( 1992-يىل 9-ئاينىڭ 4-كۈنى 7-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 27-يىغىنىدا ماقۇللانغان، 1995-يىل 2-ئاينىڭ 28-كۈنى 8-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك دۆلەت قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى 12-يىغىنىنىڭ «< جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ باج ئېلىش-باشقۇرۇش قانۇنى > غا تۈزىتىش كىرگۈزۈش توغرىسىدىكى قارارى»غا ئاساسەن 1-قېتىم تۈزىتىلگەن، 2001-يىل 4-ئاينىڭ 28 – كۈنى 9-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك پارتىيە قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 21-يىغىنىدا تۈزىتىش كىرگۈزۈلگەن، 2013-يىل 2 – ئاينىڭ 28-كۈنىگە ئاساسەن 8-نۆۋەتلىك خەلقئارا خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى 27-يىغىنىدا تۈزىتىش كىرگۈزۈلدى
6-ئاينىڭ 29-كۈنى 12-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى 3-يىغىنىنىڭ «< جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ مەدەنىيەت يادىكارلىقلىرىنى قوغداش قانۇنى > قاتارلىق 12 قانۇنغا تۈزىتىش كىرگۈزۈش توغرىسىدىكى قارارى»غا 2-قېتىم تۈزىتىش كىرگۈزۈلدى
تۈزىتىلمە )

مۇندەرىجە

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

ئىككىنچى باب باج باشقۇرۇش

1-پاراگراف باج تىزىملىتىش

2-پاراگراف ھېساب دەپتىرى، دوكۇمېنتلارنى باشقۇرۇش

3-پاراگراف باج تاپشۇرۇشنى ئىلتىماس قىلىش

ئۈچىنچى باب باج پۇلى ئېلىش

4-باب باج تەكشۈرۈش

5-باب قانۇن جاۋابكارلىقى

6-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

1-ماددا بۇ قانۇن باج ئېلىشنى باشقۇرۇشنى كۈچەيتىش، باج ئېلىش ۋە تاپشۇرۇش ھەرىكىتىنى قېلىپلاشتۇرۇش، دۆلەتنىڭ باج كىرىمىنى كاپالەتلەندۈرۈش، باج تاپشۇرغۇچىلارنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىنى قوغداش، ئىقتىسادىي ۋە ئىجتىمائىي تەرەققىياتنى ئىلگىرى سۈرۈش مەقسىتىدە چىقىرىلدى.

2-ماددا باج ئورگانلىرى قانۇن بويىچە ئالىدىغان ھەر خىل باجلارنى ئېلىش-باشقۇرۇشتا مۇشۇ قانۇن تەتبىقلىنىدۇ.

3-ماددا باج ئېلىشنى باشلاش، ئېلىشنى توختىتىش شۇنىڭدەك باج كېمەيتىش، باج كەچۈرۈم قىلىش، باج قايتۇرۇش، باج تولۇقلاش قانۇندىكى بەلگىلىمىلەر بويىچە ئىجرا قىلىنىدۇ؛
قانۇنلاردا گوۋۇيۈەنگە بەلگىلىمە ھوقۇق بېرىلگەن بولسا، گوۋۇيۈەن چىقارغان مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمە ئىجرا قىلىنىدۇ.

ھەرقانداق ئورگان، ئورۇن ۋە شەخسنىڭ قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، باج ئېلىشنى باشلاش، ئېلىشنى توختىتىش شۇنىڭدەك باج كېمەيتىش، باج كەچۈرۈم قىلىش، باج قايتۇرۇش، باج تولۇقلاش ھەققىدە ۋە باج قانۇنى، مەمۇرىي نىزاملارغا زىت باشقا قارارلارنى ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن چىقىرىشىغا يول قويۇلمايدۇ.

4-ماددا قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا باج تاپشۇرۇش مەجبۇرىيىتى بار ئورۇن ۋە شەخسلەر باج تاپشۇرغۇچى بولىدۇ دەپ بەلگىلەنگەن.

قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا ۋاكالىتەن تۇتۇپ ۋاكالىتەن تاپشۇرۇش، باج پۇلىنى ۋاكالىتەن يىغىش، ۋاكالىتەن تاپشۇرۇش مەجبۇرىيىتى بار دەپ بەلگىلەنگەن ئورۇن ۋە شەخسلەر تۇتۇپ قالغۇچى بولىدۇ.

باج تاپشۇرغۇچىلار، تۇتۇپ قالغۇچىلار باج پۇلىنى قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمىلەر بويىچە تاپشۇرۇشى، ۋاكالىتەن تۇتۇپ ۋاكالىتەن تاپشۇرۇشى، باج پۇلىنى ۋاكالىتەن ئېلىشى، ۋاكالىتەن تاپشۇرۇشى شەرت.

5-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ باج مەسئۇل تارمىقى پۈتۈن مەملىكەتنىڭ باج ئېلىشنى باشقۇرۇش خىزمىتىگە مەسئۇل بولىدۇ.
جايلاردىكى دۆلەت باج ئىدارىلىرى ۋە يەرلىك باج ئىدارىلىرى گوۋۇيۈەن بەلگىلىگەن باج ئېلىشنى باشقۇرۇش دائىرىسىگە ئاساسەن ئايرىم-ئايرىم ئېلىپ باشقۇرۇشى كېرەك.

يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى شۇ مەمۇرىي رايوننىڭ باج ئېلىش-باشقۇرۇش خىزمىتىگە بولغان رەھبەرلىك ياكى ماسلاشتۇرۇشنى قانۇن بويىچە كۈچەيتىپ، باج ئورگانلىرىنىڭ قانۇن بويىچە ۋەزىپە ئىجرا قىلىشىنى قوللىشى، باج سوممىسىنى قانۇندا بەلگىلەنگەن باج نىسبىتى بويىچە ھېسابلاپ، باج پۇلىنى قانۇن بويىچە ئېلىشى كېرەك.

ئالاقىدار تارماقلار ۋە ئورۇنلار باج ئورگانلىرىنىڭ قانۇن بويىچە ۋەزىپە ئىجرا قىلىشىنى قوللىشى ۋە ئۇنىڭغا ھەمكارلىشىشى كېرەك.

