىملىتىشى كېرەك.
چەت ئەللىكلەر جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە ئۆلۈپ كەتسە، ئۇنىڭ ئائىلە تەۋەلىرى، ۋەسىيسى ياكى ۋاكالەتچىسى بەلگىلىمە بويىچە، شۇ چەت ئەللىكنىڭ ئۆلگەنلىك ئىسپاتىنى ئېلىپ ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنىنىڭ چېگرادىن چىقىش-كىرىشنى باشقۇرۇش ئاپپاراتىغا مەلۇم قىلىشى، چەت ئەللىكلەر تۇرۇش، تۇرۇش گۇۋاھنامىسىنى بىكار قىلىشى كېرەك.
41-ماددا چەت ئەللىكلەر جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە خىزمەت قىلغاندا، بەلگىلىمە بويىچە خىزمەت ئىجازىتى ۋە خىزمەت تۈرىدىكى تۇرۇش گۇۋاھنامىسى ئېلىشى كېرەك.
ھەرقانداق ئورۇن ۋە شەخسنىڭ خىزمەت قىلىش ئىجازىتى ۋە خىزمەت تۈرىدىكى ئولتۇراقلىشىش كىنىشكىسى ئالمىغان چەت ئەللىكلەرنى تەكلىپ قىلىشىغا يول قويۇلمايدۇ.
چەت ئەللىكلەرنىڭ جۇڭگو چېگراسى ئىچىدىكى خىزمىتىنى باشقۇرۇش چارىسىنى گوۋۇيۈەن بەلگىلەيدۇ.
42-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ ئادەم كۈچى بايلىقى ۋە ئىجتىمائىي كاپالەت مەسئۇل تارمىقى، چەت ئەللىك مۇتەخەسسىسلەر مەسئۇل تارمىقى گوۋۇيۈەننىڭ مۇناسىۋەتلىك تارمىقى بىلەن بىرلىكتە ئىقتىسادىي، ئىجتىمائىي تەرەققىيات ئېھتىياجى ۋە ئادەم كۈچى بايلىقى تەمىنات-تەلەپ ئەھۋالىغا ئاساسەن چەت ئەللىكلەرنىڭ جۇڭگو چېگراسى ئىچىدىكى خىزمىتىگە يېتەكچىلىك قىلىش مۇندەرىجىسىنى تۈزىدۇ ھەمدە قەرەللىك تەڭشەيدۇ.
گوۋۇيۈەننىڭ مائارىپ مەسئۇل تارمىقى گوۋۇيۈەننىڭ مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرى بىلەن بىرلىكتە چەت ئەللىك ئوقۇغۇچىلارنىڭ تىرىشچانلىق بىلەن ئىشلەپ تۇرۇپ ئوقۇشىغا ياردەم بېرىشنى باشقۇرۇش تۈزۈمىنى ئورنىتىپ، چەت ئەللىك ئوقۇغۇچىلارنىڭ ۋەزىپە بىلەن ئىشلەپ ئوقۇشقا ياردەم بېرىش ئىش ئورنىنىڭ دائىرىسى ۋە ۋاقىت چېكىنى بەلگىلەيدۇ.
43-ماددا چەت ئەللىكلەردىن تۆۋەندىكى قىلمىشلارنىڭ بىرىنى سادىر قىلغانلىرى قانۇنسىز ئىشقا ئورۇنلاشقانلار ھېسابلىنىدۇ :
( 1 ) خىزمەت ئىجازىتى ۋە خىزمەت تۈرىدىكى ئولتۇراقلىشىش كىنىشكىسىنى بەلگىلىمىگە ئەمەل قىلماي جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە خىزمەت قىلغانلار؛
( 2 ) خىزمەت ئىجازىتىگە چەك قويۇلغان دائىرىدىن ھالقىپ جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە خىزمەت قىلغانلار؛
( 3 ) چەت ئەللىك ئوقۇغۇچىلاردىن تىرىشچانلىق بىلەن ئىشلەپ ئوقۇشقا ياردەم بېرىشنى باشقۇرۇش بەلگىلىمىسىگە خىلاپلىق قىلىپ، بەلگىلەنگەن ئىش ئورنى دائىرىسىدىن ياكى ۋاقىت چەكلىمىسىدىن ھالقىپ جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە ئىشلىگەنلىرى.
44-ماددا دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى، ئاممىۋى خەۋپسىزلىكنى قوغداش ئېھتىياجىغا ئاساسەن، جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنى، دۆلەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنى چەت ئەللىكلەر ۋە چەت ئەل ئاپپاراتلىرىنىڭ بەزى رايونلاردا ئولتۇراقلىشىش ياكى ئىش بېجىرىش ئورنى قۇرۇشىنى چەكلىسە بولىدۇ؛
تەسىس قىلىنىپ بولغانلىرىنى بەلگىلەنگەن مۇددەت ئىچىدە يۆتكەشكە بولىدۇ.
چەت ئەللىكلەر تەستىقلاتماي تۇرۇپ چەت ئەللىكلەرنىڭ كىرىشى چەكلەنگەن رايونغا كىرسە بولمايدۇ.
45-ماددا چەت ئەللىكلەرنى خىزمەتكە تەكلىپ قىلغان ياكى چەت ئەلدە ئوقۇۋاتقان ئوقۇغۇچىلارنى قوبۇل قىلغان ئورۇنلار بەلگىلىمە بويىچە تۇرۇشلۇق جايدىكى جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنىغا مۇناسىۋەتلىك ئۇچۇرلارنى مەلۇم قىلىشى كېرەك.
پۇقرالار، قانۇنىي ئىگىلەر ياكى باشقا تەشكىلاتلار چەت ئەللىكلەرنىڭ چېگرادىن قانۇنسىز كىرىش، قانۇنسىز تۇرۇش، قانۇنسىز ئىشقا ئورۇنلىشىش ئەھۋالىنى بايقىسا، شۇ جايدىكى جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنىغا ۋاقتىدا مەلۇم قىلىشى كېرەك.
46-ماددا مۇساپىرلىق ئورنىغا ئىلتىماس قىلغان چەت ئەللىكلەر مۇساپىرلىق ئورنىنى پەرقلەندۈرۈش مەزگىلىدە، جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنى ئىمزا قويۇپ تارقاتقان ۋاقىتلىق سالاھىيەت ئىسپاتى بىلەن جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە توختىسا بولىدۇ؛
مۇساپىرلار دەپ بېكىتىلگەن چەت ئەللىكلەر جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنى تارقاتقان مۇساپىرلار سالاھىيەت كىنىشكىسىگە ئاساسەن جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە توختاپ تۇرسا بولىدۇ.
2-پاراگراف مەڭگۈ ئولتۇراقلىشىش
47-ماددا جۇڭگونىڭ ئىقتىسادىي، ئىجتىمائىي تەرەققىياتىغا گەۋدىلىك تۆھپە قوشقان ياكى جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە مەڭگۈ تۇرۇش شەرتىگە ئۇيغۇن كېلىدىغان باشقا چەت ئەللىكلەر ئۆزىنىڭ ئىلتىماسى ۋە جامائەت خەۋپسىزلىكى مىنىستىرلىقىنىڭ تەستىقى بىلەن، مەڭگۈ تۇرۇش سالاھىيىتىگە ئېرىشىدۇ.
چەت ئەللىكلەرنىڭ جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە مەڭگۈ تۇرۇشىنى تەستىقلاشنى باشقۇرۇش چارىسىنى جامائەت خەۋپسىزلىكى مىنىستىرلىقى، دىپلوماتىيە مىنىستىرلىقى گوۋۇيۈەننىڭ مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرى بىلەن بىرلىكتە بەلگىلەيدۇ.
