جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ دۆلەت بايرىقى قانۇنى

( 1990-يىل 6-ئاينىڭ 28-كۈنى 7-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 14-يىغىنىدا ماقۇللانغان، 2009-يىل 8-ئاينىڭ 27-كۈنى 11-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلقنىڭ قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى 10-يىغىنىنىڭ «بىر قىسىم قانۇنلارغا تۈزىتىش كىرگۈزۈش توغرىسىدىكى قارارى»غا ئاساسەن تۈزىتىلگەن )

1-ماددا بۇ قانۇن دۆلەت بايرىقىنىڭ ئىززىتىنى قوغداش، پۇقرالارنىڭ دۆلەت قارىشىنى كۈچەيتىش، ۋەتەنپەرۋەرلىك روھىنى جارى قىلدۇرۇش مەقسىتىدە، ئاساسىي قانۇنغا بىنائەن چىقىرىلدى.

2-ماددا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ دۆلەت بايرىقى ‐ ‐ بەش يۇلتۇزلۇق قىزىل بايراق.

جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ دۆلەت بايرىقى جۇڭگو خەلق سىياسىي مەسلىھەت كېڭىشى 1-نۆۋەتلىك ئومۇمىي يىغىنى ھەيئەت رىياسىتى ئېلان قىلغان دۆلەت بايرىقىنى ياساش ئۇسۇلى توغرىسىدىكى ئىزاھات بويىچە ياسىلىدۇ.

3-ماددا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ دۆلەت بايرىقى جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ سىمۋولى ۋە بەلگىسىدۇر.

ھەربىر پۇقرا ۋە تەشكىلات دۆلەت بايرىقىنى ھۆرمەتلىشى ۋە ئاسرىشى كېرەك.

第四条 地方各级人民政府对本行政区域内国旗的升挂和使用,实施监督管理。

دىپلوماتىيە مىنىستىرلىقى، گوۋۇيۈەننىڭ قاتناش مەسئۇل تارمىقى، جۇڭگو خەلق ئازادلىق ئارمىيەسى باش سىياسىي بۆلۈمى ئۆزلىرىنىڭ باشقۇرۇش دائىرىسىدە دۆلەت بايرىقىنى چىقىرىش ۋە ئىشلىتىشنى نازارەت قىلىدۇ-باشقۇرىدۇ.

دۆلەت بايرىقىنى ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى بېكىتكەن كارخانىلار ياسايدۇ.

5-ماددا تۆۋەندىكى سورۇنلاردا ياكى ئاپپاراتلار تۇرۇشلۇق جايلاردا ھەر كۈنى دۆلەت بايرىقى چىقىرىش كېرەك :

( 1 ) بېيجىڭ تيەنئەنمېن مەيدانى، شىنخۇامېن؛

( 2 ) مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى، گوۋۇيۈەن، مەركىزىي ھەربىي كومىتېت، ئالىي خەلق سوت مەھكىمىسى، ئالىي خەلق تەپتىش مەھكىمىسى؛

جۇڭگو خەلق سىياسىي مەسلىھەت كېڭىشى مەملىكەتلىك كومىتېتى؛

( 3 ) دىپلوماتىيە مىنىستىرلىقى؛

( 4 ) چېگرادىن چىقىش-كىرىش ئايرودۇرۇمى، پورتى، ۋوگزالى ۋە باشقا چېگرا پورتلىرى، چېگرا مۇداپىئەسى، دېڭىز مۇداپىئەسى قاراۋۇلخانىلىرى.

6-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ تارماقلىرى، يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتلىرى، خەلق ھۆكۈمەتلىرى، خەلق سوت مەھكىمىلىرى، خەلق تەپتىش مەھكىمىلىرى، جۇڭگو خەلق سىياسىي مەسلىھەت كېڭىشىنىڭ يەرلىك ھەر دەرىجىلىك كومىتېتلىرى ئىش كۈنلىرىدە دۆلەت بايرىقى چىقىرىشى كېرەك.

