( 2004-يىل 8-ئاينىڭ 28-كۈنى 10-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 11-يىغىنىدا ماقۇللانغان، 2015-يىل 4-ئاينىڭ 24-كۈنى 12-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك دۆلەت قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى 14-يىغىنىنىڭ «< جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئېلېكتىر ئېنېرگىيەسى قانۇنى > قاتارلىق ئالتە قانۇنغا تۈزىتىش كىرگۈزۈش توغرىسىدىكى قارارى»غا ئاساسەن تۈزىتىلگەن )

مۇندەرىجە

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

2-باب سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكست

3-باب ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا ۋە ئىسپات بېرىش

4-باب قانۇن جاۋابكارلىقى

5-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

1-ماددا بۇ قانۇن ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا ھەرىكىتىنى قېلىپلاشتۇرۇش، ئېلېكتىرونلۇق ئىمزانىڭ قانۇن كۈچىنى تىكلەش، مۇناسىۋەتلىك تەرەپلەرنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىنى قوغداش مەقسىتىدە چىقىرىلدى.

2-ماددا بۇ قانۇندا ئېيتىلغان ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكىستتە ئېلېكتىرونلۇق شەكىلدە ئىمزا قويغۇچىنىڭ سالاھىيىتىنى پەرقلەندۈرۈشنى ئۆز ئىچىگە ئالغان، ئۇنىڭغا قوشۇمچە قىلىنغان ھەمدە ئىمزا قويغۇچىنىڭ ئۇ مەزمۇننى ئېتىراپ قىلىدىغانلىقىنى بىلدۈرىدىغان سانلىق مەلۇماتنى كۆرسىتىدۇ.

بۇ قانۇندا ئېيتىلغان سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون، يورۇقلۇق، ماگنىت ياكى مۇشۇنىڭغا ئوخشاش ۋاسىتىلەر ئارقىلىق ھاسىل قىلىنغان، تارقىتىلغان، قوبۇل قىلىنغان ياكى ساقلانغان ئۇچۇرلارنى كۆرسىتىدۇ.

3-ماددا ھەق تەلەپ پائالىيىتىدىكى توختام ياكى باشقا ھۆججەت، تالون قاتارلىق ھۆججەت-ھۆججەتلەرنى توختاملاشقۇچىلار ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا، سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكىستلەرنى ئىشلىتىش ياكى ئىشلەتمەسلىكنى پۈتۈشسە بولىدۇ.

توختاملاشقۇچىلار ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا، سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكست ئىشلىتىشنى پۈتۈشكەن ھۆججەتلەرنىڭ ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا، رەقەملىك ئېلېكتىرون تېكست شەكلى قوللىنىلغانلىقى ئۈچۈنلا قانۇن كۈچىنى ئىنكار قىلىشىغا يول قويۇلمايدۇ.

ئالدىنقى تارماقتىكى بەلگىلىمىگە تۆۋەندىكى ھۆججەتلەر تەتبىقلانمايدۇ :

( 1 ) ئۆيلىنىش، بېقىۋېلىش، ۋارىسلىق قىلىش قاتارلىق جىسمانىي مۇناسىۋەتكە چېتىلىدىغانلىرى؛

( 2 ) يەر، ئۆي قاتارلىق كۆچمەس مۈلۈك ھوقۇق-مەنپەئىتىنى ئۆتۈنۈپ بېرىشكە چېتىلغانلىرى؛

( 3 ) سۇ بىلەن تەمىنلەش، ئىسسقلىق بېرىش، گاز بېرىش، توك بېرىش قاتارلىق ئاممىۋى ئىشلار مۇلازىمىتىنى توختىتىشقا چېتىلغانلىرى؛

( 4 ) قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا بەلگىلەنگەن ئېلېكتىرونلۇق ھۆججەت تەتبىقلانمايدىغان باشقا ئەھۋاللار.

2-باب سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكست

4-ماددا يۈكلىمە مەزمۇننى شەكلەن ئىپادىلىيەلەيدىغان ھەمدە خالىغان چاغدا ئېلىپ ئىشلەتكىلى بولىدىغان سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكست قانۇن-نىزاملارنىڭ تەلىپىگە ئۇيغۇن يازما شەكىل دەپ قارىلىدۇ.