باج ئورگىنىنىڭ قانۇن بويىچە ۋەزىپە ئىجرا قىلىشىغا ھەرقانداق ئورۇن ۋە شەخسنىڭ توسقۇنلۇق قىلىشىغا يول قويۇلمايدۇ.

6-ماددا دۆلەت زامانىۋى ئۇچۇر تېخنىكىسى جابدۇقلىرىدىن ھەر دەرىجىلىك باج ئورگانلىرىنى پىلانلىق پايدىلىنىپ، باج ئېلىش-باشقۇرۇش ئۇچۇر سىستېمىسىنى زامانىۋىلاشتۇرۇش قۇرۇلۇشىنى كۈچەيتىدۇ، باج ئورگىنى بىلەن ھۆكۈمەتنىڭ باشقا باشقۇرۇش ئورگانلىرىنىڭ ئۇچۇردىن تەڭ پايدىلىنىش تۈزۈمىنى ئورنىتىدۇ ۋە مۇكەممەللەشتۈرىدۇ.

باج تاپشۇرغۇچىلار، تۇتۇپ قالغۇچى ۋە باشقا ئالاقىدار ئورۇنلار دۆلەتنىڭ ئالاقىدار بەلگىلىمىلىرى بويىچە باج ئورگىنىغا باج تاپشۇرۇش ۋە ۋاكالىتەن تۇتۇپ ۋاكالىتەن تاپشۇرۇش، ۋاكالىتەن تاپشۇرۇۋېلىش، ۋاكالىتەن تاپشۇرۇشقا مۇناسىۋەتلىك ئۇچۇرلارنى ئەينەن تەمىنلىشى كېرەك.

7-ماددا باج ئورگىنى باجغا دائىر قانۇن، مەمۇرىي نىزاملارنى كەڭ تەشۋىق قىلىشى، باج تاپشۇرۇش بىلىملىرىنى ئومۇملاشتۇرۇشى، باج تاپشۇرغۇچىلارغا ھەقسىز باج تاپشۇرۇش مەسلىھەتچىلىكى مۇلازىمىتى قىلىشى كېرەك.

8-ماددا باج تاپشۇرغۇچى، تۇتۇپ قالغۇچى باج ئورگىنىدىن دۆلەتنىڭ باج قانۇنى، مەمۇرىي نىزاملىرىدىكى بەلگىلىمىلەر ۋە باج تاپشۇرۇش تەرتىپى بىلەن مۇناسىۋەتلىك ئەھۋاللارنى ئىگىلەشكە ھوقۇقلۇق.

باج تاپشۇرغۇچى، تۇتۇپ قالغۇچى باج ئورگىنىدىن باج تاپشۇرغۇچى، تۇتۇپ قالغۇچىنىڭ ئەھۋالىنى مەخپىي تۇتۇشنى تەلەپ قىلىشقا ھوقۇقلۇق.
باج ئورگىنى قانۇن بويىچە باج تاپشۇرغۇچىلار، ھەق تۇتۇپ قېلىش مەجبۇرىيىتىنى ئۆتىگۈچىلەرنىڭ ئەھۋالىنى مەخپىي تۇتۇشى كېرەك.

باج تاپشۇرغۇچىلار باجنى كېمەيتىش، باجنى كەچۈرۈم قىلىش، باج قايتۇرۇشنى قانۇن بويىچە ئىلتىماس قىلىش ھوقۇقىغا ئىگە.

باج تاپشۇرغۇچى، تۇتۇپ قالغۇچىنىڭ باج ئورگىنى چىقارغان قارارى بايان قىلىش ھوقۇقى، ئاقلاش ھوقۇقىغا ئىگە؛
قانۇن بويىچە مەمۇرىي قايتا قاراپ چىقىشنى ئىلتىماس قىلىش، مەمۇرىي دەۋا قىلىش، دۆلەتتىن تۆلەم تەلەپ قىلىش قاتارلىق ھوقۇقلارغا ئىگە.

باج تاپشۇرغۇچىلار، تۇتۇپ قالغۇچىلار باج ئورگانلىرى، باج خادىملىرىنىڭ قانۇن-ئىنتىزامغا خىلاپ قىلمىشلىرىنى ئەرز-شىكايەت قىلىش ۋە پاش قىلىشقا ھوقۇقلۇق.

9-ماددا باج ئورگىنى قوشۇن قۇرۇلۇشىنى كۈچەيتىپ، باج خادىملىرىنىڭ سىياسىي، كەسپىي ساپاسىنى ئۆستۈرۈشى كېرەك.

باج ئورگانلىرى ۋە باج خادىملىرى قانۇننى ئادىل ئىجرا قىلىشى، خىزمىتىگە سادىق بولۇشى، پاك-دۇرۇس بولۇشى، كىشىلەرگە ئەدەپلىك مۇئامىلە قىلىشى، مەدەنىي مۇلازىمەت قىلىشى، باج تاپشۇرغۇچىلار ۋە تۇتۇپ قېلىش مەجبۇرىيىتىنى ئۆتىگۈچىلەرنىڭ ھوقۇقىغا ھۆرمەت قىلىشى ۋە ئۇنى قوغدىشى، قانۇن بويىچە نازارەتنى قوبۇل قىلىشى شەرت.

باج خادىملىرى پارا تەلەپ قىلسا، پارا ئالسا، نەپسانىيەتچىلىك قىلسا، خىزمەتتە بىپەرۋالىق قىلسا، ئالمىسا ياكى ئېلىشقا تېگىشلىك باج پۇلىنى ئاز ئالسا بولمايدۇ؛
خىزمەت ھوقۇقىدىن كەلسە-كەلمەس پايدىلىنىپ باج پۇلىنى كۆپ ئېلىشقا ياكى باج تاپشۇرغۇچىلار ۋە تۇتۇپ قېلىش مەجبۇرىيىتىنى ئۆتىگۈچىلەرنى قەستەن تەڭلىكتە قويۇشقا يول قويۇلمايدۇ.