48-ماددا مەڭگۈلۈك تۇرۇش سالاھىيىتىگە ئېرىشكەن چەت ئەللىكلەر مەڭگۈ تۇرۇش گۇۋاھنامىسى بىلەن جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە تۇرىدۇ ۋە ئىشلەيدۇ، ئۆزىنىڭ پاسپورتى ۋە مەڭگۈلۈك تۇرۇش گۇۋاھنامىسى بىلەن چېگرادىن چىقىپ كىرىدۇ.
49-ماددا چەت ئەللىكلەردە تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلسە، جامائەت خەۋپسىزلىكى مىنىستىرلىقى ئۇنىڭ جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە مەڭگۈلۈك تۇرۇش سالاھىيىتىنى ئېلىپ تاشلاشنى قارار قىلىدۇ :
( 1 ) جۇڭگونىڭ دۆلەت خەۋپسىزلىكى ۋە مەنپەئىتىگە خەۋپ يەتكۈزگەنلەر؛
( 2 ) چېگرادىن قوغلاپ چىقىرىش جازاسى بېرىلگەنلەر؛
( 3 ) ساختىپەزلىك قىلىپ جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە مەڭگۈ تۇرۇش سالاھىيىتىگە ئېرىشىۋالغانلار؛
( 4 ) جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە تۇرۇپ بەلگىلەنگەن مۇددەت توشمىغانلار؛
( 5 ) جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە مەڭگۈ تۇرۇشقا مۇۋاپىق كەلمەيدىغان باشقا ئەھۋاللار.
5-باب قاتناش-تىرانسپورت قوراللىرىنى چېگرادىن چىقىرىش-كىرىشنى چېگرا مۇداپىئەسى بويىچە تەكشۈرۈش
50-ماددا چېگرادىن چىقىش-كىرىشتىكى قاتناش-تىرانسپورت قوراللىرى پورتتىن ئايرىلغاندا، پورتقا يېتىپ بارغاندا، چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈشىنى قوبۇل قىلىشى كېرەك.
قاتناش-تىرانسپورت قوراللىرىنى چېگرادىن كىرگۈزۈش چېگرا مۇداپىئەسى بويىچە تەكشۈرۈش ئۇلار ئەڭ ئاۋۋال يېتىپ بارغان پورتتا ئېلىپ بېرىلىدۇ؛
قاتناش-تىرانسپورت قوراللىرىنى چېگرادىن چىقىرىش چېگرا مۇداپىئەسى بويىچە تەكشۈرۈش ئۇلار ئەڭ ئاخىرىدا ئايرىلىدىغان پورتتا ئېلىپ بېرىلىدۇ.
ئالاھىدە ئەھۋالدا، ئالاقىدار مەسئۇل ئورگان بېكىتكەن ئورۇندا ئېلىپ بېرىلسا بولىدۇ.
چېگرادىن چىقىدىغان قاتناش-تىرانسپورت قوراللىرى چېگرادىن چىقىپ تەكشۈرۈلگەندىن تارتىپ چېگرادىن چىققۇچە بولغان ئارىلىقتا، چېگرادىن كىرىدىغان قاتناش-تىرانسپورت ۋاسىتىلىرى چېگرادىن كىرگەندىن تارتىپ چېگرادىن كىرگىچە تەكشۈرۈشتىن ئىلگىرى، چېگرادىن كىرىش-چىقىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنىنىڭ بەلگىلەنگەن تەرتىپ بويىچە ئىجازەت بېرىشىدىن ئۆتكۈزمەي تۇرۇپ، ئادەملەرنىڭ چۈشۈشىگە، يۈك قاچىلىشىغا ياكى نەرسە قاچىلىشىغا يول قويۇلمايدۇ.
51-ماددا قاتناش-تىرانسپورت قورالىنىڭ مەسئۇلى ياكى قاتناش-تىرانسپورت قورالى ئارقىلىق چېگرادىن چىقىش-كىرىش كەسپى ۋاكالەتچىلىك ئورنى بەلگىلىمە بويىچە چېگرادىن كىرىش-چىقىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنىغا چېگرادىن كىرىدىغان، چېگرادىن چىقىدىغان قاتناش-تىرانسپورت ۋاسىتىسى يېتىپ بارغان، پورتتىن ئايرىلغان ۋاقىت ۋە توختاش ئورنىنى ئالدىن مەلۇم قىلىشى، ئىشچى-خىزمەتچىلەر، يولۇچىلار، مال ياكى بۇيۇم قاتارلىق ئۇچۇرلارنى ئەينەن مەلۇم قىلىشى كېرەك.
52-ماددا قاتناش-تىرانسپورت قورالىنىڭ مەسئۇلى، قاتناش-تىرانسپورت قوراللىرىنى چېگرادىن چىقىرىش-كىرىش كەسپى ۋاكالەتچىلىك ئورنى چېگرادىن چىقىش-كىرىش چېگرا مۇداپىئەسى تەكشۈرۈشىگە ماسلىشىشى، مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپ قىلمىشلارنى بايقىسا، دەرھال مەلۇم قىلىشى ھەمدە تەكشۈرۈپ بىر تەرەپ قىلىشقا ھەمكارلىشىشى كېرەك.
چېگرادىن كىرىدىغان قاتناش-تىرانسپورت قوراللىرىغا چېگرادىن كىرىشكە رۇخسەت قىلىنمىغانلار قاچىلانسا، قاتناش-تىرانسپورت قورالىنىڭ مەسئۇلى ئېلىپ كېتىشكە مەسئۇل بولۇشى كېرەك.
53-ماددا چېگرادىن كىرىش-چىقىشنى چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنى بەلگىلىمە بويىچە تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرىدە تۇرۇۋاتقان چېگرادىن چىقىش-كىرىش قاتناش-تىرانسپورت قوراللىرىنى نازارەت قىلىدۇ :
( 1 ) چېگرادىن چىقىدىغان قاتناش-تىرانسپورت قوراللىرى چېگرادىن چىقىش چېگرا مۇداپىئەسى بويىچە تەكشۈرۈش باشلانغاندىن تارتىپ چېگرادىن چىقىشتىن بۇرۇنغىچە، چېگرادىن كىرىشتىن بۇرۇنغىچە بولغان قاتناش-تىرانسپورت قورالى چېگرادىن كىرگەندىن كېيىنكى مەزگىلدىن چېگرادىن كىرىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈشى تاماملىنىشتىن بۇرۇنغىچە؛
( 2 ) چەت ئەل پاراخوتلىرى جۇڭگونىڭ ئىچكى دەرياسىدا يۈرۈۋاتقان مەزگىلدە؛
( 3 ) ۋەسىيلىك قىلىش زۆرۈر بولغان باشقا ئەھۋاللار.
54-ماددا بۇيۇم قاچىلاش-چۈشۈرۈش، رېمونت قىلىش مەشغۇلاتى، ئېكسكۇرسىيە-زىيارەت قىلىش قاتارلىق سەۋەبلەر تۈپەيلىدىن چەت ئەل كېمىسىگە چىقىپ-چۈشۈشكە توغرا كېلىدىغان خادىملار چېگرادىن كىرىش-چىقىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنىغا پاراخوتقا چىقىش كىنىشكىسى بېجىرىشنى ئىلتىماس قىلىشى كېرەك.