5-ماددا تۆۋەندىكى شەرتلەرگە ئۇيغۇن كېلىدىغان سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكست قانۇن-نىزاملاردا بەلگىلەنگەن ئەسلىي نۇسخا، شەكىل تەلىپىنى قاندۇرۇش دەپ قارىلىدۇ :

( 1 ) يۈكلىمە مەزمۇننى ئۈنۈملۈك ئىپادىلىيەلەيدىغان ھەمدە خالىغان چاغدا ئېلىپ پايدىلىنالايدىغان بولۇش؛

( 2 ) ئەڭ ئاخىرىدا شەكىللەنگەن ۋاقىتتىن باشلاپ مەزمۇنىنىڭ مۇكەممەل بولۇشى، ئۆزگەرتىلمەسلىكىگە ئىشەنچلىك كاپالەتلىك قىلالايدىغان بولۇش.
لېكىن، سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكست جەھەتتە كىتاب يادلاش ھەمدە سانلىق مەلۇماتلارنى ئالماشتۇرۇش، ساقلاش ۋە كۆرسىتىش جەريانىدا يۈز بەرگەن شەكىل ئۆزگىرىشى سانلىق مەلۇماتلىق تېلېگرامما تېكىستىنىڭ مۇكەممەللىكىگە تەسىر يەتكۈزمەيدۇ.

6-ماددا تۆۋەندىكى شەرتلەرگە ئۇيغۇن كېلىدىغان سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكست قانۇن-نىزاملاردا بەلگىلەنگەن ھۆججەت ساقلاش تەلىپىنى قاندۇرۇش دەپ قارىلىدۇ :

( 1 ) يۈكلىمە مەزمۇننى ئۈنۈملۈك ئىپادىلىيەلەيدىغان ھەمدە خالىغان چاغدا ئېلىپ پايدىلىنالايدىغان بولۇش؛

( 2 ) سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكىستنىڭ شەكلى ئۇنىڭ ھاسىل بولغان، يوللىغان ياكى قوبۇل قىلغان چاغدىكى شەكلى بىلەن ئوخشاش بولسا ياكى شەكلى ئوخشاش بولمىسىمۇ، لېكىن ئەسلىدىكى ھاسىل بولغان، ئەۋەتكەن ياكى قوبۇل قىلغان مەزمۇننى توغرا ئىپادىلىيەلەيدۇ؛

( 3 ) سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكىستىنى ئەۋەتكۈچى، تاپشۇرۇۋالغۇچى ۋە ئەۋەتكەن، قوبۇل قىلغان ۋاقىتنى تونۇيالايدىغان بولۇش.

7-ماددا سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون، يورۇقلۇق، ماگنىت ياكى مۇشۇنىڭغا ئوخشاش ۋاسىتىلەر ئارقىلىقلا ھاسىل قىلىنغان، تارقىتىلغان، قوبۇل قىلىنغان ياكى ساقلانغان بولغاچقا، دەلىل-ئىسپات سۈپىتىدە ئىشلىتىشنى رەت قىلىشقا بولمايدۇ.

8-ماددا سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكستنى دەلىل-ئىسپات قىلىشنىڭ چىنلىقىنى تەكشۈرۈشتە تۆۋەندىكى ئامىللارنى ئويلىشىش كېرەك :

( 1 ) سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكست ھاسىل قىلىش، ساقلاش ياكى يەتكۈزۈش ئۇسۇلىنىڭ ئىشەنچلىكلىكى؛

( 2 ) مەزمۇننىڭ مۇكەممەللىكىنى ساقلاش ئۇسۇلىنىڭ ئىشەنچلىكلىكى؛

( 3 ) يوللىغۇچىنى پەرقلەندۈرۈش ئۇسۇلىنىڭ ئىشەنچلىكلىكى؛

( 4 ) باشقا ئالاقىدار ئامىللار.