10-ماددا ھەر دەرىجىلىك باج ئورگانلىرى ئىچكى چەكلەش ۋە نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش تۈزۈمىنى ئورنىتىشى، مۇكەممەللەشتۈرۈشى كېرەك.

يۇقىرى دەرىجىلىك باج ئورگىنى تۆۋەن دەرىجىلىك باج ئورگانلىرىنىڭ قانۇن ئىجرا قىلىش پائالىيىتىنى قانۇن بويىچە نازارەت قىلىشى كېرەك.

ھەر دەرىجىلىك باج ئورگانلىرى ئۆز خادىملىرىنىڭ قانۇن، مەمۇرىي نىزام ۋە پاك-تەلەپچان بولۇش مىزانىنى ئىجرا قىلىش ئەھۋالىنى نازارەت قىلىشى، تەكشۈرۈشى كېرەك.

11-ماددا باج ئورگىنىنىڭ يىغىش، باشقۇرۇش، تەكشۈرۈش، مەمۇرىي قايتا قاراپ چىقىشقا مەسئۇل خادىملىرىنىڭ مەسئۇلىيىتى ئېنىق بولۇشى ھەمدە بىر-بىرىنى ئايرىۋېتىشى، بىر-بىرىنى چەكلەپ تۇرۇشى كېرەك.

12-ماددا باج خادىملىرىنىڭ باج پۇلى ئېلىشى ۋە باج قانۇنىغا خىلاپ دېلولارنى تەكشۈرۈپ بىر تەرەپ قىلىشى باج تاپشۇرغۇچىلار، تۇتۇپ قالغۇچىلار ياكى باج قانۇنىغا خىلاپ دېلولىرى بىلەن پايدا-زىيان مۇناسىۋىتى بولسا، ئۆزىنى چەتكە ئېلىشى كېرەك.

13-ماددا ھەرقانداق ئورۇن ۋە شەخس باجغا دائىر قانۇن، مەمۇرىي نىزاملارغا خىلاپ قىلمىشلارنى پاش قىلىشقا ھوقۇقلۇق.
پاش قىلىش ماتېرىيالىنى تاپشۇرۇۋالغان ئورگان ۋە تەكشۈرۈپ بىر تەرەپ قىلىشقا مەسئۇل ئورگان پاش قىلغۇچى ئۈچۈن مەخپىيەتلىكنى ساقلىشى كېرەك.
باج ئورگىنى پاش قىلغۇچىنى بەلگىلىمە بويىچە مۇكاپاتلىشى كېرەك.

14-ماددا بۇ قانۇندا ئېيتىلغان باج ئورگىنى ھەر دەرىجىلىك باج ئىدارىلىرى، باج شۆبە ئىدارىلىرى، باجدىن خالىي ئورۇنلىرى ۋە گوۋۇيۈەننىڭ بەلگىلىمىسى بويىچە قۇرۇلغان ھەمدە جەمئىيەتكە ئېلان قىلغان باج ئاپپاراتىنى كۆرسىتىدۇ.

ئىككىنچى باب باج باشقۇرۇش

1-پاراگراف باج تىزىملىتىش

15-ماددا كارخانا، كارخانىنىڭ باشقا جايدا قۇرغان تارماق ئاپپاراتى ۋە ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت بىلەن شۇغۇللىنىدىغان سورۇنى، يەككە سودا-سانائەتچىلەر ۋە ئىشلەپچىقىرىش، ئىگىلىك بىلەن شۇغۇللىنىدىغان كەسپىي ئورنى ( تۆۋەندە قىسقارتىلىپ ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت قىلىش بىلەن شۇغۇللىنىدىغان باج تاپشۇرغۇچىلار دېيىلىدۇ ) تىجارەت كىنىشكىسىنى ئالغان كۈندىن باشلاپ 30 كۈن ئىچىدە، مۇناسىۋەتلىك كىنىشكىلارنى ئالىدۇ،
باج ئورگانلىرىغا باج تىزىملىتىشنى ئىلتىماس قىلىش.
باج ئورگىنى ئىلتىماسنى تاپشۇرۇۋالغان كۈنى تىزىملىتىشى ھەمدە باج تىزىملىتىش كىنىشكىسى بېرىشى كېرەك.

سودا-سانائەت مەمۇرىي باشقۇرۇش ئورگىنى تىزىملاپ رويخەتكە ئالدۇرۇش، تىجارەت كىنىشكىسى بېرىش ئەھۋالىنى باج ئورگىنىغا قەرەللىك خەۋەرلەندۈرۈشى كېرەك.

بۇ ماددىنىڭ 1-تارمىقىدا بەلگىلەنگىنىدىن باشقا باج تاپشۇرغۇچىلارنىڭ باجنى تىزىملىتىش ۋە باج تۇتۇپ قېلىشنى مەجبۇرىيەت ئۆتىگۈچىلەرنىڭ باج پۇلىنى تۇتۇپ قېلىشنى تىزىملىتىش دائىرىسى ۋە چارىسىنى گوۋۇيۈەن بەلگىلەيدۇ.

16-ماددا ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت بىلەن شۇغۇللىنىدىغان باج تاپشۇرغۇچىلاردىن باج تىزىملىتىلغان مەزمۇنىدا ئۆزگىرىش بولغانلىرى سودا-سانائەت مەمۇرىي باشقۇرۇش ئورگىنى تىزىم ئۆزگەرتىش رەسمىيىتىنى بېجىرگەن كۈندىن باشلاپ 30 كۈن ئىچىدە ياكى سودا-سانائەت سىياسىي باشقۇرۇش ئورگىنىغا تىزىمدىن ئۆچۈرۈش رەسمىيىتىنى بېجىرىشنى ئىلتىماس قىلىشتىن بۇرۇن، مۇناسىۋەتلىك كىنىشكىلارنى ئېلىپ باج ئورگىنىغا تىزىم ئۆزگەرتىش ياكى تىزىمدىن ئۆچۈرۈش ئىشلىرىنى بېجىرىشنى ئىلتىماس قىلىدۇ.

