جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ دۆلەت گېربى قانۇنى

( 1991 ـ يىل 3 ـ ئاينىڭ 2 ـ كۈنى 7 ـ نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 18 ـ يىغىنىدا ماقۇللانغان، 2009 ـ يىل 8 ـ ئاينىڭ 27 ـ كۈنى 11 ـ نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلقنىڭ قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى 10 ـ يىغىنىنىڭ «بىر قىسىم قانۇنلارغا تۈزىتىش كىرگۈزۈش توغرىسىدىكى قارارى»غا ئاساسەن تۈزىتىلگەن )

1-ماددا بۇ قانۇن دۆلەت گېربىنىڭ ئىززىتىنى قوغداش، دۆلەت گېربىنى توغرا ئىشلىتىش مەقسىتىدە، ئاساسىي قانۇنغا بىنائەن چىقىرىلدى.

2-ماددا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ دۆلەت گېربىنىڭ ئوتتۇرىسىغا بەش يۇلتۇز نۇرى ئاستىدىكى تيەنئەنمېننىڭ سۈرىتى، چۆرىسىگە باشاقلار ۋە چىشلىق چاقنىڭ سۈرىتى چۈشۈرۈلگەن.

جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ دۆلەت گېربى 1950 ـ يىلى مەركىزىي خەلق ھۆكۈمىتى كومىتېتى ماقۇللىغان «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ گو گېربى نۇسخىسى»ۋە مەركىزىي خەلق ھۆكۈمىتى كومىتېتىنىڭ بەنگۇڭتىڭى ئېلان قىلغان «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيتىنىڭ دۆلەت گېربى نۇسخىسىنى ياساش توغرىسىدىكى ئىزاھات»بويىچە ياسىلىدۇ.

3-ماددا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ دۆلەت گېربى جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ سىمۋولى ۋە بەلگىسىدۇر.

بارلىق تەشكىلاتلار ۋە پۇقرالار دۆلەت گېربىنى ھۆرمەتلىشى ۋە ئاسرىشى كېرەك.

4-ماددا تۆۋەندىكى ئاپپاراتلار دۆلەت گېربى ئېسىشى كېرەك :

( 1 ) ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى ھەر دەرىجىلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتلىرى؛

( 2 ) ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى؛

( 3 ) مەركىزىي ھەربىي كومىتېت؛

( 4 ) ھەر دەرىجىلىك خەلق سوت مەھكىمىلىرى ۋە مەخسۇس خەلق سوت مەھكىمىلىرى؛

( 5 ) ھەر دەرىجىلىك خەلق تەپتىش مەھكىمىلىرى ۋە مەخسۇس خەلق تەپتىش مەھكىمىلىرى؛

( 6 ) دىپلوماتىيە مىنىستىرلىقى؛

( 7 ) دۆلىتىمىزنىڭ چەت ئەلدىكى ئەلچىخانا-كونسۇلخانىلىرى ۋە باشقا دىپلوماتىيە ۋەكىل ئاپپاراتلىرى.

يېزىلىق، مىللىي يېزىلىق، بازارلىق خەلق ھۆكۈمەتلىرى دۆلەت گېربى ئاسسا بولىدۇ، كونكرېت چارىسىنى ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى ئەمەلىي ئەھۋالغا قاراپ بەلگىلەيدۇ.

دۆلەت گېربىنى ئورگان ئالدى ئىشىكىنىڭ ئۈستى تەرىپىنىڭ ئوتتۇرىسىغا ئېسىش كېرەك.

5-ماددا تۆۋەندىكى سورۇنلارغا دۆلەت گېربى ئېسىش كېرەك :

( 1 ) بېيجىڭ تيەنئەنمېن راۋىقى، خەلق سارىيى؛

( 2 ) ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى ھەر دەرىجىلىك خەلق قۇرۇلتايلىرى ۋە ئۇنىڭ دائىمىي كومىتېتلىرىنىڭ يىغىن زالى؛

( 3 ) ھەر دەرىجىلىك خەلق سوت مەھكىمىلىرى ۋە مەخسۇس خەلق سوت مەھكىمىلىرىنىڭ سوت كوللېگىيەلىرى؛

( 4 ) چېگرادىن چىقىش-كىرىش پورتلىرىدىكى مۇۋاپىق سورۇنلار.

6-ماددا تۆۋەندىكى ئاپپاراتلارنىڭ تامغىسىغا دۆلەت گېربىنىڭ نۇسخىسىنى ئويۇش كېرەك :

( 1 ) مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى، گوۋۇيۈەن، مەركىزىي ھەربىي كومىتېت، ئالىي خەلق سوت مەھكىمىسى، ئالىي خەلق تەپتىش مەھكىمىسى؛