جۇڭگونىڭ پاراخوتلىرى بىلەن چەت ئەلنىڭ پاراخوتلىرى ياكى چەت ئەل پاراخوتلىرى ئوتتۇرىسىدا يۆلەك مەشغۇلاتى قىلىشقا توغرا كەلسە، پاراخوت باشلىقى ياكى قاتناش-تىرانسپورت قوراللىرى ئارقىلىق چېگرادىن چىقىش-كىرىش كەسپىگە ۋاكالەتچى ئورۇن چېگرادىن كىرىش-چىقىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنىغا پاراخوت يۆلەك بولۇش رەسمىيىتىنى بېجىرىشنى ئىلتىماس قىلىشى كېرەك.
55-ماددا چەت ئەل كېمە-پاراخوتلىرى، ئاۋىئاتسىيە ۋاسىتىلىرى جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە بەلگىلەنگەن لىنىيە، ئاۋىئاتسىيە لىنىيەسىدە يۈرۈشى كېرەك.
چېگرادىن چىقىپ-كىرىدىغان كېمە-پاراخوتلار، ئاۋىئاتسىيە ۋاسىتىلىرىنىڭ سىرتقا ئېچىۋېتىلگەن پورتتىن باشقا رايونلارغا كىرىشىگە بولمايدۇ.
مۆلچەرلىگىلى بولمايدىغان جىددىي ئەھۋال ياكى تاقابىل تۇرغىلى بولمايدىغان ئەھۋال سەۋەبىدىن كىرىپ كېتىشتە، يېقىن ئەتراپتىكى چېگرادىن كىرىش-چىقىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنى ياكى شۇ جايدىكى جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنىغا دەرھال مەلۇم قىلىش ھەمدە ۋەسىيلىك ۋە باشقۇرۇشنى قوبۇل قىلىش كېرەك.
56-ماددا قاتناش-تىرانسپورت قوراللىرىدا تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلسە، چېگرادىن چىقىشقا، چېگرادىن كىرىشكە رۇخسەت قىلىنمايدۇ؛
پورتتىن چىقىپ كەتكەنلەر قايتىشقا بۇيرۇلسا بولىدۇ :
( 1 ) پورتتىن ئايرىلغان، پورتقا يېتىپ بارغاندا، تەكشۈرۈش رۇخسىتىسىز ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن چېگرادىن چىققانلار؛
( 2 ) چېگرادىن چىقىش-كىرىش پورتىنى تەستىقلاتماي تۇرۇپ ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن ئۆزگەرتكەنلەر؛
( 3 ) چېگرادىن چىقىش-كىرىشكە رۇخسەت قىلىنمىغان ئادەم بار دەپ گۇمان قىلىنغانلارنى تەكشۈرۈپ ئېنىقلاشقا توغرا كەلسە؛
( 4 ) دۆلەت خەۋپسىزلىكى، مەنپەئەت ۋە جەمئىيەتنىڭ ئاممىۋى تەرتىپىگە خەۋپ يەتكۈزىدىغان بۇيۇملار بار دەپ گۇمان قىلىنغانلارنى تەكشۈرۈپ ئېنىقلاشقا توغرا كەلسە؛
( 5 ) چېگرادىن كىرىش-چىقىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنىنىڭ باشقۇرۇشىنى قوبۇل قىلىشنى رەت قىلىدىغان باشقا ئەھۋاللار.
ئالدىنقى تارماقتا كۆرسىتىلگەن ئەھۋاللار يوقالغاندىن كېيىن، چېگرادىن كىرىش-چىقىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنى مۇناسىۋەتلىك قاتناش-تىرانسپورت قوراللىرىنى دەرھال ئۆتكۈزۈشى كېرەك.
57-ماددا قاتناش-تىرانسپورت قوراللىرى ئارقىلىق چېگرادىن چىقىش-كىرىش كەسپىدە ۋاكالەتچىلىك قىلىدىغان ئورۇنلار چېگرادىن كىرىش-چىقىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنىغا ئەنگە ئالدۇرۇشى كېرەك.
كەسپىي ۋاكالەتچىلىك بىلەن شۇغۇللىنىدىغانلارنى تۇرۇشلۇق ئورنى چېگرادىن كىرىش-چىقىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنىغا ئەنگە ئالدۇرۇش رەسمىيىتى بېجىرىدۇ.
6-باب تەكشۈرۈش ۋە قايتۇرۇش
58-ماددا بۇ بابتا بەلگىلەنگەن نەق مەيداندا سۈرۈشتۈرۈش، داۋاملىق سۈرۈشتۈرۈش، توختىتىپ قويۇپ تەكشۈرۈش، پائالىيەتكە چەك قويۇش دائىرىسى، چېگرادىن چىقىرىۋېتىشكە ئەۋەتىش تەدبىرىنى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرىنىڭ جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنى ياكى چېگرادىن چىقىش-كىرىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنى يولغا قويىدۇ.
59-ماددا چېگرادىن چىقىش-كىرىشنى باشقۇرۇشقا خىلاپلىق قىلدى دەپ گۇمان قىلىنغانلار نەق مەيداندا سۈرۈشتە قىلىنسا بولىدۇ؛
نەق مەيداندا سۈرۈشتۈرۈش ئارقىلىق، تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلسە، قانۇن بويىچە داۋاملىق سۈرۈشتۈرسە بولىدۇ :
( 1 ) چېگرادىن قانۇنسىز چىققان، چېگرادىن قانۇنسىز كىرگەن دەپ گۇمان قىلىنغانلار؛
( 2 ) باشقىلارنىڭ چېگرادىن قانۇنسىز چىقىشىغا ياردەم بەرگەن گۇماندار كىشىلەر؛
( 3 ) چەت ئەللىكلەر قانۇنسىز تۇرغان، قانۇنسىز ئىشقا ئورۇنلاشقان دەپ گۇمان قىلىنغان بولسا؛
( 4 ) دۆلەت خەۋپسىزلىكى ۋە مەنپەئىتىگە خەۋپ يەتكۈزىدىغان، جەمئىيەتنىڭ ئاممىۋى تەرتىپىگە بۇزغۇنچىلىق قىلىدىغان ياكى قانۇنغا خىلاپ باشقا جىنايى ھەرىكەتلەر بىلەن شۇغۇللانغان دەپ گۇمان قىلىنغانلار.
نەق مەيداندا سۈرۈشتۈرۈش ۋە داۋاملىق سۈرۈشتۈرۈش «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ خەلق ساقچىلىرى قانۇنى»دا بەلگىلەنگەن تەرتىپ بويىچە ئېلىپ بېرىلىشى كېرەك.
ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنى ياكى چېگرادىن كىرىش-چىقىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنى چېگرادىن چىقىش-كىرىشنى باشقۇرۇشقا خىلاپلىق قىلدى دەپ گۇمان قىلىنغانلارنى چاقىرماقچى بولسا، «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئامانلىق باشقۇرۇش جازا قانۇنى»دىكى مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمە بويىچە ئىجرا قىلىنىدۇ.
60-ماددا چەت ئەللىكلەردىن مۇشۇ قانۇننىڭ 59-ماددىسىنىڭ 1-تارمىقىدا بەلگىلەنگەن ئەھۋاللارنىڭ بىرى بولغانلىرى نەق مەيداندا سۈرۈشتۈرگەندىن كېيىنمۇ ياكى داۋاملىق سۈرۈشتۈرگەندىن كېيىنمۇ گۇماننى تۈگىتەلمەي، يەنىمۇ ئىلگىرىلەپ تەكشۈرۈشكە توغرا كەلسە، تەكشۈرۈشنى توختىتىپ قويسا بولىدۇ.