17-ماددا ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت بىلەن شۇغۇللىنىدىغان باج تاپشۇرغۇچىلار دۆلەتنىڭ ئالاقىدار بەلگىلىمىلىرى بويىچە، باج تىزىملاش گۇۋاھنامىسىنى ئېلىپ، بانكا ياكى باشقا پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىدا ئاساسىي ئامانەت پۇل ھېساباتى ۋە باشقا ئامانەت پۇل ھېساباتى ئېچىشى ھەمدە ئۆزىنىڭ بارلىق ھېسابات نومۇرىنى باج ئورگىنىغا دوكلات قىلىشى كېرەك.

بانكا ۋە باشقا پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرى ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت بىلەن شۇغۇللىنىدىغان باج تاپشۇرغۇچىنىڭ ھېساباتىغا باج تىزىملىتىش گۇۋاھنامىسى نومۇرىنى كىرگۈزۈشى ھەمدە باج تىزىملاش گۇۋاھنامىسىگە ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت قىلىدىغان باج تاپشۇرغۇچىنىڭ ھېسابات نومۇرىنى كىرگۈزۈشى كېرەك.

باج ئورگىنى ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت بىلەن شۇغۇللىنىدىغان باج تاپشۇرغۇچىلارنىڭ ھېسابات ئېچىش ئەھۋالىنى قانۇن بويىچە سۈرۈشتۈرگەندە، ئالاقىدار بانكا ۋە باشقا پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتى ياردەم بېرىشى كېرەك.

18-ماددا باج تاپشۇرغۇچىلار گوۋۇيۈەننىڭ باج مەسئۇل تارمىقىنىڭ بەلگىلىمىسى بويىچە باج تىزىملاش كىنىشكىسىنى ئىشلىتىدۇ.
باج تىزىملاش كىنىشكىسىنى ئارىيەت ئېلىشقا، ئۆزگەرتىشكە، بۇزۇۋېتىشكە، ئېلىپ-سېتىشقا ياكى ياسىۋېلىشقا بولمايدۇ.

2-پاراگراف ھېساب دەپتىرى، دوكۇمېنتلارنى باشقۇرۇش

19-ماددا باج تاپشۇرغۇچى، تۇتۇپ قالغۇچى ئالاقىدار قانۇن، مەمۇرىي نىزام ۋە گوۋۇيۈەننىڭ مالىيە، باج مەسئۇل تارمىقىنىڭ بەلگىلىمىسى بويىچە ھېسابات دەپتىرى تۇرغۇزىدۇ، قانۇنلۇق، ئۈنۈملۈك ئىسپاتقا ئاساسەن ھېسابات خاتىرىلەپ، ھېسابات قىلىدۇ.

20-ماددا ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت بىلەن شۇغۇللىنىدىغان باج تاپشۇرغۇچىلارنىڭ مالىيە، بوغالتىرلىق تۈزۈمى ياكى مالىيە، بوغالتىرلىق-بىر تەرەپ قىلىش چارىسى ۋە بوغالتىرلىق-راسچوت يۇمشاق ماتېرىياللىرىنى باج ئورگىنىغا ئەنگە ئالدۇرۇش كېرەك.

باج تاپشۇرغۇچى، تۇتۇپ قالغۇچىنىڭ مالىيە، بوغالتىرلىق تۈزۈمى ياكى مالىيە، بوغالتىرلىق ئىشلىرىنى بىر تەرەپ قىلىش چارىسى گوۋۇيۈەن ياكى گوۋۇيۈەننىڭ مالىيە، باج مەسئۇل تارمىقىنىڭ باجغا ئالاقىدار بەلگىلىمىسىگە زىت كەلسە، تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك باج پۇلى گوۋۇيۈەن ياكى گوۋۇيۈەن مالىيە-باج مەسئۇل تارمىقىنىڭ باج ئېلىشقا ئالاقىدار بەلگىلىمىسى بويىچە ھېسابلىنىدۇ، ۋاكالىتەن تۇتۇپ ۋاكالىتەن تاپشۇرىدۇ ۋە ۋاكالىتەن يىغىدۇ، ۋاكالىتەن تاپشۇرىدۇ.

21-ماددا باج ئورگىنى تالونغا مەسئۇل ئورگان بولۇپ، تالوننى بېسىش، سېتىۋېلىش، كېسىش، ئېلىش، ساقلاش، تاپشۇرۇشقا مەسئۇل بولىدۇ.

ئورۇن، شەخسلەر تاۋار سېتىۋېلىش-سېتىش، تىجارەت مۇلازىمىتى قىلىش ياكى تىجارەت مۇلازىمىتىنى قوبۇل قىلىش شۇنىڭدەك باشقا تىجارەت پائالىيىتى بىلەن شۇغۇللىنىشتا بەلگىلىمە بويىچە تاۋار چىقىرىش، ئىشلىتىش، تالون ئېلىشى كېرەك.

تالون باشقۇرۇش چارىسىنى گوۋۇيۈەن بەلگىلەيدۇ.

22-ماددا قوشۇلما قىممەت بېجى مەخسۇس تالونىنى گوۋۇيۈەننىڭ باج مەسئۇل تارمىقى بېكىتكەن كارخانا باسىدۇ؛
باشقا تالونلارنى گوۋۇيۈەننىڭ باج مەسئۇل تارمىقىنىڭ بەلگىلىمىسى بويىچە، ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك دۆلەت باج ئىدارىسى، يەرلىك باج ئىدارىسى بېكىتكەن كارخانا ئايرىم-ئايرىم باسىدۇ.

ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگەن باج ئورگىنى بېكىتمىگەن بولسا، تالون بېسىشقا بولمايدۇ.

23-ماددا دۆلەت باج ئېلىش-باشقۇرۇش ئېھتىياجىغا ئاساسەن، باج تىزگىنلەش قۇرۇلمىسىنى ئىشلىتىشنى پائال كېڭەيتىدۇ.
باج تاپشۇرغۇچىلار باج تىزگىنلەش قۇرۇلمىسىنى بەلگىلىمە بويىچە ئورنىتىشى، ئىشلىتىشى كېرەك، ئۇنى بۇزۇۋېتىشكە ياكى ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن ئۆزگەرتىشكە بولمايدۇ.