پۈتۈن كۈنلۈك تۈزۈمدىكى مەكتەپلەر قىشلىق تەتىل، يازلىق تەتىل ۋە يەكشەنبىدىن باشقا كۈندە دۆلەت بايرىقى چىقىرىشى كېرەك.

7-ماددا دۆلەت بايرىمى، خەلقئارا ئەمگەكچىلەر بايرىمى، يېڭى يىل ۋە باھار بايرىمىدا ھەر دەرىجىلىك دۆلەت ئورگانلىرى ۋە خەلق تەشكىلاتلىرى دۆلەت بايرىقى چىقىرىشى كېرەك؛
كارخانا، كەسپىي تەشكىلاتلار، كەنت ئاھالە كومىتېتى، شەھەر-بازار ئاھالە قورۇسى ( بىناسى ) شۇنىڭدەك مەيدان، باغچە قاتارلىق ئاممىۋى پائالىيەت سورۇنلىرىدىن شارائىتى بارلىرى دۆلەت بايرىقى چىقارسا بولىدۇ.

باھار بايرىمى ئەنئەنىۋى بايرام قىلىنمىغان ئاز سانلىق مىللەت رايونلىرىدا، باھار بايرىمىدا دۆلەت بايرىقى چىقىرىش-چىقارماسلىقنى مىللىي ئاپتونوم جايلارنىڭ ئاپتونومىيە ئورگانلىرى بەلگىلەيدۇ.

مىللىي ئاپتونوم جايلار مىللىي ئاپتونوم جاي قۇرۇلغانلىقىنى خاتىرىلەش كۈنلىرىدە ۋە ئاساسلىق ئەنئەنىۋى مىللىي بايرام كۈنلىرىدە دۆلەت بايرىقى چىقارسا بولىدۇ.

8-ماددا مۇھىم، زور تەبرىكلەش، خاتىرىلەش پائالىيەتلىرىدە، چوڭ تىپتىكى مەدەنىيەت-تەنتەربىيە پائالىيەتلىرىدە، كىچىك تىپتىكى كۆرگەزمىلەردە دۆلەت بايرىقى چىقىرىلسا بولىدۇ.

9-ماددا دىپلوماتىيە پائالىيەتلىرىدە، شۇنىڭدەك دۆلىتىمىزنىڭ چەت ئەلدە تۇرۇشلۇق ئەلچىخانا-كونسۇلخانىلىرىدا ۋە باشقا دىپلوماتىيە ۋەكىل ئاپپاراتلىرىدا دۆلەت بايرىقىنى چىقىرىش ۋە ئىشلىتىش چارىسىنى دىپلوماتىيە مىنىستىرلىقى بەلگىلەيدۇ.

10-ماددا ھەربىي ئورگان، ئارمىيەنىڭ گازارما رايونى، ھەربىي پاراخوت-پاراخوتلار مەركىزىي ھەربىي كومىتېتنىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىسى بويىچە دۆلەت بايرىقى چىقىرىدۇ.

11-ماددا پۇقراۋى كېمە-پاراخوتلار ۋە جۇڭگونىڭ سۇ تەۋەلىكىگە كىرگەن چەت ئەل كېمە-پاراخوتلىرىدا دۆلەت بايرىقى چىقىرىش چارىسىنى گوۋۇيۈەننىڭ قاتناش مەسئۇل تارمىقى بەلگىلەيدۇ.

جامائەت خەۋپسىزلىكى تارمىقىنىڭ چېگرا مۇداپىئەسى، ئامانلىق ساقلاش، ئوت مۇداپىئە ۋەزىپىسىنى ئىجرا قىلىدىغان كېمە-پاراخوتلاردا دۆلەت بايرىقى چىقىرىش چارىسىنى گوۋۇيۈەننىڭ جامائەت خەۋپسىزلىكى تارمىقى بەلگىلەيدۇ.