توختىتىپ قويۇپ تەكشۈرۈشنى يولغا قويۇشتا، توختىتىپ قويۇش بويىچە تەكشۈرۈش قارارنامىسىنى كۆرسىتىش ھەمدە 24 سائەت ئىچىدە سوئال سوراش كېرەك.
توختىتىپ قويۇپ تەكشۈرۈشكە بولمايدىغانلىقى بايقالسا، توختىتىپ قويۇپ تەكشۈرۈشنى دەرھال بىكار قىلىش كېرەك.
توختىتىپ قويۇش، تەكشۈرۈش مۇددىتى 30 كۈندىن ئېشىپ كەتمەسلىكى كېرەك؛
دېلو ئەھۋالى مۇرەككەپ بولسا، بىر دەرىجە يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنى ياكى چېگرادىن كىرىش-چىقىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنىنىڭ تەستىقى بىلەن 60 كۈنگە ئۇزارتىشقا بولىدۇ.
دۆلەت تەۋەلىكى، سالاھىيىتى ئېنىق بولمىغان چەت ئەللىكلەرگە قارىتا توختىتىپ قويۇش-تەكشۈرۈش مۇددىتى ئۇلارنىڭ دۆلەت تەۋەلىكى، سالاھىيەت ئېنىقلانغان كۈندىن باشلاپ ھېسابلىنىدۇ.
61-ماددا چەت ئەللىكلەردىن تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلگەنلىرىگە توختىتىپ قويۇش بويىچە تەكشۈرۈش تەتبىقلانمايدۇ، ئۇلارنىڭ ھەرىكەت دائىرىسىگە چەك قويۇلسا بولىدۇ :
( 1 ) ئېغىر كېسىلى بارلار؛
( 2 ) ھامىلىدار بولغان ياكى ئۆزى بىر ياشقا توشمىغان بوۋاقنى ئېمىتىۋاتقانلار؛
( 3 ) 16 ياشقا توشمىغان ياكى 70 ياشقا توشقانلار؛
( 4 ) توختىتىپ قويۇپ تەكشۈرۈشنى تەتبىقلاشقا بولمايدىغان باشقا ئەھۋاللار.
چەكلەنگەن پائالىيەت دائىرىسىدىكى چەت ئەللىكلەر تەلەپ بويىچە تەكشۈرۈشنى قوبۇل قىلىشى، جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنىنىڭ تەستىقىنى ئالماي تۇرۇپ، بېكىتىلگەن رايوندىن ئايرىلماسلىقى كېرەك.
پائالىيەت دائىرىسىگە چەكلىمە قويۇلغان مۆھلەت 60 كۈندىن ئېشىپ كەتمەسلىكى كېرەك.
دۆلەت تەۋەلىكى، سالاھىيىتى ئېنىق بولمىغان چەت ئەللىكلەرگە قارىتا، چەكلىنىدىغان پائالىيەت دائىرىسى، مۇددىتى ئۇلارنىڭ دۆلەت تەۋەلىكى، سالاھىيەت ئېنىقلانغان كۈندىن باشلاپ ھېسابلىنىدۇ.
62-ماددا چەت ئەللىكلەردە تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلسە، ئۇلارنى چېگرادىن چىقىرىۋەتسە بولىدۇ :
( 1 ) چېگرادىن چىقىش جازاسى بېرىلگەن مۆھلەتتە، بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە چېگرادىن چىقمىغانلار؛
( 2 ) چېگرادىن كىرىشكە رۇخسەت قىلىنمايدىغان ئەھۋال بولسا؛
( 3 ) قانۇنسىز تۇرغانلار، قانۇنسىز ئىشقا ئورۇنلاشقانلار؛
( 4 ) مۇشۇ قانۇن ياكى باشقا قانۇن، مەمۇرىي نىزاملارغا خىلاپلىق قىلىپ، چېگرادىن چىقىرىۋېتىشكە توغرا كەلسە.
چېگرا سىرتىدىكى باشقا كىشىلەردىن ئالدىنقى تارماقتا كۆرسىتىلگەن ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلگەنلىرىنى قانۇن بويىچە چېگرادىن چىقىرىۋەتسە بولىدۇ.
چېگرادىن چىقىرىلىشقا ئەۋەتىلگەن خادىملارنىڭ چېگرادىن چىقىرىلىشىغا ئەۋەتىلگەن كۈندىن باشلاپ بىر يىلدىن بەش يىلغىچە چېگرادىن كىرىشىگە رۇخسەت قىلىنمايدۇ.
63-ماددا تۇتۇپ تۇرۇپ تەكشۈرۈلىدىغان ياكى چېگرادىن چىقىرىش قارار قىلىنغان، لېكىن دەرھال ئىجرا قىلالمايدىغان كىشىلەرنى تۇتۇپ تۇرۇش ئورنى ياكى قايتۇرۇۋېتىش ئورنىغا قاماپ قويۇش كېرەك.
64-ماددا چەت ئەللىكلەردىن مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمە بويىچە ئۆزى ئۈستىدە داۋاملىق سۈرۈشتۈرۈش، توختىتىپ قويۇپ تەكشۈرۈش، پائالىيەتكە چەك قويۇش دائىرىسى، چېگرادىن چىقىرىش تەدبىرىگە قايىل بولمىغانلىرى قانۇن بويىچە مەمۇرىي قايتا قاراپ چىقىشنى ئىلتىماس قىلسا بولىدۇ، مەمۇرىي قايتا قاراپ چىقىش قارارى ئاخىرقى قارار بولىدۇ.
چېگرا سىرتىدىكى باشقا خادىملار مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمە بويىچە ئۇلار يولغا قويغان چېگرادىن چىقىرىش تەدبىرىگە قايىل بولماي، مەمۇرىي قايتا قاراپ چىقىشنى ئىلتىماس قىلسا، ئالدىنقى تارماقتىكى بەلگىلىمە بويىچە بولىدۇ.
65-ماددا چېگرادىن چىقىشقا رۇخسەت قىلماسلىق ياكى چېگرادىن كىرىشكە رۇخسەت قىلماسلىقنى قانۇن بويىچە قارار قىلغان خادىملارغا قارىتا، قارار ئورگىنى بەلگىلىمە بويىچە چېگرادىن چىقىش-كىرىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنىغا ۋاقتىدا ئۇقتۇرۇشى كېرەك؛
چېگرادىن چىقىشقا رۇخسەت قىلىنمايدىغان، چېگرادىن كىرىدىغان ئەھۋال يوقاپ كەتكەندە، قارار قىلغۇچى ئورگان چېگرادىن چىقىشقا، چېگرادىن كىرىشكە رۇخسەت قىلماسلىق قارارىنى ۋاقتىدا بىكار قىلىشى ھەمدە چېگرادىن كىرىش-چىقىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنىغا ئۇقتۇرۇشى كېرەك.
66-ماددا دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش ۋە چېگرادىن چىقىش-كىرىشنى باشقۇرۇش تەرتىپىنى ساقلاش ئېھتىياجىغا ئاساسەن، زۆرۈر تېپىلغاندا، چېگرادىن كىرىش-چىقىشنى چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنى چېگرادىن چىقىش-كىرىدىغانلارنىڭ جىسمانىي تەكشۈرۈشىنى قىلسا بولىدۇ.
جىسمانىي تەكشۈرۈشنى تەكشۈرۈلگۈچى بىلەن ئوخشاش جىنستىكى ئىككى چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش خادىمى ئېلىپ بېرىشى كېرەك.