24-ماددا ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت بىلەن شۇغۇللىنىدىغان باج تاپشۇرغۇچى، تۇتۇپ قالغۇچى گوۋۇيۈەننىڭ مالىيە، باج مەسئۇل تارمىقى بەلگىلىگەن ساقلاش مۇددىتىدە ھېساب دەپتىرى، ھېسابقا خاتىرىلەش ئىسپاتى، باج تاپشۇرۇش ئىسپاتى ۋە باشقا ئالاقىدار ماتېرىياللارنى ساقلىشى شەرت.

ھېساب دەپتىرى، ھېساب خاتىرىلەش ئىسپاتى، باج تاپشۇرغانلىق ئىسپاتى ۋە باشقا مۇناسىۋەتلىك ماتېرىياللارنى ياسىۋېلىشقا، ئۆزگەرتىۋېلىشقا ياكى ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن بۇزۇۋېتىشكە بولمايدۇ.

3-پاراگراف باج تاپشۇرۇشنى ئىلتىماس قىلىش

25-ماددا باج تاپشۇرغۇچى قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمە ياكى باج ئورگىنى قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا بەلگىلەنگەن مەلۇم قىلىش مۇددىتى، مەلۇم قىلىش مەزمۇنىغا ئاساسەن باج تاپشۇرۇشنى ئىلتىماس قىلىشى، باج تاپشۇرۇش ئىلتىماس جەدۋىلى، مالىيە-بوغالتىرلىق مەلۇمات جەدۋىلى، شۇنىڭدەك باج ئورگىنى ئەمەلىي ئېھتىياجغا قاراپ باج تاپشۇرغۇچىغا يوللاشنى تەلەپ قىلغان باشقا باج تاپشۇرۇش ماتېرىياللىرىنى يوللىشى شەرت.

تۇتۇپ قالغۇچى قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمە بويىچە ياكى باج ئورگىنى قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا بەلگىلەنگەن مەلۇم قىلىش مۇددىتى، مەلۇم قىلىش مەزمۇنى، مەسىلەن ۋاكالىتەن مەلۇم قىلىش، ۋاكالىتەن تۇتۇش، ۋاكالىتەن تاپشۇرۇش، باج پۇلىنى ۋاكالىتەن تاپشۇرۇۋېلىش، ۋاكالىتەن تاپشۇرۇش دوكلات جەدۋىلى ۋە باج ئورگىنى ئەمەلىي ئېھتىياجغا قاراپ تۇتۇپ قالغۇچى يوللىغان باشقا ئالاقىدار ماتېرىياللار بولۇشى شەرت.

26-ماددا باج تاپشۇرغۇچى، باج تۇتۇپ قالغۇچى باج ئورگىنىغا بىۋاسىتە بېرىپ باج تاپشۇرۇشنى ئىلتىماس قىلسا ياكى ۋاكالىتەن تۇتۇپ ۋاكالىتەن تاپشۇرۇش، ۋاكالىتەن تاپشۇرۇۋېلىش، ۋاكالىتەن تاپشۇرۇش دوكلات جەدۋىلىنى يوللىسا بولىدۇ، بەلگىلىمە بويىچە پوچتىدىن ئەۋەتىش، سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكتىرون تېكست ياكى باشقا ئۇسۇللارنى قوللىنىپ يۇقىرىقى ئىلتىماس قىلىش، يوللاش ئىشلىرىنى بېجىرسىمۇ بولىدۇ.

27-ماددا باج تاپشۇرغۇچى، تۇتۇپ قالغۇچى باج تاپشۇرۇش ئىلتىماسىنى ۋاقتىدا بېجىرەلمىسە ياكى ۋاكالىتەن تۇتۇپ ۋاكالىتەن تاپشۇرۇش، باج پۇلىنى ۋاكالىتەن تاپشۇرۇۋېلىش، ۋاكالىتەن تاپشۇرۇش دوكلات جەدۋىلىنى يوللىيالمىسا، باج ئورگىنىنىڭ تەستىقى بىلەن كېچىكتۈرۈپ ئىلتىماس قىلسا بولىدۇ.

ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگەن مەلۇم قىلىش، مەلۇم قىلىش ئىشلىرىنى تەكشۈرۈپ تەستىقلاش ئارقىلىق كېچىكتۈرۈپ بېجىرىشتە، باج تاپشۇرۇش مۇددىتى ئىچىدە ئالدىنقى قارارلىق ئەمەلىي تاپشۇرغان باج سوممىسى ياكى باج ئورگىنى بېكىتكەن باج سوممىسى بويىچە باج پۇلىنى ئالدىن تاپشۇرۇش ھەمدە تەكشۈرۈپ تەستىقلانغان مۇددەت ئىچىدە باج پۇلىنى راسچوت قىلىش كېرەك.

ئۈچىنچى باب باج پۇلى ئېلىش

28-ماددا باج ئورگىنى قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمىلەر بويىچە باج پۇلى ئالىدۇ، قانۇن، مەمۇرىي قانۇندىكى بەلگىلىمىلەرگە خىلاپ ھالدا باج پۇلى ئېلىشقا، ئېلىشنى توختىتىشقا، كۆپ ئېلىشقا، ئاز ئېلىشقا، مۇددەتتىن بۇرۇن ئېلىشقا، كېچىكتۈرۈپ ئېلىشقا ياكى باج پۇلى سېلىقى سېلىشقا يول قويۇلمايدۇ.

يېزا ئىگىلىك بېجىدا تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك باج سوممىسى قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمە بويىچە تەكشۈرۈپ بېكىتىلىدۇ.

29-ماددا باج ئورگىنى، باج خادىمى، شۇنىڭدەك باج ئورگىنى قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا ھاۋالە قىلغان ئورۇن ۋە خادىملاردىن باشقا، ھەرقانداق ئورۇن ۋە شەخسنىڭ باج ئېلىش پائالىيىتى قىلىشىغا يول قويۇلمايدۇ.