12-ماددا مۇشۇ قانۇننىڭ 5-، 6-، 7-ماددىسىدىكى بەلگىلىمە بويىچە دۆلەت بايرىقى چىقىرىدىغانلار سەھەردە چىقىرىپ، كەچقۇرۇن چۈشۈرۈشى كېرەك.

مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمە بويىچە دۆلەت بايرىقى چىقىرىش كېرەك بولسا، ھاۋا بەك ناچار كۈنلىرى دۆلەت بايرىقى چىقارمىسىمۇ بولىدۇ.

13-ماددا دۆلەت بايرىقى چىقارغاندا، بايراق چىقىرىش مۇراسىمى ئۆتكۈزۈلسە بولىدۇ.

بايراق چىقىرىش مۇراسىمى ئۆتكۈزۈلگەندە، دۆلەت بايرىقى چىقىرىش جەريانىدا، قاتناشقۇچىلار دۆلەت بايرىقىغا قاراپ ھۆرمەت بىلدۈرۈپ تۇرۇشى كېرەك ھەمدە دۆلەت شېئىرى ئورۇنلىسا ياكى دۆلەت شېئىرى ئوقۇسا بولىدۇ.

پۈتۈن كۈنلۈك تۈزۈمدىكى ئوتتۇرا مەكتەپ، باشلانغۇچ مەكتەپلەر تەتىلدىن باشقا، ھەر ھەپتىدە بىر قېتىم بايراق چىقىرىش مۇراسىمى ئۆتكۈزىدۇ.

14-ماددا تۆۋەندىكى زاتلار ۋاپات بولغاندا بايراق يېرىم چۈشۈرۈلۈپ تەزىيە بىلدۈرۈلىدۇ :

( 1 ) جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ رەئىسى، مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ باشلىقى، گوۋۇيۈەن زۇڭلىسى، مەركىزىي ھەربىي كومىتېتنىڭ رەئىسى؛

( 2 ) جۇڭگو خەلق سىياسىي مەسلىھەت كېڭىشى مەملىكەتلىك كومىتېتىنىڭ رەئىسى؛

( 3 ) جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىگە كۆرۈنەرلىك تۆھپە قوشقانلار؛

( 4 ) دۇنيا تىنچلىقىغا ياكى ئىنسانىيەتنىڭ تەرەققىيات ئىشلىرىغا كۆرۈنەرلىك تۆھپە قوشقانلار.

پەۋقۇلئاددە زور تالاپەت بەختسىزلىك ۋەقەسى ياكى ئېغىر تەبىئىي ئاپەت ئېغىر تالاپەت پەيدا قىلغاندا، بايراق يېرىم چۈشۈرۈلۈپ تەزىيە بىلدۈرۈلسە بولىدۇ.

مۇشۇ ماددىنىڭ 1-تارمىقى ( 3 )، ( 4 ) تارماقچىسى ۋە 2-تارمىقىدىكى بەلگىلىمە بويىچە بايراقنى يېرىم چۈشۈرۈشنى گوۋۇيۈەن قارار قىلىدۇ.

مۇشۇ ماددىدىكى بەلگىلىمە بويىچە بايراق يېرىم چۈشۈرۈلىدىغان كۈن ۋە ئورۇننى دۆلەت قۇرغان دەپنە ئاپپاراتى ياكى گوۋۇيۈەن بەلگىلەيدۇ.

15-ماددا دۆلەت بايرىقى چىقىرىشتا، دۆلەت بايرىقىنى كۆزگە چېلىقىدىغان ئورۇنغا قويۇش كېرەك.

سەپ بولۇپ دۆلەت بايرىقى ۋە باشقا بايراقلارنى كۆتۈرۈپ ماڭغاندا، دۆلەت بايرىقى باشقا بايراقلارنىڭ ئالدىدا بولۇشى كېرەك.

دۆلەت بايرىقىنى باشقا بايراقلار بىلەن تەڭ چىقىرىشقا توغرا كەلگەندە، دۆلەت بايرىقى ئوتتۇرىدا، ئېگىزرەك ياكى گەۋدىلىك ئورۇندا بولۇشى كېرەك.