9-ماددا سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكىستلەردە تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلسە، يوللىغۇچى ئەۋەتتى دەپ قارىلىدۇ :

( 1 ) ئەۋەتكۈچىنىڭ ھوقۇق بېرىشى بىلەن ئەۋەتكەن بولسا؛

( 2 ) يوللىغۇچىنىڭ ئۇچۇر سىستېمىسى ئاپتوماتىك ئەۋەتكەن بولسا؛

( 3 ) تاپشۇرۇۋالغۇچى يوللىغۇچى ئېتىراپ قىلغان ئۇسۇل بويىچە، سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكىستىنى دەلىللىگەندىن كېيىن نەتىجىسى ماس كەلسە.

توختاملاشقۇچىلار ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگەن ئىشلارنى ئايرىم پۈتۈشكەن بولسا، شۇ پۈتۈم بويىچە بولىدۇ.

10-ماددا قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا ياكى توختاملاشقۇچىلارنىڭ پۈتۈمىدە سانلىق مەلۇماتلىق تېلېگرامما تېكىستىنى مۇئەييەنلەشتۈرۈپ تاپشۇرۇۋېلىش بەلگىلەنگەن بولسا، تاپشۇرۇۋالغانلىقىنى مۇئەييەنلەشتۈرۈش كېرەك.
ئەۋەتكۈچى تاپشۇرۇۋالغۇچىنىڭ تاپشۇرۇۋالغان تالونىنى تاپشۇرۇۋالغاندا، سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكست تاپشۇرۇۋالدۇق دەپ قارىلىدۇ.

11-ماددا سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكسىت يوللىغۇچى كونترول قىلىۋالغاندىن باشقا مەلۇم ئۇچۇر سىستېمىسىغا كىرگەن ۋاقىت، شۇ سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىر تېكسىتنىڭ يوللانغان ۋاقتى دەپ قارىلىدۇ.

تاپشۇرۇۋالغۇچى سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكسىتنى تاپشۇرۇۋالىدىغان ئالاھىدە سىستېمىنى بەلگىلەپ بەرگەن بولسا، سانلىق مەلۇماتلىق تېلېگرامما تېكسىتنىڭ شۇ ئالاھىدە سىستېمىغا كىرگەن ۋاقتى شۇ سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىر تېكسىتنىڭ تاپشۇرۇۋېلىنغان ۋاقتى دەپ قارىلىدۇ؛
ئالاھىدە سىستېما بەلگىلەنمىگەن بولسا، سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكسىتنىڭ تاپشۇرۇۋالغۇچىنىڭ ھەرقانداق سىستېمىسىغا كىرگەن تۇنجى ۋاقتى شۇ سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىر تېكسىتنىڭ تاپشۇرۇۋېلىنغان ۋاقتى دەپ قارىلىدۇ.

توختاملاشقۇچىلار سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكىستنى يوللاش ۋاقتى، تاپشۇرۇۋېلىش ۋاقتىنى ئايرىم پۈتۈشكەن بولسا، شۇ پۈتۈم بويىچە بولىدۇ.

12-ماددا ئەۋەتكۈچىنىڭ ئاساسلىق تىجارەت ئورنى سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكست يوللىنىدىغان جاي بولىدۇ، تاپشۇرۇۋالغۇچىنىڭ ئاساسلىق تىجارەت ئورنى رەقەملىك ئېلېكتىرون تېكست قوبۇل قىلىنىدىغان جاي بولىدۇ.
ئاساسلىق تىجارەت ئورنى بولمىسا، ئۇنىڭ دائىم تۇرۇشلۇق ئورنى يوللاش ياكى قوبۇل قىلىش ئورنى بولىدۇ.

توختاملاشقۇچىلار سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكست يوللىنىدىغان جاي، قوبۇللىنىدىغان جاينى ئايرىم پۈتۈشكەن بولسا، شۇ پۈتۈم بويىچە بولىدۇ.