67-ماددا ۋىزا، چەت ئەللىكلەرنىڭ تۇرۇش، تۇرۇش گۇۋاھنامىسى قاتارلىق چېگرادىن چىقىش-كىرىش گۇۋاھنامىلىرى بۇزۇلغان، يىتكەن، ئوغرىلانغان، بۇلانغان ياكى ئىمزا قويۇپ تارقىتىلغاندىن كېيىن، گۇۋاھچىنىڭ ئىمزا قويۇپ تارقىتىش شەرتىگە ئۇيغۇن كەلمەيدىغانلىقى قاتارلىق ئەھۋاللار بايقالسا، ئىمزا قويۇپ تارقاتقان ئورگان چېگرادىن چىقىش-چىقىش گۇۋاھنامىسىنىڭ بىكار قىلىنغانلىقىنى جاكارلايدۇ.
گۇۋاھنامە تارقاتقان ئورگان ئىناۋەتسىز بولغان چېگرادىن چىقىش-كىرىش گۇۋاھنامىسىنى ياسىۋالغان، ئۆزگەرتىۋالغان، ئالداپ ئېلىۋالغان ياكى ئىناۋەتسىز دەپ ئېلان قىلغان بولسا.
جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنى ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگەن ياكى باشقىلار ئىشلىتىۋالغان چېگرادىن چىقىش-كىرىش گۇۋاھنامىسىنى رويخەتتىن ئۆچۈرۈۋەتسە ياكى ئالسا بولىدۇ.
68-ماددا باشقىلارنىڭ چېگرادىن قانۇنسىز چىقىشىغا تەشكىللەش، توشۇش، ياردەملىشىشكە ئىشلىتىلىدىغان قاتناش-تىرانسپورت قوراللىرى، شۇنىڭدەك دېلو بېجىرىش دەلىل-ئىسپاتى قىلىشقا تېگىشلىك بۇيۇملارنى جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنى تۇتۇپ قالسا بولىدۇ.
جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنى تەكشۈرۈپ قولغا چۈشۈرگەن مەنئى قىلىنغان بۇيۇم، دۆلەت مەخپىيىتىگە چېتىلىدىغان ھۆججەت-ماتېرىيال، شۇنىڭدەك چېگرادىن چىقىش-كىرىشنى باشقۇرۇشقا خىلاپ ھەرىكەتنى قىلىش قورالى قاتارلىقلارنى تۇتۇپ قېلىشى ھەمدە ئالاقىدار قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمە بويىچە بىر تەرەپ قىلىشى كېرەك.
69-ماددا چېگرادىن چىقىش-كىرىش كىنىشكىسىنىڭ راست-يالغانلىقىنى ئىمزا قويۇپ تارقاتقان ئورگان، چېگرادىن كىرىش-چىقىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنى ياكى جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنىنىڭ چېگرادىن كىرىش-چىقىشنى باشقۇرۇش ئاپپاراتى بېكىتىدۇ.
7-باب قانۇن جاۋابكارلىقى
70-ماددا بۇ بابتا بەلگىلەنگەن مەمۇرىي جازانى بۇ بابتا ئايرىم بەلگىلەنگەنلىرىنى ھېسابقا ئالمىغاندا، ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنى ياكى چېگرادىن كىرىش-چىقىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنى قارار قىلىدۇ؛
بۇنىڭ ئىچىدە ئاگاھلاندۇرۇش ياكى 5000 يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇشنى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنىنىڭ چېگرادىن كىرىش-چىقىشنى باشقۇرۇش ئاپپاراتى قارار قىلسا بولىدۇ.
71-ماددا تۆۋەندىكى قىلمىشلارنىڭ بىرىنى سادىر قىلغانلارغا 1000 يۈەندىن يۇقىرى، 5000 يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ؛
قىلمىشى ئېغىرلىرىغا بەش كۈندىن يۇقىرى، 10 كۈندىن تۆۋەن توختىتىپ قويۇش جازاسى بېرىلىدۇ، قوشۇمچە 2000 يۈەندىن يۇقىرى، 10 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلسا بولىدۇ :
( 1 ) ياسىۋالغان، ئۆزگەرتىۋالغان، ئالداپ ئېلىۋالغان چېگرادىن چىقىش-كىرىش كىنىشكىسىنى ئېلىپ چېگرادىن چىققانلار؛
( 2 ) باشقىلارنىڭ چېگرادىن چىقىش-كىرىش گۇۋاھنامىسىنى ئۆزىنىڭ دەۋېلىپ چېگرادىن چىققانلار؛
( 3 ) چېگرادىن چىقىش-كىرىش چېگرا مۇداپىئەسى تەكشۈرۈشىدىن قاچقانلار؛
( 4 ) چېگرادىن باشقا ئۇسۇللار بىلەن قانۇنسىز چىققانلار.
72-ماددا باشقىلارنىڭ چېگرادىن قانۇنسىز چىقىپ كىرىشىگە ياردەم بەرگەنلەرگە 2000 يۈەندىن يۇقىرى، 10 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ؛
قىلمىشى ئېغىرلىرىغا 10 كۈندىن يۇقىرى، 15 كۈندىن تۆۋەن توختىتىپ قويۇش جازاسى بېرىلىدۇ، قوشۇمچە 5000 يۈەندىن يۇقىرى، 20 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلغانلار قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىدۇ.
ئورۇنلاردا ئالدىنقى تارماقتىكى قىلمىش سادىر قىلغانلارغا 10 مىڭ يۈەندىن يۇقىرى، 50 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلغانلار قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىدۇ ھەمدە ئۇنىڭ بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىمى ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلىرىغا ئالدىنقى تارماقتىكى بەلگىلىمە بويىچە جازا بېرىلىدۇ.
73-ماددا ساختىپەزلىك قىلىپ ۋىزا، تۇرۇش كىنىشكىسى قاتارلىق چېگرادىن چىقىش-كىرىش كىنىشكىلىرىنى ئالداپ ئېلىۋالغانلارغا 2000 يۈەندىن يۇقىرى، 5000 يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ؛
قىلمىشى ئېغىرلىرىغا 10 كۈندىن يۇقىرى، 15 كۈندىن تۆۋەن توختىتىپ قويۇش جازاسى بېرىلىدۇ، قوشۇمچە 5000 يۈەندىن يۇقىرى، 20 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ.
ئورۇندا ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگەن قىلمىش كۆرۈلسە، 10 مىڭ يۈەندىن يۇقىرى، 50 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ ھەمدە ئۇنىڭ بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىمى ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلىرىغا ئالدىنقى تارماقتىكى بەلگىلىمە بويىچە جازا بېرىلىدۇ.
74-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، چەت ئەللىكلەرگە تەكلىپنامە ياكى باشقا ئىلتىماس ماتېرىياللىرىنى چىقىرىپ بەرگەنلەرگە 5000 يۈەندىن يۇقىرى، 10 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلغانلار قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىدۇ ھەمدە چەت ئەللىكنى تەكلىپ قىلغان چېگرادىن چىقىش خىراجىتىنى ئۈستىگە ئېلىشقا بۇيرۇيدۇ.
ئورۇنلاردا ئالدىنقى تارماقتىكى قىلمىش سادىر قىلغانلارغا 10 مىڭ يۈەندىن يۇقىرى، 50 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلغانلار قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىدۇ ھەمدە چەت ئەللىكلەرنى تەكلىپ قىلغان چېگرادىن چىقىش ھەققىنى ئۈستىگە ئېلىشقا بۇيرۇيدۇ، ئۇنىڭ بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىمى ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلىرىغا ئالدىنقى تارماقتىكى بەلگىلىمە بويىچە جازا بېرىلىدۇ.