30-ماددا تۇتۇپ قالغۇچى باج پۇلىنى ۋاكالىتەن تۇتۇپ قېلىش، ۋاكالىتەن ئېلىش مەجبۇرىيىتىنى قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمە بويىچە ئادا قىلىدۇ.
قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا باج پۇلىنى ۋاكالىتەن تۇتۇش، ۋاكالىتەن ئېلىش مەجبۇرىيىتى بار دەپ بەلگىلەنمىگەن ئورۇن ۋە شەخسلەردىن باج ئورگىنى ئۇلاردىن باج پۇلىنى ۋاكالىتەن تۇتۇپ قېلىش، ۋاكالىتەن ئېلىش مەجبۇرىيىتىنى ئادا قىلىشنى تەلەپ قىلسا بولمايدۇ.

تۇتۇپ قالغۇچى باج پۇلىنى ۋاكالىتەن تۇتۇپ قېلىش، ۋاكالىتەن تاپشۇرۇۋېلىش مەجبۇرىيىتىنى قانۇن بويىچە ئادا قىلغاندا، باج تاپشۇرغۇچى رەت قىلسا بولمايدۇ.
باج تاپشۇرغۇچى رەت قىلسا، تۇتۇپ قالغۇچى باج ئورگىنىنىڭ بىر تەرەپ قىلىشىغا ۋاقتىدا مەلۇم قىلىشى كېرەك.

باج ئورگىنى بەلگىلىمە بويىچە تۇتۇپ قالغۇچىغا ۋاكالىتەن تۇتۇپ قېلىش، ۋاكالىتەن ئېلىش رەسمىيەت ھەققى بېرىدۇ.

31-ماددا باج تاپشۇرغۇچى، تۇتۇپ قالغۇچى باج پۇلىنى قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمە بويىچە ياكى باج ئورگىنى قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا بەلگىلەنگەن مۆھلەت بويىچە تاپشۇرىدۇ ياكى تاپشۇرۇشنى بىكار قىلىدۇ.

باج تاپشۇرغۇچىلار ئالاھىدە قىيىنچىلىق سەۋەبىدىن باج پۇلىنى ۋاقتىدا تاپشۇرالمىسا، ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك دۆلەت باج ئىدارىسى، يەرلىك باج ئىدارىسىنىڭ تەستىقى بىلەن، باج پۇلىنى كېچىكتۈرۈپ تاپشۇرسا بولىدۇ، لېكىن ئەڭ ئۇزاق بولغاندا ئۈچ ئايدىن ئېشىپ كەتمەسلىكى كېرەك.

32-ماددا باج تاپشۇرغۇچى باج پۇلىنى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تاپشۇرمىسا، باج پۇلىنى تۇتۇپ قالغۇچى باج پۇلىنى بەلگىلەنگەن مۇددەتتە تاپشۇرۇشنى بىكار قىلمىسا، باج ئورگىنى سۈرۈك ئىچىدە تاپشۇرۇشقا بۇيرۇغاندىن سىرت، باج پۇلىنى كېچىكتۈرۈپ تاپشۇرغان كۈندىن باشلاپ، كېچىكتۈرۈپ تاپشۇرغان باج پۇلىنىڭ 10 مىڭدىن بەش قىسمىنى كۈن بويىچە قوشۇپ ئالىدۇ.

33-ماددا باج تاپشۇرغۇچىلار قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمە بويىچە باج كېمەيتىش، باج كەچۈرۈم قىلىش ئىشلىرىنى بېجىرىدۇ.

يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى، ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرىنىڭ مەسئۇل تارماقلىرى، ئورۇنلىرى ۋە شەخسلەرنىڭ قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن چىقارغان باجنى كېمەيتىش، باجنى كەچۈرۈم قىلىش قارارى ئىناۋەتسىز، باج ئورگىنى ئۇنى ئىجرا قىلسا بولمايدۇ ھەمدە يۇقىرى دەرىجىلىك باج ئورگىنىغا دوكلات قىلىدۇ.

34-ماددا باج ئورگىنى باج ئالغاندا، باج تاپشۇرغۇچىغا باج تاپشۇرغانلىق ئىسپاتى بېرىشى شەرت.
تۇتۇپ قالغۇچى باج پۇلىنى ۋاكالىتەن تۇتۇۋالغان، ۋاكالىتەن تاپشۇرۇۋالغاندا، باج تاپشۇرغۇچى باج تاپشۇرغۇچىدىن ۋاكالىتەن تۇتۇۋېلىش، باج پۇلىنى ۋاكالىتەن تاپشۇرۇۋېلىش ئىسپاتى بېرىشنى تەلەپ قىلسا، تۇتۇپ قالغۇچى چىقىرىپ بېرىشى كېرەك.

35-ماددا باج تاپشۇرغۇچىلاردا تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلسە، باج ئورگىنى ئۇلارنىڭ تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك باج سوممىسىنى تەكشۈرۈپ بېكىتىشكە ھوقۇقلۇق :

( 1 ) قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمە بويىچە ھېساب دەپتىرى تۇرغۇزمىسىمۇ بولىدىغانلىرى؛

( 2 ) قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمە بويىچە ھېساب دەپتىرى تۇرغۇزۇش كېرەك بولسىمۇ، لېكىن ئورناتمىغانلار؛

( 3 ) ھېساب دەپتىرىنى ئۆز مەيلىچە كۆيدۈرۈۋەتكەن ياكى باج تاپشۇرۇش ماتېرىياللىرىنى بېرىشنى رەت قىلغانلار؛

( 4 ) ھېساب دەپتىرى تۇرغۇزۇلغان بولسىمۇ، لېكىن ھېساب قالايمىقان ياكى تەننەرخ ماتېرىيالى، كىرىم دوكۇمېنتى، خىراجەت دوكۇمېنتى تولۇق بولمىغاچقا، ھېساب تەكشۈرگىلى بولمىسا؛

( 5 ) باج تاپشۇرۇش مەجبۇرىيىتى بار تۇرۇپ، باج تاپشۇرۇشنى ئىلتىماس قىلىشنى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە بېجىرمىگەن، باج ئورگىنى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە ئىلتىماس قىلىشقا بۇيرۇغان بولسىمۇ، مۇددەت ئۆتسىمۇ مەلۇم قىلمىغانلار؛

( 6 ) باج تاپشۇرغۇچىنىڭ ئىلتىماس قىلغان باج ھېسابلاش ئاساسى روشەن تۆۋەنرەك بولسا ھەم يولسىز بولسا.