3-باب ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا ۋە ئىسپات بېرىش

13-ماددا ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا بىرلا ۋاقىتتا تۆۋەندىكى شەرتلەرگە ئۇيغۇن كەلسە، ئىشەنچلىك ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا دەپ قارىلىدۇ :

( 1 ) ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا قويۇشقا ئىشلىتىلىدىغان سانلىق مەلۇمات ئېلېكتىرونلۇق ئىمزاغا ئىشلىتىلگەندە، ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا قويغۇچىغا خاس بولىدۇ؛

( 2 ) ئىمزا قويغاندا ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا قويۇش سانلىق مەلۇماتىنى ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا قويغۇچىلا كونترول قىلىدۇ؛

( 3 ) ئىمزا قويغاندىن كېيىنكى ئېلېكتىرونلۇق ئىمزاغا بولغان ھەر قانداق ئۆزگەرتىش بايقالسا؛

( 4 ) ئىمزا قويۇلغاندىن كېيىنكى سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكست مەزمۇنى ۋە شەكلىدىكى ھەرقانداق ئۆزگەرتىش بايقالسا بولىدۇ.

توختاملاشقۇچىلار پۈتۈشكەن ئىشەنچلىك شەرتكە ئۇيغۇن كېلىدىغان ئېلېكتىرونلۇق ئىمزانى تاللاپ ئىشلەتسىمۇ بولىدۇ.

14-ماددا ئىشەنچلىك ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا قولدا يېزىلغان ئىمزا ياكى تامغا بىلەن ئوخشاش قانۇن كۈچىگە ئىگە.

15-ماددا ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا قويغۇچى ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا قويۇش سانلىق مەلۇماتىنى ئوبدان ساقلىشى كېرەك.
ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا قويغۇچى ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا قويۇش سانلىق مەلۇماتىنىڭ مەخپىي شىفىرى يوقالغانلىقى ياكى مەخپىي شىفىرى چىقىپ كېتىش ئېھتىماللىقىدىن خەۋەر تاپقاندا، ئالاقىدار تەرەپلەرگە ۋاقتىدا ئۇقتۇرۇشى ھەمدە شۇ ئېلېكتىرونلۇق ئىمزانى ئىشلىتىپ سانلىق مەلۇمات ئىشلەشنى توختىتىشى كېرەك.

16-ماددا ئېلېكتىرونلۇق ئىمزاغا 3-تەرەپ ئىسپات بېرىش زۆرۈر بولسا، قانۇن بويىچە قۇرۇلغان ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتى قىلغۇچىلار ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتى قىلىدۇ.

17-ماددا ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتى قىلىشتا تۆۋەندىكى شەرتلەرنى ھازىرلاش كېرەك :

( 1 ) كارخانا تىپىدىكى قانۇنىي ئىگە سالاھىيىتىگە ئېرىشىش؛

( 2 ) ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتى قىلىشقا ئۇيغۇنلاشقان كەسپىي تېخنىكا خادىملىرى ۋە باشقۇرغۇچى خادىملار؛

( 3 ) ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتى قىلىشقا ماس كېلىدىغان مەبلەغ ۋە تىجارەت سورۇنى بولۇش؛

( 4 ) دۆلەت خەۋپسىزلىكى ئۆلچىمىگە ئۇيغۇن كېلىدىغان تېخنىكا ۋە ئۈسكۈنىلەرنى ھازىرلاش؛

( 5 ) دۆلەت شىفىر باشقۇرۇش ئاپپاراتىنىڭ شىفىر ئىشلىتىشكە قوشۇلغانلىق ئىسپات ھۆججىتى بولۇش؛

( 6 ) قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا بەلگىلەنگەن باشقا شەرتلەر.

18-ماددا ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتى قىلىشتا، گوۋۇيۈەننىڭ ئۇچۇر كەسپى مەسئۇل تارمىقىغا ئىلتىماس سۇنۇش ھەمدە مۇشۇ قانۇننىڭ 17-ماددىسىدا بەلگىلەنگەن شەرتكە ئۇيغۇن كېلىدىغان مۇناسىۋەتلىك ماتېرىياللارنى تاپشۇرۇش كېرەك.
گوۋۇيۈەننىڭ ئۇچۇر كەسپى مەسئۇل تارمىقى ئىلتىماسنى تاپشۇرۇۋالغاندىن كېيىن قانۇن بويىچە تەكشۈرۈپ، گوۋۇيۈەننىڭ سودا مەسئۇل تارمىقى قاتارلىق مۇناسىۋەتلىك تارماقلاردىن پىكىر ئالغاندىن كېيىن، ئىلتىماسنى تاپشۇرۇۋالغان كۈندىن باشلاپ 45 كۈن ئىچىدە ئىجازەت بېرىش ياكى ئىجازەت بەرمەسلىك توغرىسىدا قارار چىقىرىدۇ.
ئىجازەت بەرگەنلىرىگە ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش-ئىجازەت بېرىش گۇۋاھنامىسى تارقىتىپ بېرىلىدۇ؛
ئىجازەت بېرىلمىسە، ئىلتىماس قىلغۇچىغا يازما ئۇقتۇرۇش ھەمدە سەۋەبىنى ئۇقتۇرۇپ قويۇش كېرەك.