75-ماددا جۇڭگو پۇقرالىرى چېگرادىن چىققاندىن كېيىن باشقا دۆلەت ياكى رايونغا قانۇنسىز بېرىپ قايتۇرۇۋېتىلسە، چېگرادىن چىقىش-كىرىشنى چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنى ئۇنىڭ چېگرادىن چىقىش-كىرىش گۇۋاھنامىسىنى يىغىۋېلىشى، چېگرادىن كىرىش-چىقىش گۇۋاھنامىسىنى ئىمزا قويۇپ تارقاتقان ئورگان ئۇ قايتۇرۇۋېتىلگەن كۈندىن باشلاپ ئالتە ئايدىن ئۈچ يىلغىچە چېگرادىن چىقىش-چىقىش گۇۋاھنامىسىگە ئىمزا قويماسلىقى كېرەك.
76-ماددا تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلگەنلەرگە ئاگاھلاندۇرۇش جازاسى بېرىلىدۇ، قوشۇمچە 2000 يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلسا بولىدۇ :
( 1 ) چەت ئەللىكلەر جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنىنىڭ ئۆزىنىڭ چېگرادىن چىقىش-كىرىش گۇۋاھنامىسىنى تەكشۈرۈشىنى رەت قىلسا؛
( 2 ) چەت ئەللىكلەر ئولتۇراقلىشىش گۇۋاھنامىسىنى تەكشۈرۈشنى رەت قىلسا؛
( 3 ) چەت ئەللىكلەرنىڭ تۇغۇلۇش، ئۆلۈش ئىلتىماسىنى بەلگىلىمىگە بىنائەن بېجىرمىگەنلەر؛
( 4 ) چەت ئەللىكلەرنىڭ تۇرۇش كىنىشكىسىنى تىزىملىتىدىغان ئىشلاردا ئۆزگىرىش بولسا، بەلگىلىمە بويىچە ئۆزگەرتىش بېجىرمىسە؛
( 5 ) جۇڭگو چېگراسى ئىچىدىكى چەت ئەللىكلەر باشقىلارنىڭ چېگرادىن چىقىش-كىرىش گۇۋاھنامىسىنى ئۆزىنىڭ دەۋېلىپ ئىشلەتسە؛
( 6 ) مۇشۇ قانۇننىڭ 39-ماددىسىنىڭ 2-تارمىقىدىكى بەلگىلىمە بويىچە تىزىملاتمىغانلار.
مېھمانخانا چەت ئەللىكلەرنىڭ ياتاقتا يېتىشىنى تىزىملىتىشتا بەلگىلىمىگە ئەمەل قىلمىغان بولسا، «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئامانلىق باشقۇرۇش جازا قانۇنى»دىكى ئالاقىدار بەلگىلىمىلەر بويىچە جازا بېرىلىدۇ؛
چەت ئەللىكلەرنىڭ ياتاقتا يېتىشىنى تىزىملاش ئۇچۇرىنى بەلگىلىمە بويىچە يوللىمىغانلارغا ئاگاھلاندۇرۇش بېرىلىدۇ؛
قىلمىشى ئېغىرلىرىغا 1000 يۈەندىن يۇقىرى، 5000 يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ.
77-ماددا چەت ئەللىكلەر تەستىقلاتماي تۇرۇپ، چەت ئەللىكلەرنىڭ كىرىشى چەكلەنگەن رايونغا ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن كىرسە، دەرھال كېتىشكە بۇيرۇلىدۇ؛
قىلمىشى ئېغىرلىرىغا بەش كۈندىن يۇقىرى، 10 كۈندىن تۆۋەن توختىتىپ قويۇش جازاسى بېرىلىدۇ.
چەت ئەللىكلەر قانۇنسىز ئېرىشكەن يازما خاتىرە، ئۈن-سىن ماتېرىيالى، ئېلېكتىرونلۇق سانلىق مەلۇمات ۋە باشقا بۇيۇملار يىغىۋېلىنىدۇ ياكى كۆيدۈرۈۋېتىلىدۇ، ئىشلىتىدىغان قوراللار يىغىۋېلىنىدۇ.
چەت ئەللىكلەر ۋە چەت ئەل ئاپپاراتلىرىدىن مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنى، دۆلەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنىنىڭ بەلگىلەنگەن مۇددەت ئىچىدە كۆچۈرۈش قارارىنى ئىجرا قىلمىغانلىرىغا ئاگاھلاندۇرۇش جازاسى بېرىلىدۇ ھەمدە مەجبۇرىي كۆچۈرۈش ئېلىپ بېرىلىدۇ؛
قىلمىشى ئېغىرلىرىغا مۇناسىۋەتلىك جاۋابكارلارغا بەش كۈندىن يۇقىرى، 15 كۈندىن تۆۋەن توختىتىپ قويۇش جازاسى بېرىلىدۇ.
78-ماددا چەت ئەللىكلەر قانۇنسىز ئولتۇراقلاشسا، ئاگاھلاندۇرۇش بېرىلىدۇ؛
قىلمىشى ئېغىرلىرىغا ھەر قانۇنسىز ھالدا بىر كۈندە 500 يۈەن تۇرۇش جازاسى بېرىلىدۇ، ئومۇمىي سوممىسى 10 مىڭ يۈەندىن ئېشىپ كەتمىگەنلەرگە جەرىمانە قويۇلىدۇ ياكى بەش كۈندىن يۇقىرى، 15 كۈندىن تۆۋەن توختىتىپ قويۇلىدۇ.
ۋەسىي ياكى باشقا ۋەسىيلىك جاۋابكارلىقى بار كىشى ۋەسىيلىك مەجبۇرىيىتىنى ئادا قىلماي، 16 ياشقا توشمىغان چەت ئەللىكنىڭ قانۇنسىز تۇرۇپ قېلىشىنى كەلتۈرۈپ چىقارغان بولسا، ۋەسىي ياكى ۋەسىيلىك جاۋابكارلىقى بولغان باشقا كىشىگە ئاگاھلاندۇرۇش جازاسى بېرىلىدۇ، قوشۇمچە 1000 يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلسا بولىدۇ.
79-ماددا چېگرادىن قانۇنسىز كىرگەن، قانۇنسىز تۇرغان چەت ئەللىكلەرنى ئېلىپ قالغان، تىقىۋالغان، قانۇنسىز تۇرغان، چېگرادىن قانۇنسىز كىرگەن چەت ئەللىكلەرگە ياردەملىشىپ تەكشۈرۈشتىن قاچقان ياكى قانۇنسىز تۇرۇۋاتقان چەت ئەللىكلەرگە قانۇنغا خىلاپ ھالدا چېگرادىن چىقىش-كىرىش گۇۋاھنامىسى بەرگەنلەرگە 2000 يۈەندىن يۇقىرى، 10 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ؛
قىلمىشى ئېغىرلىرىغا بەش كۈندىن يۇقىرى، 15 كۈندىن تۆۋەن توختىتىپ قويۇش جازاسى بېرىلىدۇ، قوشۇمچە 5000 يۈەندىن يۇقىرى، 20 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلغانلار قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىدۇ.
ئورۇنلاردا ئالدىنقى تارماقتىكى قىلمىش سادىر قىلغانلارغا 10 مىڭ يۈەندىن يۇقىرى، 50 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلغانلار قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىدۇ ھەمدە ئۇنىڭ بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىمى ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلىرىغا ئالدىنقى تارماقتىكى بەلگىلىمە بويىچە جازا بېرىلىدۇ.