( 2 ) مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيىنىڭ مەخسۇس كومىتېتلىرى ۋە مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى بەنگۇڭتىڭى، خىزمەت كومىتېتلىرى، گوۋۇيۈەننىڭ مىنىستىرلىقلىرى، كومىتېتلىرى، بىۋاسىتە قاراشلىق ئاپپاراتلىرى، گوۋۇيۈەن بەنگۇڭتىڭى، شۇنىڭدەك گوۋۇيۈەن دۆلەت گېربى نۇسخىسى ئويۇلغان تامغا ئىشلىتىشنى بەلگىلىگەن ئىش ئاپپاراتى،
مەركىزىي ھەربىي كومىتېت بەنگۇڭتىڭى، شۇنىڭدەك مەركىزىي ھەربىي كومىتېت دۆلەت گېربى نۇسخىسى ئويۇلغان تامغا ئىشلىتىشنى بەلگىلىگەن باشقا ئاپپارات؛

( 3 ) ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتلىرى، خەلق ھۆكۈمەتلىرى، خەلق سوت مەھكىمىلىرى، خەلق تەپتىش مەھكىمىلىرى، مەخسۇس خەلق سوت مەھكىمىلىرىنىڭ، مەخسۇس خەلق تەپتىش مەھكىمىلىرىنىڭ؛

( 4 ) دۆلىتىمىزنىڭ چەت ئەلدىكى ئەلچىخانا-كونسۇلخانىلىرى ۋە باشقا دىپلوماتىيە ۋەكىل ئاپپاراتلىرى.

7-ماددا تۆۋەندىكى ھۆججەت-ئالاقە، نەشر بۇيۇمى قاتارلىقلارغا دۆلەت گېربىنىڭ نۇسخىسىنى بېسىش كېرەك :

( 1 ) مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى، جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ رەئىسى ۋە گوۋۇيۈەن تارقاتقان شەرەپ گۇۋاھنامىسى، تەيىننامە ۋە دىپلوماتىيە ھۆججەت-ئالاقىلىرى؛

( 2 ) جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ رەئىسى، مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ باشلىقى، گوۋۇيۈەن زۇڭلىسى، مەركىزىي ھەربىي كومىتېتنىڭ رەئىسى، ئالىي خەلق سوت مەھكىمىسىنىڭ باشلىقى ۋە ئالىي خەلق تەپتىش مەھكىمىسىنىڭ باش تەپتىشى ۋەزىپە نامى بىلەن سىرتقا ئىشلىتىدىغان كونۋېرت، ئىش قەغىزى، تەكلىپنامە قاتارلىقلار؛

( 3 ) مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى ئاخباراتى، گوۋۇيۈەن ئاخباراتى، ئالىي خەلق سوت مەھكىمىسى ئاخباراتى ۋە ئالىي خەلق تەپتىش مەھكىمىسى ئاخباراتىنىڭ مۇقاۋىسى؛

( 4 ) دۆلەت نەشر قىلغان قانۇن-نىزاملارنىڭ رەسمىي نۇسخىسىنىڭ مۇقاۋىسى.

8-ماددا تاشقى ئىشلار پائالىيىتى ۋە دۆلىتىمىزنىڭ چەت ئەلدىكى ئەلچىخانا-كونسۇلخانىلىرى، شۇنىڭدەك باشقا دىپلوماتىيە ۋەكىل ئاپپاراتلىرىنىڭ دۆلەت گېربى نۇسخىسىنى سىرتقا ئىشلىتىش چارىسىنى دىپلوماتىيە مىنىستىرلىقى چىقىرىپ، گوۋۇيۈەنگە تەستىقلاتقاندىن كېيىن يولغا قويىدۇ.

9-ماددا مۇشۇ قانۇندا بەلگىلەنگەن دائىرىدىن سىرت، دۆلەت گېربى ئېسىش ياكى دۆلەت گېربى نۇسخىسىنى ئىشلىتىش توغرا كەلگەندە، ئۇنى مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى بەنگۇڭتىڭى ياكى گوۋۇيۈەن بەنگۇڭتىڭى مۇناسىۋەتلىك مەسئۇل تارماقلار بىلەن بىرلىكتە بەلگىلەيدۇ.

10-ماددا دۆلەت گېربى ۋە ئۇنىڭ نۇسخىسىنى ئىشلىتىشكە بولمايدۇ :

( 1 ) تاۋار ماركىسى، ئېلان؛

( 2 ) كۈندىلىك تۇرمۇش سەرەمجانلىرى؛

( 3 ) شەخسىي تەبرىكلەش، تەزىيە بىلدۈرۈش پائالىيىتى؛

( 4 ) گوۋۇيۈەن بەنگۇڭتىڭى دۆلەت گېربى ۋە ئۇنىڭ نۇسخىسىنى ئىشلىتىشكە بولمايدىغانلىقىنى بەلگىلىگەن باشقا سورۇنلار.

11-ماددا بۇزۇلغان، كىرلەشكەن ياكى ئۆلچەمگە توشمايدىغان دۆلەت گېربىنى ئېسىشقا بولمايدۇ.

12-ماددا ئېسىلىدىغان دۆلەت گېربىنى دۆلەت بېكىتكەن كارخانىلار بىرتۇتاش ياسايدۇ، ئۇنىڭ دىيامېتىرىنىڭ ھەممىباب ئۆلچىمى مۇنداق ئۈچ خىل بولىدۇ :

( 1 ) 100 سانتىمېتىر؛

( 2 ) 80 سانتىمېتىر بولۇش؛

( 3 ) 60 سانتىمېتىر.