ئىسپات بېرىش سالاھىيىتىگە ئېرىشكەن ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتى قىلغۇچىلار گوۋۇيۈەننىڭ ئۇچۇر كەسپى مەسئۇل تارمىقىنىڭ بەلگىلىمىسى بويىچە ئالاقە تورىدا ئۆزىنىڭ نامى، ئىجازەت نومۇرى قاتارلىق ئۇچۇرلارنى ئېلان قىلىشى كېرەك.

19-ماددا ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتى قىلغۇچىلار دۆلەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىسىگە ئۇيغۇن كېلىدىغان ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش كەسپى قائىدىسىنى تۈزۈشى، ئېلان قىلىشى ھەمدە گوۋۇيۈەننىڭ ئۇچۇر كەسپى مەسئۇل تارمىقىغا ئەنگە ئالدۇرۇشى كېرەك.

ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات كەسپى قائىدىسى مەسئۇلىيەت دائىرىسى، مەشغۇلات مەشغۇلات قائىدىسى، ئۇچۇر بىخەتەرلىكىگە كاپالەتلىك قىلىش تەدبىرى قاتارلىق ئىشلارنى ئۆز ئىچىگە ئېلىشى كېرەك.

20-ماددا ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا قويغۇچى ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتى قىلغۇچىغا ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا قويۇش ئىسپات گۇۋاھنامىسى ئىلتىماس قىلغاندا، ھەقىقىي، تولۇق ۋە توغرا ئۇچۇر بېرىشى كېرەك.

ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتى قىلغۇچىلار ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا ئىسپات بېرىش گۇۋاھنامىسى ئىلتىماسىنى تاپشۇرۇۋالغاندىن كېيىن، ئىلتىماس قىلغۇچىنىڭ سالاھىيىتىنى تەكشۈرۈشى ھەمدە مۇناسىۋەتلىك ماتېرىياللارنى تەكشۈرۈشى كېرەك.

21-ماددا ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتى قىلغۇچىلار ئىمزا قويۇپ تارقاتقان ئېلېكتىرونلۇق ئىمزالىق ئىسپات گۇۋاھنامىسى توغرا، خاتاسىز بولۇشى ھەمدە تۆۋەندىكى مەزمۇنلارنى ئېنىق يېزىشى كېرەك :

( 1 ) ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتى قىلغۇچىنىڭ نامى؛

( 2 ) گۇۋاھنامە ئىگىسىنىڭ نامى؛

( 3 ) گۇۋاھنامىنىڭ رەت نومۇرى؛

( 4 ) گۇۋاھنامىنىڭ كۈچكە ئىگە مۇددىتى؛

( 5 ) گۇۋاھنامە ئىگىسىنىڭ ئېلېكتىرونلۇق ئىمزاسىنى دەلىللەش سانلىق مەلۇماتى؛

( 6 ) ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتى قىلغۇچىلارنىڭ ئېلېكتىرونلۇق ئىمزاسى؛

( 7 ) گوۋۇيۈەننىڭ ئۇچۇر كەسپى مەسئۇل تارمىقى بەلگىلىگەن باشقا مەزمۇنلار.