باج ئورگىنىنىڭ تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك باج سوممىسىنى بېكىتىشىنىڭ كونكرېت تەرتىپى ۋە ئۇسۇلىنى گوۋۇيۈەننىڭ باج مەسئۇل تارمىقى بەلگىلەيدۇ.

36-ماددا كارخانا ياكى چەت ئەل كارخانىلىرى جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە قۇرغان ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت بىلەن شۇغۇللىنىدىغان ئاپپارات، سورۇن بىلەن ئۇنىڭغا مۇناسىۋەتلىك كارخانىلار ئوتتۇرىسىدىكى كەسپىي ئالاقىدە، مۇستەقىل كارخانىلار ئارىسىدىكى كەسپىي ئالاقىگە ئاساسەن مال پۇلى، ھەق ئېلىشى ياكى تۆلىشى كېرەك؛
باج ئورگىنى مۇستەقىل كارخانىلار ئارىسىدىكى كەسپىي ئالاقىگە ئاساسەن مال پۇلى، خىراجەت ئالماي ياكى چىقىم قىلماي، ئۇلارنىڭ باج تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك كىرىمى ياكى تاپاۋەت سوممىسىنى كېمەيتىۋەتكەن بولسا، مۇۋاپىق تەڭشەشكە ھوقۇقلۇق.

37-ماددا باج تىزىملىتىشتا بەلگىلىمىگە ئەمەل قىلمىغان، ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت بىلەن شۇغۇللىنىدىغان باج تاپشۇرغۇچىلار، شۇنىڭدەك ۋاقىتلىق تىجارەت بىلەن شۇغۇللانغان باج تاپشۇرغۇچىلارنى باج ئورگىنى تەكشۈرۈپ بېكىتىپ، تاپشۇرۇشقا بۇيرۇيدۇ؛
تاپشۇرمىسا، باج ئورگىنى ئۇنىڭ قىممىتى باج تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك پۇلغا تەڭ كېلىدىغان تاۋار، ماللارنى تۇتۇپ قالسا بولىدۇ.
تۇتۇپ قېلىنغاندىن كېيىن تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك باج پۇلىنى تاپشۇرغان باج ئورگىنى تۇتۇپ قېلىشنى دەرھال بىكار قىلىشى ھەمدە تۇتۇپ قېلىنغان تاۋار، مالنى قايتۇرۇشى شەرت؛
تۇتۇپ قېلىنغاندىن كېيىنمۇ تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك باج پۇلىنى تاپشۇرمىغانلار ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى باج ئىدارىسى ( شۆبە ئىدارىسى ) ئىدارىسىنىڭ تەستىقى بىلەن، تۇتۇپ قېلىنغان تاۋار، ماللارنى قانۇن بويىچە كىمئارتۇق قىلىپ سېتىپ ياكى سېتىۋېتىپ، كىمئارتۇق قىلىپ سېتىش ياكى سېتىۋېتىش ئارقىلىق تاپقان باج پۇلىغا سۇندۇرۇلىدۇ.

38-ماددا باج ئورگىنى ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت بىلەن شۇغۇللىنىدىغان باج تاپشۇرغۇچىلارنىڭ باج تاپشۇرۇش مەجبۇرىيىتىدىن قېچىش قىلمىشى بار دەپ قارىغان بولسا، بەلگىلەنگەن باج تاپشۇرۇش مۇددىتىدىن ئىلگىرى، تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك باج پۇلىنى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تاپشۇرۇشقا بۇيرۇسا بولىدۇ؛
بەلگىلەنگەن مۇددەت ئىچىدە باج تاپشۇرغۇچىنىڭ باج تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك تاۋىرى، مېلى ۋە باشقا مال-مۈلكى ياكى باج تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك كىرىمىنى روشەن يۆتكىۋەتكەنلىكى، تىقىۋالغانلىقىنى بايقىسا، باج ئورگىنى باج تاپشۇرغۇچىغا باج تاپشۇرۇش كېپىللىكى بېرىشنى بۇيرۇسا بولىدۇ.
ئەگەر باج تاپشۇرغۇچى باج تاپشۇرۇش كېپىللىكى بېرەلمىسە، ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى باج ئىدارىسى ( شۆبە ئىدارىسى ) ئىدارىسىنىڭ تەستىقى بىلەن، باج ئورگىنى تۆۋەندىكى باجدا ئامان ساقلاش تەدبىرلىرىنى قوللانسا بولىدۇ :

( 1 ) باج تاپشۇرغۇچىغا ھېسابات ئاچقان بانكا ياكى باشقا پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتىغا باج تاپشۇرغۇچىلارنىڭ توڭلىتىپ قويغان سوممىسىنىڭ باج تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك ئامانەت پۇلىغا باراۋەر ئىكەنلىكىنى يازما ئۇقتۇرۇش قىلىش؛

( 2 ) باج تاپشۇرغۇچىلارنى تۇتۇپ قېلىش، پېچەتلەش قىممىتى باج تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك تاۋار، مال ياكى باشقا مال-مۈلكىگە باراۋەر كېلىدۇ.

باج تاپشۇرغۇچى ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگەن مۆھلەت ئىچىدە باج تاپشۇرسا، باج ئورگىنى باجنى ئامان ساقلاش تەدبىرىنى دەرھال بىكار قىلىشى شەرت؛
باج پۇلىنى مۇددەت توشسىمۇ تاپشۇرمىسا، ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى باج ئىدارىسى ( شۆبە ئىدارىسى ) باشلىقىنىڭ تەستىقى بىلەن، باج ئورگىنى باج تاپشۇرغۇچى ھېساب ئاچقان بانكا ياكى باشقا پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىغا توڭلىتىلغان ئامانەت پۇلىدىن باج پۇلىنى تۇتۇپ قېلىشنى ياكى تۇتۇپ قېلىنغان، پېچەتلەنگەن تاۋار، مال ياكى باشقا مال-مۈلۈكنى قانۇن بويىچە كىمئارتۇق قىلىپ ساتسا ياكى سېتىۋەتسە بولىدۇ،
كىمئارتۇق قىلىپ سېتىش ياكى سېتىۋېتىش ئارقىلىق تاپقان باج پۇلىنى تۆلىگىلى بولىدۇ.