80-ماددا چەت ئەللىكلەر قانۇنسىز ئىشقا ئورۇنلاشسا، 5000 يۈەندىن يۇقىرى، 20 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ؛
قىلمىشى ئېغىرلىرىغا بەش كۈندىن يۇقىرى، 15 كۈندىن تۆۋەن توختىتىپ قويۇش جازاسى بېرىلىدۇ، قوشۇمچە 5000 يۈەندىن يۇقىرى، 20 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ.
چەت ئەللىكلەرنى قانۇنسىز ئىشقا ئورۇنلاشتۇرۇشقا تونۇشتۇرغانلارنىڭ ھەر بىرىگە 5000 يۈەندىن قانۇنسىز تونۇشتۇرۇش جازاسى بېرىلىدۇ، ئومۇمىي سوممىسى 50 مىڭ يۈەندىن ئېشىپ كەتمەيدۇ؛
ئىدارىگە ھەربىر كىشىنى قانۇنسىز تونۇشتۇرسا 5000 يۈەن، ئومۇمىي سوممىسى 100 مىڭ يۈەندىن ئېشىپ كەتمىسە جەرىمانە قويۇلىدۇ؛
قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلغانلارغا قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت مۇسادىرە قىلىنىدۇ.
چەت ئەللىكلەرنى قانۇنسىز تەكلىپ قىلىپ ئىشلەتكەنلەرگە ھەر بىر كىشىنى قانۇنسىز تەكلىپ قىلىپ ئىشلەتسە 10 مىڭ يۈەن جەرىمانە قويۇلىدۇ، ئومۇمىي سوممىسى 100 مىڭ يۈەندىن ئېشىپ كەتمەيدۇ؛
قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلغانلارغا قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت مۇسادىرە قىلىنىدۇ.
81-ماددا چەت ئەللىكلەر تۇرۇش، تۇرۇش سەۋەبىگە ئۇيغۇن كەلمەيدىغان ھەرىكەتلەر بىلەن شۇغۇللانسا ياكى جۇڭگونىڭ قانۇن-نىزاملىرىدىكى بەلگىلىمىلەرگە خىلاپ باشقا ھەرىكەتلەرنى قىلىپ، جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە داۋاملىق تۇرۇش، تۇرۇشقا مۇۋاپىق كەلمەيدىغان ئەھۋاللار كۆرۈلسە، بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە چېگرادىن چىقسا بولىدۇ.
چەت ئەللىكلەرنىڭ مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىلەرگە خىلاپلىق قىلىش قىلمىشى ئېغىر، جىنايەت شەكىللەندۈرمىگەنلىرىگە جامائەت خەۋپسىزلىكى مىنىستىرلىقى چېگرادىن قوغلاپ چىقىرىش جازاسى بەرسە بولىدۇ.
جامائەت خەۋپسىزلىكى مىنىستىرلىقىنىڭ جازالاش قارارى ئاخىرقى قارار بولىدۇ.
چېگرادىن قوغلاپ چىقىرىلغان چەت ئەللىكلەرنىڭ چېگرادىن قوغلاپ چىقىرىلغان كۈندىن باشلاپ ئون يىل ئىچىدە چېگرادىن كىرىشىگە رۇخسەت قىلىنمايدۇ.
82-ماددا تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلگەنلەرگە ئاگاھلاندۇرۇش جازاسى بېرىلىدۇ، قوشۇمچە 2000 يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلسا بولىدۇ :
( 1 ) پورتتا بەلگىلەنگەن رايوننى باشقۇرۇش تەرتىپىنى قالايمىقانلاشتۇرغانلار؛
( 2 ) چەت ئەل كېمە خادىملىرى ۋە ئۇلارنىڭ بىللە كەلگەن ئائىلە تەۋەلىرى چېگرادىن ۋاقىتلىق كىرىش رەسمىيىتى ئۆتىمەي تۇرۇپ قۇرۇقلۇققا چىققان بولسا؛
( 3 ) پاراخوتقا چىقىش كىنىشكىسىنى بېجىرمەي تۇرۇپ چەت ئەل كېمىلىرىگە چىقىپ-چۈشكەن بولسا.
ئالدىنقى تارماقنىڭ ( 1 ) تارماقچىسىدىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلغانلاردىن قىلمىشى ئېغىرلىرىغا قوشۇمچە بەش كۈندىن يۇقىرى، ئون كۈندىن تۆۋەن توختىتىپ قويۇش جازاسى بېرىلسە بولىدۇ.
83-ماددا قاتناش-تىرانسپورت قوراللىرىدا تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلسە، ئۇنىڭ مەسئۇلىغا 5000 يۈەندىن يۇقىرى، 50 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ :
( 1 ) تەكشۈرۈش رۇخسىتىسىز ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن چېگرادىن چىققان ياكى تەستىقلاتماي تۇرۇپ چېگرادىن چىقىش-كىرىش پورتىنى ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن ئۆزگەرتكەنلەر؛
( 2 ) ئىشچى-خىزمەتچى، يولۇچى، مال ياكى بۇيۇم قاتارلىق ئۇچۇرلارنى بەلگىلىمىگە ئەمەل قىلماي ئەينەن مەلۇم قىلمىغان ياكى چېگرادىن چىقىش-كىرىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈشىگە ھەمكارلىشىشنى رەت قىلغانلار؛
( 3 ) چېگرادىن چىقىش-كىرىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش بەلگىلىمىسىگە خىلاپلىق قىلىپ، خادىم چۈشۈرۈش-چۈشۈرۈش، مال قاچىلاش-چۈشۈرۈش ياكى بۇيۇم قاچىلاش قاتارلىقلار.
چېگرادىن چىقىپ چېگرادىن كىرىدىغان قاتناش-تىرانسپورت قوراللىرىنى قاچىلاپ توشۇغاندا چېگرادىن چىقىپ چېگرادىن كىرگەنلەرنى چېگرادىن چىقىرىپ چېگرادىن كىرگۈزۈشكە رۇخسەت قىلىنمىسا، بىر ئادەمنى قاچىلاپ توشۇسا 5000 يۈەندىن يۇقىرى، 10 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ.
قاتناش-تىرانسپورت قورالىنىڭ مەسئۇلى ئۆزىنىڭ مۇۋاپىق ئالدىنى ئېلىش تەدبىرى قوللانغانلىقىنى ئىسپاتلىسا، يېنىكلىتىپ ياكى كەچۈرۈم قىلىپ بېرىشكە بولىدۇ.
84-ماددا قاتناش-تىرانسپورت قوراللىرىدا تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلسە، ئۇنىڭ مەسئۇلىغا 2000 يۈەندىن يۇقىرى، 20 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ :
( 1 ) جۇڭگو ياكى چەت ئەل پاراخوتلىرى تەستىقلاتماي تۇرۇپ، ئۆز مەيلىچە چەت ئەل پاراخوتلىرىغا تايىنىۋالغان بولسا؛
( 2 ) چەت ئەل كېمە-پاراخوتلىرى، ئاۋىئاتسىيە ۋاسىتىلىرى جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە بەلگىلەنگەن لىنىيە، ئاۋىئاتسىيە لىنىيەسىدە ماڭمىغان بولسا؛
( 3 ) چېگرادىن چىقىپ-كىرگەن كېمە-پاراخوت، ئاۋىئاتسىيە ۋاسىتىلىرىدىن بەلگىلىمىگە خىلاپ ھالدا سىرتقا ئېچىۋېتىلگەن پورتتىن باشقا رايونلارغا كىرگەنلىرى.