22-ماددا ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتى قىلغۇچىلار ئېلېكتىرونلۇق ئىمزالىق ئىسپات بېرىش گۇۋاھنامىسىنىڭ مەزمۇنىنىڭ كۈچكە ئىگە مۇددەت ئىچىدە تولۇق، توغرا بولۇشىغا كاپالەتلىك قىلىشى ھەمدە ئېلېكتىرونلۇق ئىمزاغا ئېرىشكۈچى تەرەپنىڭ ئېلېكتىرونلۇق ئىمزالىق گۇۋاھنامە بېرىش گۇۋاھنامىسىگە كىرگۈزۈلگەن مەزمۇنلار ۋە باشقا مۇناسىۋەتلىك ئىشلارنى ئىسپاتلىيالىشى ياكى چۈشىنىشىگە كاپالەتلىك قىلىشى كېرەك.

23-ماددا ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتى قىلغۇچىلار ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتىنى ۋاقتىنچە توختاتماقچى ياكى ئاخىرلاشتۇرماقچى بولسا، مۇلازىمەتنى ۋاقتىنچە توختىتىش ياكى ئاخىرلاشتۇرۇشتىن 90 كۈن بۇرۇن، كەسىپنى قوبۇل قىلىش ۋە باشقا مۇناسىۋەتلىك ئىشلارنى مۇناسىۋەتلىك تەرەپلەرگە ئۇقتۇرۇشى كېرەك.

ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتى قىلغۇچىلار ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتىنى ۋاقتىنچە توختاتماقچى ياكى ئاخىرلاشتۇرماقچى بولسا، مۇلازىمەتنى ۋاقتىنچە توختىتىش ياكى ئاخىرلاشتۇرۇشتىن 60 كۈن بۇرۇن گوۋۇيۈەننىڭ ئۇچۇر كەسپى مەسئۇل تارمىقىغا دوكلات قىلىشى ھەمدە باشقا ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمەتچىلىرى بىلەن كەسىپ قوبۇل قىلىش توغرىسىدا كېڭىشىشى، مۇۋاپىق ئورۇنلاشتۇرۇشى كېرەك.

ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتى قىلغۇچىلار كەسىپ قوبۇل قىلىدىغان ئىشلار توغرىسىدا باشقا ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتىنى قىلغۇچىلار بىلەن كېلىشىم ھاسىل قىلالمىسا، گوۋۇيۈەننىڭ ئۇچۇر كەسپى مەسئۇل تارمىقىنىڭ باشقا ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات قىلىش مۇلازىمىتى قىلغۇچىنى ئۇ كەسىپنى قوبۇل قىلىشقا ئورۇنلاشتۇرۇشىغا ئىلتىماس قىلىشى كېرەك.

ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتى قىلغۇچىلارنىڭ ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش ئىجازەت گۇۋاھنامىسى قانۇن بويىچە بىكار قىلىنغان بولسا، ئۇلارنىڭ كەسىپ قوبۇل قىلىدىغان ئىشلىرىنى بىر تەرەپ قىلىش گوۋۇيۈەننىڭ ئۇچۇر كەسپى مەسئۇل تارمىقىنىڭ بەلگىلىمىسى بويىچە بولىدۇ.

24-ماددا ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتى قىلغۇچىلار ئىسپات بېرىشكە مۇناسىۋەتلىك ئۇچۇرلارنى مۇۋاپىق ساقلىشى كېرەك، ئۇچۇرلارنى ساقلاش مۇددىتى ھېچبولمىغاندا ئېلېكتىرونلۇق ئىمزالىق ئىسپات بېرىش گۇۋاھنامىسى كۈچتىن قالغاندىن كېيىنكى بەش يىل بولىدۇ.

25-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ ئۇچۇر كەسپى مەسئۇل تارمىقى مۇشۇ قانۇنغا ئاساسەن ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات مۇلازىمەتچىلىكىنى كونكرېت باشقۇرۇش چارىسىنى تۈزۈپ، ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات مۇلازىمىتى قىلغۇچىلارنى قانۇن بويىچە نازارەت قىلىدۇ-باشقۇرىدۇ.

26-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ ئۇچۇر كەسپى مەسئۇل تارمىقى مۇناسىۋەتلىك كېلىشىم ياكى باراۋەر پىرىنسىپ بويىچە تەستىقلىغاندىن كېيىن، جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ چېگرا سىرتىدىكى ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات مۇلازىمىتى قىلغۇچىلار چېگرا سىرتىدا ئىمزا قويۇپ تارقاتقان ئېلېكتىرونلۇق ئىمزالىق ئىسپات گۇۋاھنامىسى مۇشۇ قانۇن بويىچە قۇرۇلغان ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات مۇلازىمىتى قىلغۇچى ئىمزا قويۇپ تارقاتقان ئېلېكترونلۇق ئىمزالىق ئىسپات كىنىشكىسى بىلەن ئوخشاش قانۇن كۈچىگە ئىگە.