مۇئەييەن ئورۇنغا ھەممىباب ئۆلچەمدە بولمىغان دۆلەت گېربى ئېسىشقا توغرا كەلسە، گوۋۇيۈەن بەنگۇڭتىڭىغا تەستىقلىتىش كېرەك.

13-ماددا ئاممىۋى سورۇنلاردا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ دۆلەت گېربىگە قەستەن كۆيدۈرۈش، بۇزۇۋېتىش، جىۋېتىش، بۇلغىۋېتىش، دەسسەش قاتارلىق ئۇسۇللار ئارقىلىق ھاقارەت كەلتۈرگەنلەر قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ؛
قىلمىشى يېنىكرەك بولغانلىرىغا جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنى 15 كۈندىن تۆۋەن توختىتىپ قويۇش جازاسى بېرىدۇ.

14-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى دۆلەت گېربىنىڭ ئىشلىتىلىشىنى نازارەت قىلىدۇ، باشقۇرىدۇ.

15-ماددا بۇ قانۇن 1991-يىل 10-ئاينىڭ 1-كۈنىدىن باشلاپ يولغا قويۇلىدۇ.

قوشۇمچە ھۆججەت :

جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ دۆلەت گېربىنىڭ نۇسخىسى

( 1950-يىلى 6-ئاينىڭ 28-كۈنى مەركىزىي خەلق ھۆكۈمىتى كومىتېتىنىڭ 8-يىغىنىدا ماقۇللاندى )

ئىزاھات:دۆلەت گېربىنىڭ مەزمۇنى دۆلەت بايرىقى، تيەنئەنمېن، چىشلىق چاق ۋە بۇغداي باشاقلىرى بولۇپ، جۇڭگو خەلقىنىڭ «4 ـ ماي»ھەرىكىتىدىن بۇيانقى يېڭى دېموكراتىك ئىنقىلابىي كۈرەش ۋە ئىشچىلار سىنىپى رەھبەرلىك قىلغان، ئىشچى ـ دېھقانلار ئىتتىپاقىنى ئاساس قىلغان خەلق دېموكراتىيەسى دىكتاتۇرىلىقىدىكى يېڭى جۇڭگونىڭ دۇنياغا كېلىشىگە سىمۋول قىلىنغان.

جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ دۆلەت گېربى نۇسخىسىنى ياساش توغرىسىدىكى ئىزاھات

( 1950-يىلى 9-ئاينىڭ 20-كۈنى مەركىزىي خەلق ھۆكۈمىتى بەنگۇڭتىڭى ئېلان قىلغان )

1.ئىككى باغلام بۇغدايدىن كىۋادرات شەكىللىك ھالقا ھاسىل قىلىندى.
چىشلىق چاق تۆۋەندىكى شال شېخىنىڭ كېسىشىش نۇقتىسىغا ئورۇنلاشتۇرۇلدى.
چىشلىق چاقنىڭ ئوتتۇرىسىغا قىزىل مۆھۈر بېغى چىگىلگەنىدى.
قىزىل مۆھۈر بېغى ئوڭ-سولغا قارىتىلىپ شالنىڭ ئاستىغا ساڭگىلاپتۇ، چىشلىق چاقنى ئاستى-ئۈستى ئىككى قىسىمغا بۆلۈپتۇ.

ئىككىنچى، نەقىشنىڭ دەل ئوتتۇرىسىغا بىر تۈز سىزىق سىزىلىدۇ، ئۇنىڭ ئوڭ-سول ئىككى قىسمى پۈتۈنلەي سىممېترىك بولىدۇ.

ئۈچىنچى، نەقىشنىڭ ھەرقايسى قىسىملىرىنىڭ ئورنى، چوڭ-كىچىكلىكىنى كاتەكچە سىياھ خەرىتىنىڭ نىسبىتىگە ئاساسەن چوڭايتىشقا ياكى كىچىكلىتىشكە بولىدۇ.

4.ئەگەر قاپارتما ھەيكەل ياسىسا، ھەرقايسى ئورۇنلىرىنىڭ ئېگىز-پەسلىكىنى كەسمە يۈز خەرىتىسىنىڭ نىسبىتىگە ئاساسەن چوڭايتىشقا ياكى كىچىكلىتىشكە بولىدۇ.

5.دۆلەت گېربىگە ئالتۇن رەڭدىن ئىبارەت ئىككى خىل رەڭدە بويالغان:مەيداۋ، بەش يۇلتۇز، تيەنئەنمېن، چىشلىق چاق ئالتۇن رەڭ، يۇمىلاق ھالقا ئىچىدىكى تەگلىك ۋە تىكلىمە مۆھۈر بېغى قىزىل رەڭدە؛
قىزىل رەڭگى ئوچۇق قىزىل ( دۆلەت بايرىقىغا ئوخشاش )، ئالتۇن رەڭگى چوڭ قىزىل ئالتۇن ( سۇس رەڭلىك ھەم پارقىراق ئالتۇن ).

جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ دۆلەت گېربى چاسا قارا خەرىتىسى

جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ دۆلەت گېربى تىك كەسمە يۈز خەرىتىسى