تاشقى ئىشلار پائالىيىتىدە ئىككىدىن ئارتۇق دۆلەتنىڭ بايرىقىنى تەڭ چىقىرىشقا توغرا كەلگەندە، دىپلوماتىيە مىنىستىرلىقىنىڭ بەلگىلىمىسى ياكى خەلقئارا ئادەت بويىچە چىقىرىش كېرەك.

16-ماددا دۆلەت بايرىقىنى تىك بايراق خادىسىغا ئاستا-ئاستا چىقىرىش ۋە ئۇنىڭدىن ئاستا-ئاستا چۈشۈرۈش كېرەك.
بايراق چىقارغاندا، جەزمەن دۆلەت بايرىقىنى خادىنىڭ ئۇچىغىچە چىقىرىش كېرەك؛
چۈشۈرگەندە دۆلەت بايرىقىنى يەرگە تەگكۈزۈپ قويۇشقا بولمايدۇ.

بايراقنى يېرىم چۈشۈرگەندە، ئالدى بىلەن دۆلەت بايرىقىنى خادىنىڭ ئۇچىغىچە چىقىرىپ، ئاندىن بايراقنىڭ ئۈستى تەرىپى بىلەن خادا ئۇچىنىڭ ئارىلىقى بايراق خادىسى ئومۇمىي ئۇزۇنلۇقىنىڭ ئۈچتىن بىرىگە توغرا كېلىدىغان يېرىگىچە چۈشۈرۈش كېرەك؛
چۈشۈرگەندە، ئالدى بىلەن دۆلەت بايرىقىنى خادىنىڭ ئۇچىغىچە چىقىرىپ، ئاندىن چۈشۈرۈش كېرەك.

17-ماددا يىرتىلىپ كەتكەن، كىرلىشىپ كەتكەن، ئۆڭۈپ كەتكەن ياكى ئۆلچەمگە توشمايدىغان دۆلەت بايرىقىنى چىقىرىشقا يول قويۇلمايدۇ.

18-ماددا دۆلەت بايرىقىنى ۋە ئۇنىڭ نۇسخىسىنى تاۋار ماركىسى ۋە ئېلاندا ئىشلىتىشكە، شەخسىي دەپنە ئىشلىرىغا ئىشلىتىشكە يول قويۇلمايدۇ.

19-ماددا ئاممىۋى سورۇنلاردا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ دۆلەت بايرىقىغا قەستەن كۆيدۈرۈش، بۇزۇۋېتىش، جىجىۋېتىش، بۇلغىۋېتىش، دەسسەش قاتارلىق ئۇسۇللار ئارقىلىق ھاقارەت كەلتۈرگەنلەر قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ؛
قىلمىشى يېنىكرەك بولغانلىرىغا جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنى 15 كۈندىن تۆۋەن توختىتىپ قويۇش جازاسى بېرىدۇ.

بۇ قانۇن 1990-يىل 10-ئاينىڭ 1-كۈنىدىن باشلاپ يولغا قويۇلىدۇ.

قوشۇمچە:دۆلەت بايرىقىنى ياساش ئۇسۇلى ھەققىدە ئىزاھات

( 1949-يىلى 9-ئاينىڭ 28-كۈنى جۇڭگو خەلق سىياسىي مەسلىھەت كېڭىشى 1-نۆۋەتلىك ئومۇمىي يىغىنىنىڭ ھەيئەت رىياسىتى ئېلان قىلغان )

دۆلەت بايرىقىنىڭ ئىككى تەرىپىنىڭ شەكلى ۋە رەڭگى ئوخشاش بولىدۇ، بايراقنىڭ ئىككى يۈزىدىكى بەش يۇلتۇز بىر-بىرىگە ئۇدۇل كېلىدۇ.
ھېسابلاشقا قولايلىق بولۇشى ئۈچۈن، بۇ ھۆججەتتە پەقەت بايراق خادىسىنىڭ سول تەرىپىدىكى تەرىپىلا چۈشەندۈرۈش ئۆلچىمى قىلىندى.
بايراق خادىسى ئوڭ تەرەپتە تۇرغان مەزگىلدە، بۇ ھۆججەتتە سول دېيىلگەن بولسا ئوڭغا، ئوڭ دېيىلگەن بولسا سولغا ئۆزگەرتىش كېرەك.