4-باب قانۇن جاۋابكارلىقى

27-ماددا ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا قويغۇچى ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا ياساش سانلىق مەلۇماتىنىڭ مەخپىي بولۇپ قالغانلىقىدىن ياكى مەخپىي بولماي قالغانلىقىنى بىلىپ تۇرۇپ، ئالاقىدار تەرەپلەرگە ۋاقتىدا ئۇقتۇرمىغان ھەمدە ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا قويۇپ سانلىق مەلۇمات ئىشلەشنى ئاخىرلاشتۇرغان، ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات مۇلازىمىتى قىلغۇچىغا ھەقىقىي، تولۇق ۋە توغرا ئۇچۇر بەرمىگەن ياكى باشقا خاتالىق ئۆتكۈزگەن بولسا،
ئېلېكتىرونلۇق ئىمزانى بېقىۋالغۇچى تەرەپ، ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات مۇلازىمىتى قىلغۇچىغا زىيان سالغانلار تۆلەم جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ.

28-ماددا ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا قويغۇچى ياكى ئېلېكتىرونلۇق ئىمزاغا تايىنىدىغان تەرەپلەر ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا قويۇش مۇلازىمىتى قىلغۇچى تەمىنلىگەن ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا قويۇش، ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتى بىلەن ھەق تەلەپ ھەرىكىتى بىلەن شۇغۇللىنىپ زىيانغا ئۇچرىغاندا، ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتى قىلغۇچى ئۆزىدە خاتالىق يوقلۇقىنى ئىسپاتلاپ بېرەلمىسە، تۆلەم جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ.

29-ماددا ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتى قىلىشقا ئىجازەت ئالماي تۇرۇپ، گوۋۇيۈەننىڭ ئۇچۇر كەسپى مەسئۇل تارمىقى قانۇنغا خىلاپ قىلمىشىنى توختىتىشقا بۇيرۇيدۇ؛
قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلغانلارغا قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت مۇسادىرە قىلىنىدۇ؛
قانۇنغا خىلاپ ھالدا 300 مىڭ يۈەندىن ئارتۇق كىرىم قىلغانلارغا قانۇنغا خىلاپ ھالدا بىر ھەسسىدىن يۇقىرى، ئۈچ ھەسسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ؛
قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلمىغانلارغا ياكى قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت 300 مىڭ يۈەنگە يەتمىسە، 100 مىڭ يۈەندىن يۇقىرى، 300 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ.

30-ماددا ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتى قىلغۇچىلار ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتىنى ۋاقتىنچە توختاتسا ياكى ئاخىرلاشتۇرسا، مۇلازىمەتنى ۋاقتىنچە توختىتىش ياكى ئاخىرلاشتۇرۇشتىن 60 كۈن بۇرۇن گوۋۇيۈەننىڭ ئۇچۇر كەسپى مەسئۇل تارمىقىغا دوكلات قىلمىسا، گوۋۇيۈەننىڭ ئۇچۇر كەسپىگە مەسئۇل تارمىقى ئۇنىڭ بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىمىغا 10 مىڭ يۈەندىن يۇقىرى، 50 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ.

31-ماددا ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتى قىلغۇچىلار ئىسپات بېرىش كەسپى قائىدىسىگە رىئايە قىلمىغان، ئىسپات بېرىشكە مۇناسىۋەتلىك ئۇچۇرلارنى مۇۋاپىق ساقلىمىغان ياكى قانۇنغا خىلاپ باشقا قىلمىش سادىر قىلغان بولسا، گوۋۇيۈەننىڭ ئۇچۇر كەسپى مەسئۇل تارمىقى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ؛
سۈرۈك ئۆتسىمۇ تۈزەتمىگەنلەرنىڭ ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش ئىجازىتى گۇۋاھنامىسى بىكار قىلىنىدۇ، ئۇنىڭ بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىمى ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلىرى 10 يىل ئىچىدە ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمىتى بىلەن شۇغۇللانسا بولمايدۇ.
ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش ئىجازەت گۇۋاھنامىسىنى بىكار قىلىشتا، ئېلان چىقىرىش ھەمدە سودا-سانائەت مەمۇرىي باشقۇرۇش تارمىقىغا ئۇقتۇرۇش قىلىش كېرەك.