85-ماددا چېگرادىن چىقىش-كىرىشنى باشقۇرۇش مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلىدىغان خادىملاردىن تۆۋەندىكى قىلمىشلارنىڭ بىرىنى سادىر قىلغانلىرىغا قانۇن بويىچە چارە كۆرۈلىدۇ :
( 1 ) قانۇن، مەمۇرىي نىزاملارغا خىلاپلىق قىلىپ، بەلگىلەنگەن شەرتكە ئۇيغۇن كەلمەيدىغان چەت ئەللىكلەرگە ۋىزا، چەت ئەللىكلەر تۇرۇش، تۇرۇش گۇۋاھنامىسى قاتارلىق چېگرادىن چىقىش-كىرىش گۇۋاھنامىلىرىنى ئىمزا قويۇپ بەرگەنلەر؛
( 2 ) قانۇن، مەمۇرىي نىزاملارغا خىلاپلىق قىلىپ، بەلگىلەنگەن شەرتكە ئۇيغۇن كەلمەيدىغانلارنى تەكشۈرۈپ ئۆتكۈزۈۋالغان ياكى قاتناش-تىرانسپورت قوراللىرىنى چېگرادىن چىقىرىپ كىرگەنلەر؛
( 3 ) چېگرادىن چىقىش-كىرىشنى باشقۇرۇش خىزمىتىدە بىلىپ قالغان شەخسىي ئۇچۇرلارنى ئاشكارىلاپ قويۇپ، ئالاقىدارلارنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىگە دەخلى-تەرۇز قىلغانلار؛
( 4 ) قانۇن بويىچە ئالغان ھەق، ئالغان جەرىمانە ۋە مۇسادىرە قىلغان قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت، قانۇنسىز پۇل-مالنى دۆلەت خەزىنىسىگە بەلگىلىمە بويىچە تاپشۇرمىغانلار؛
( 5 ) جەرىمانە-مۇسادىرە قىلغان، تۇتۇپ قېلىنغان پۇل-مالنى ئاستىرتىن بۆلۈشۈۋالغان، ئىگىلىۋالغان، ئىشلىتىۋالغان پۇل ياكى ئالغان ھەق؛
( 6 ) خىزمەت ھوقۇقىدىن كەلسە-كەلمەس پايدىلىنىش، خىزمەتتە بىپەرۋالىق قىلىش، نەپسانىيەتچىلىك قىلىش، قانۇندا بەلگىلەنگەن مەسئۇلىيىتىنى قانۇن بويىچە ئادا قىلماسلىقتەك باشقا قىلمىشلار.
86-ماددا چېگرادىن چىقىش-كىرىشنى باشقۇرۇشقا خىلاپ قىلمىشلارغا 500 يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلسا، چېگرادىن كىرىش-چىقىش چېگرا مۇداپىئە تەكشۈرۈش ئورگىنى نەق مەيداندا جازا قارارى چىقارسا بولىدۇ.
87-ماددا چېگرادىن چىقىش-كىرىشنى باشقۇرۇشقا خىلاپ قىلمىشلارغا جەرىمانە قويۇلغان بولسا، جازالانغۇچى جازا قارارىنى تاپشۇرۇۋالغان كۈندىن باشلاپ 15 كۈن ئىچىدە، بەلگىلەنگەن بانكىغا بېرىپ جەرىمانە تاپشۇرۇشى كېرەك.
جازالانغۇچىنىڭ تۇرۇشلۇق جايىدا مۇقىم تۇرالغۇسى بولمىسا، جەرىمانىنى نەق مەيداندا ئالمىغاندىن كېيىن ئىجرا قىلغىلى بولمىسا ياكى پورتتا بەلگىلەنگەن بانكىغا جەرىمانە تاپشۇرۇشتا ھەقىقەتەن قىيىنچىلىق بولسا، نەق مەيداندا ئالسا بولىدۇ.
88-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلەر قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.
8-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ
89-ماددا بۇ قانۇندىكى تۆۋەندىكى سۆزلەرنىڭ مەنىسى :
چېگرادىن چىقىش جۇڭگونىڭ ئىچكى جايلىرىدىن باشقا دۆلەت ياكى رايونغا بېرىشنى، جۇڭگونىڭ ئىچكى جايلىرىدىن شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى، ئاۋمېن ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىغا بېرىشنى، جۇڭگو چوڭ قۇرۇقلۇقىدىن تەيۋەن رايونىغا بېرىشنى كۆرسىتىدۇ.
چېگرادىن كىرىش باشقا دۆلەت ياكى رايوندىن جۇڭگونىڭ ئىچكى جايلىرىغا كىرىش، شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى، ئاۋمېن ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدىن جۇڭگونىڭ ئىچكى رايونلىرىغا كىرىش، تەيۋەن رايونىدىن جۇڭگو چوڭ قۇرۇقلۇقىغا كىرىشنى كۆرسىتىدۇ.
چەت ئەللىكلەر جۇڭگو تەۋەلىكىگە ئىگە بولمىغان كىشىلەرنى كۆرسىتىدۇ.
90-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ تەستىقى بىلەن، قوشنا دۆلەت بىلەن چېگرالىنىدىغان ئۆلكە، ئاپتونوم رايون جۇڭگونىڭ مۇناسىۋەتلىك دۆلەتلەر بىلەن ئىمزالىغان چېگرا باشقۇرۇش كېلىشىمىگە ئاساسەن يەرلىك نىزام، يەرلىك ھۆكۈمەت قائىدىسىنى چىقارسا، ئىككى دۆلەتنىڭ چېگرا رايونىدىكى ئاھالە بېرىش-كېلىشى توغرىسىدا بەلگىلىمە چىقارسا بولىدۇ.
91-ماددا چەت ئەلنىڭ جۇڭگودا تۇرۇشلۇق دىپلوماتىيە ۋەكىل ئاپپاراتى، كونسۇل ئاپپاراتى ئەزالىرى شۇنىڭدەك ئىمتىياز ۋە كەچۈرۈم قىلىشتىن بەھرىمەن بولىدىغان باشقا چەت ئەللىكلەر چېگرادىن كىرىش-چىقىش ۋە تۇرۇپ باشقۇرۇشنى باشقۇرىدۇ، باشقا قانۇنلاردا ئايرىم بەلگىلىمە بولسا، شۇ بەلگىلىمە بويىچە بولىدۇ.
92-ماددا چەت ئەللىكلەر ۋىزا، چەت ئەللىكلەر تۇرۇش، تۇرۇش كىنىشكىسى قاتارلىق چېگرادىن چىقىش-كىرىش كىنىشكىلىرىنى بېجىرىشنى ئىلتىماس قىلسا ياكى كىنىشكىنىڭ مۇددىتىنى ئۇزارتىش، ئۆزگەرتىشنى ئىلتىماس قىلسا، بەلگىلىمە بويىچە ۋىزا ھەققى، كىنىشكا ھەققىنى تاپشۇرۇشى كېرەك.
93-ماددا بۇ قانۇن 2013-يىل 7-ئاينىڭ 1-كۈنىدىن باشلاپ يولغا قويۇلىدۇ.
«جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ چەت ئەللىكلەرنىڭ چېگرادىن كىرىش-چىقىشىنى باشقۇرۇش قانۇنى»ۋە «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيتىنىڭ پۇقرالارنىڭ چېگرادىن چىقىش-كىرىشىنى باشقۇرۇش قانۇنى»بىرلا ۋاقىتتا بىكار قىلىنىدۇ.