( 1 ) بايراق يۈزى قىزىل، تىك تۆت تەرەپلىك بولۇپ، ئۇزۇنلۇقى بىلەن ئېگىزلىكى 3:2 نىسبەت بويىچە بولىدۇ، بايراق يۈزىنىڭ سول تەرىپىنىڭ ئۈستۈنكى قىسمىغا سېرىق رەڭلىك بەش بۇرجەكلىك يۇلتۇزدىن بەشى تىكىلىدۇ.
بىر يۇلتۇز چوڭراق بولۇپ، ئۇنىڭ سىرتتىن ئۇلانغان چەمبىرىنىڭ دىيامېتىرى بايراق ئېگىزلىكىنىڭ ئوندىن ئۈچ قىسمىغا توغرا كېلىدۇ، ئۇ سول تەرەپتە تۇرىدۇ؛
تۆت يۇلتۇزنىڭ دىيامېتىرى كىچىكرەك بولۇپ، ئۇنىڭ سىرتتىن ئۇلانغان چەمبىرىنىڭ دىيامېتىرى بايراق ئېگىزلىكىنىڭ ئوندىن بىرىگە توغرا كېلىدۇ، ئۇلار چوڭ يۇلتۇزنىڭ ئوڭ تەرىپىگە ياي شەكلىدە جايلاشتۇرۇلىدۇ.
بايراق خادىسىنىڭ قېپى ئاق.

( 2 ) بەش يۇلتۇزنىڭ ئورنى ۋە سىزىلىش ئۇسۇلى تۆۋەندىكىچە :

A.بەش يۇلتۇزنىڭ ئورنىنى بەلگىلەشكە قولايلىق بولۇش ئۈچۈن، ئالدى بىلەن بايراق يۈزى ئۆزئارا تەڭ تۆت تىك تۆت بۇلۇڭ قىلىپ بۆلۈنىدۇ، سول تەرەپنىڭ ئۈستى تەرىپىدىكى تىك تۆت بۇلۇڭنىڭ ئۈستى-ئاستىغا 10 تەڭ دەرىجە، ئوڭ-سولغا 15 تەڭ دەرىجە قىلىپ ئايرىلىدۇ.

B.چوڭ بەش بۇرجەكلىك يۇلتۇزنىڭ مەركىزىي نۇقتىسى شۇ تىك تۆت بۇلۇڭنىڭ يۇقىرىدىن 5-، تۆۋەندىن 5-، سولدىن 5-، ئوڭدىن 10-يەرلىرىدە بولىدۇ.
ئۇنىڭ سىزىش ئۇسۇلى:بۇ نۇقتا چەمبەر مەركىزى قىلىنىپ، ئۈچ تەڭ بۆلەك رادىئۇسى قىلىنىپ بىر چەمبەر سىزىلىدۇ.
بۇ چەمبەر ئەتراپىغا تەڭ ئارىلىقتا بەش نۇقتا بېكىتىلىدۇ، ئۇنىڭ بىر نۇقتىسى چوقۇم چەمبەرنىڭ دەل ئۈستى تەرىپىدە بولۇشى كېرەك.
ئاندىن مۇشۇ بەش نۇقتا ئىچىدىكى بىر-بىرىدىن ئايرىلىپ تۇرغان ئىككى نۇقتىنى تۇتاشتۇرۇپ، ھەربىرىنى بىر تۈز سىزىق ھاسىل قىلىدۇ.
بۇ بەش تۈز سىزىقتىن ھاسىل بولغان تاشقى دائىرە سىزىقى دەل ئېھتىياجلىق بولغان چوڭ بەش بۇرجەكلىك يۇلتۇز ھېسابلىنىدۇ.
بەش بۇرجەكلىك يۇلتۇزنىڭ بىر بۇرجىكى ئۈستى تەرەپكە قارىتىلغان.