32-ماددا باشقىلارنىڭ ئېلېكتىرونلۇق ئىمزاسىنى ياسىۋېلىپ، ئىشلىتىۋېلىپ، ئوغرىلىقچە ئىشلىتىپ جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلەر قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ؛
باشقىلارغا زىيان سالغانلار قانۇن بويىچە ھەق تەلەپ جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ.

33-ماددا مۇشۇ قانۇن بويىچە ئېلېكتىرونلۇق ئىسپات بېرىش مۇلازىمەتچىلىكىنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش خىزمىتىگە مەسئۇل تارماقنىڭ خادىملىرىدىن مەمۇرىي ئىجازەت، نازارەت قىلىش-باشقۇرۇپ باشقۇرۇش مەسئۇلىيىتىنى قانۇن بويىچە ئادا قىلمىغانلىرىغا قانۇن بويىچە مەمۇرىي جازا بېرىلىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

5-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

34-ماددا بۇ قانۇندىكى تۆۋەندىكى سۆزلەرنىڭ مەنىسى :

( 1 ) ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا قويغۇچى ئېلېكتىرونلۇق ئىمزاغا سانلىق مەلۇمات يازغان ھەمدە ئۆز سالاھىيىتى ياكى ئۆزى ۋەكىللىك قىلغان كىشىنىڭ نامىدا ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا قويغان كىشىنى كۆرسىتىدۇ؛

( 2 ) ئېلېكتىرونلۇق ئىمزاغا تايىنىدىغان تەرەپ ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا ئېتىراپنامىسى ياكى ئېلېكتىرونلۇق ئىمزاغا بولغان ئىشەنچ ئاساسىدا ئالاقىدار پائالىيەتلەر بىلەن شۇغۇللانغۇچىلارنى كۆرسىتىدۇ؛

( 3 ) ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا ئىسپات گۇۋاھنامىسى ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا قويغۇچىنىڭ ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا ياساش سانلىق مەلۇماتى بىلەن ئالاقىسى بارلىقىنى ئىسپاتلىغىلى بولىدىغان سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكست ياكى باشقا ئېلېكتىرونلۇق خاتىرىنى كۆرسىتىدۇ؛

( 4 ) ئېلېكتىرونلۇق ئىمزاغا دائىر سانلىق مەلۇمات ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا قويۇش جەريانىدا ئىشلىتىلىدىغان، ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا بىلەن ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا قويغۇچى ئىشەنچلىك باغلىنىشلىق بولغان ھەرپ-بەلگە، كود قاتارلىق سانلىق مەلۇماتلارنى كۆرسىتىدۇ؛

( 5 ) ئېلېكتىرونلۇق ئىمزانىڭ دەلىللەش سانلىق مەلۇماتى ئېلېكتىرونلۇق ئىمزانىڭ سانلىق مەلۇماتلىرىنى دەلىللەشكە ئىشلىتىلىدىغان كود، پارول، ھېسابلاش ئۇسۇلى ياكى ئاممىۋى ئاچقۇچ قاتارلىقلارنى كۆرسىتىدۇ.

35-ماددا گوۋۇيۈەن ياكى گوۋۇيۈەن بەلگىلىگەن تارماق مۇشۇ قانۇنغا ئاساسەن مەمۇرىيەت پائالىيىتى ۋە باشقا ئىجتىمائىي پائالىيەتلەردە ئېلېكتىرونلۇق ئىمزا، سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكست ئىشلىتىش كونكرېت چارىسىنى تۈزسە بولىدۇ.

36-ماددا بۇ قانۇن 2005-يىل 4-ئاينىڭ 1-كۈنىدىن باشلاپ يولغا قويۇلىدۇ.