C.تۆت كىچىك بەش بۇرجەكلىك يۇلتۇزنىڭ مەركىزىي نۇقتىسى، 1-نۇقتىسى شۇ تىك تۆت بۇلۇڭنىڭ يۇقىرىدىن 2-بۆلەك 8-بۆلىكى، سولدىن 10-بۆلىكى، ئوڭدىن 5-بۆلىكىنىڭ كېسىشكەن يېرى، 2-نۇقتىسى يۇقىرىدىن 4-بۆلەك، تۆۋەندىن 6-بۆلەك، سولدىن 12-بۆلەك، ئوڭدىن 3-بۆلىكىنىڭ يېرىملەشكەن يېرى، 3-نۇقتىسى يۇقىرىدىن 7-بۆلەك، تۆۋەندىن 3-بۆلەك، زودىن 12-قىسىم، سولدىن 3-بۆلەكنىڭ كېسىشكەن يېرى بولىدۇ.
4-نۇقتا ئالدىنقى توققۇز نۇقتىنىڭ بىرى، سولدىن 10 ى، ئوڭدىن 5 ى بار.
ئۇنىڭ سىزىلىش ئۇسۇلى:يۇقىرىقى تۆت نۇقتا چەمبەر مەركىزى قىلىنىپ، ھەربىرى بىرىنچى دەرىجىدىن رادىئۇسقا ئايرىلىپ، ئايرىم-ئايرىم ھالدا تۆت چەمبەر سىزىلىدۇ.
ھەربىر چەمبەرنىڭ ھەرقايسىسىدىن تەڭ ئارىلىقتا بەشتىن نۇقتا بەلگىلىنىدۇ، بۇنىڭ ئىچىدە ھەرقايسىسىدىن بىر نۇقتا چوڭ بەش بۇرجەكلىك يۇلتۇزنىڭ مەركىزىي نۇقتىسى بىلەن يۇقىرىقى تۆت چەمبەر مەركىزىنىڭ ھەرقايسىسىنىڭ تۇتاشقان سىزىقىغا جايلاشقان بولۇشى كېرەك.
ئاندىن چوڭ بەش بۇرجەكلىك يۇلتۇزنى ھاسىل قىلىشتەك ئوخشاش ئۇسۇل ئارقىلىق، كىچىك بەش بۇرجەكلۈك يۇلتۇزنى ھاسىل قىلىدۇ.
بۇ تۆت كىچىك بەش بۇرجەكلىك يۇلتۇزنىڭ ھەرقايسىسىنىڭ بىردىن مۈڭگۈزى چوڭ بەش بۇرجەكلۈك يۇلتۇزنىڭ مەركىزىي نۇقتىسىغا ئۇدۇل كېلىدۇ.

( 3 ) دۆلەت بايرىقىنىڭ ھەممىباب ئۆلچىمى مۇنداق بەش خىل بولىدۇ، ھەر ساھەدىكىلەر ئەھۋالغا قاراپ تاللاپ ئىشلەتسە بولىدۇ :

ئا.ئۇزۇنلۇقى 288 cm، ئېگىزلىكى 192 cm.

B.ئۇزۇنلۇقى 240 cm، ئېگىزلىكى 160 cm.

س.ئۇزۇنلۇقى 192 cm، ئېگىزلىكى 128 cm.

دىڭ.ئۇزۇنلۇقى 144 سانتىمېتىر، ئېگىزلىكى 96 سانتىمېتىر.

E.ئۇزۇنلۇقى 96 cm، ئېگىزلىكى 64 cm.

دۆلەت بايرىقىنى ياساش نۇسخىسى