شەخس ۋە ئۇنىڭ باققان ئائىلە تەۋەلىرى تۇرمۇشقا كېرەكلىك تۇرالغۇ ۋە بۇيۇم باجدا ئامان ساقلاش تەدبىرى دائىرىسىگە كىرمەيدۇ.

39-ماددا باج تاپشۇرغۇچى مۆھلەت ئىچىدە باج پۇلىنى تاپشۇرغان بولسىمۇ، باج ئورگىنى باجنى ئامان ساقلاش تەدبىرىنى دەرھال بىكار قىلماي، باج تاپشۇرغۇچىنىڭ قانۇنلۇق مەنپەئىتىنى زىيانغا ئۇچراتقان بولسا، باج ئورگىنى تۆلەم جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئېلىشى كېرەك.

40-ماددا ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت بىلەن شۇغۇللىنىدىغان باج تاپشۇرغۇچى، باجنى تۇتۇپ قالغۇچى باج پۇلىنى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تاپشۇرمىسا ياكى تاپشۇرۇشنى بىكار قىلسا، باج تاپشۇرغۇچى كېپىللىك بەرگەن باج پۇلىنى بەلگىلەنگەن مۇددەتتە تاپشۇرمىسا، باج ئورگىنى سۈرۈك ئىچىدە تاپشۇرۇشقا بۇيرۇيدۇ، مۆھلەت ئۆتسىمۇ تاپشۇرمىسا، ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى باج ئىدارىسى ( شۆبە ئىدارە ) ئىدارىسىنىڭ باشلىقىنىڭ تەستىقى بىلەن،
باج ئورگىنى تۆۋەندىكى مەجبۇرىي ئىجرا قىلدۇرۇش تەدبىرلىرىنى قوللانسا بولىدۇ :

( 1 ) ھېساب ئاچقان بانكا ياكى باشقا پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتىغا ئۆزىنىڭ ئامانەت پۇلىدىن باج پۇلىنى تۇتۇپ قېلىشنى يازما ئۇقتۇرۇش قىلىش؛

( 2 ) ئۆز قىممىتى باج تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك پۇلغا تەڭ كېلىدىغان تاۋار، مال ياكى باشقا مال-مۈلكىنى تۇتۇپ قېلىپ، پېچەتلەپ، قانۇن بويىچە كىمئارتۇق قىلىپ سېتىپ ياكى سېتىۋېتىپ تاپقان باج پۇلى.

باج ئورگىنى مەجبۇرىي ئىجرا قىلدۇرۇش تەدبىرى قوللانغاندا، ئالدىنقى تارماقتا كۆرسىتىلگەن باج تاپشۇرغۇچىلار، تۇتۇپ قالغۇچىلار، باج تاپشۇرغۇچىلار تاپشۇرمىغان جەرىمانە پۇلىنى بىرلا ۋاقىتتا مەجبۇرىي ئىجرا قىلىدۇ.

شەخس ۋە ئۇنىڭ باققان ئائىلە تەۋەلىرى تۇرمۇشقا كېرەكلىك تۇرالغۇ ۋە بۇيۇم مەجبۇرىي ئىجرا قىلدۇرۇش تەدبىرى دائىرىسىدە بولمايدۇ.

41-ماددا مۇشۇ قانۇننىڭ 37-، 38-، 40-ماددىسىدا بەلگىلەنگەن باجدا ئامان ساقلاش تەدبىرى، مەجبۇرىي ئىجرا قىلىش تەدبىرى قوللىنىش ھوقۇقىنى قانۇندا بەلگىلەنگەن باج ئورگىنىدىن باشقا ئورۇن ۋە شەخسلەر يۈرگۈزسە بولمايدۇ.

42-ماددا باج ئورگىنى باجدا ئامان ساقلاش تەدبىرى ۋە مەجبۇرىي ئىجرا قىلىش تەدبىرىنى قوللىنىشتا، قانۇندا بەلگىلەنگەن ھوقۇق دائىرىسى ۋە قانۇندا بەلگىلەنگەن تەرتىپ بويىچە ئىش كۆرۈشى شەرت، باج تاپشۇرغۇچىلارنىڭ ۋە ئۇلارنىڭ باققان ئائىلە تەۋەلىرىنىڭ تۇرمۇشنى قامداشقا كېرەكلىك تۇرالغۇ ۋە بۇيۇملىرىنى پېچەتلەشكە، تۇتۇپ قېلىشقا بولمايدۇ.

43-ماددا باج ئورگىنى خىزمەت ھوقۇقىدىن كەلسە-كەلمەس پايدىلىنىپ، قانۇنغا خىلاپ ھالدا باجنى ئامان ساقلاش تەدبىرى، مەجبۇرىي ئىجرا قىلىش تەدبىرى قوللانغان ياكى باجدا ئامان ساقلاش تەدبىرى ۋە مەجبۇرىي ئىجرا قىلىش تەدبىرىنى نامۇۋاپىق قوللىنىپ، باج تاپشۇرغۇچىلار، تۇتۇپ قالغۇچى ياكى باج تاپشۇرغۇچىلارنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىنى زىيانغا ئۇچراتقان بولسا، قانۇن بويىچە تۆلەم جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئېلىشى كېرەك.

44-ماددا باج پۇلىنى نېسى قالدۇرغان باج تاپشۇرغۇچى ياكى ئۇنىڭ قانۇندا بەلگىلەنگەن ۋەكىلى چېگرادىن چىقىشقا توغرا كەلسە، چېگرادىن چىقىشتىن بۇرۇن باج ئورگىنىغا تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك باج پۇلى، كېچىكتۈرگەنلىك پۇلىنى تولۇق تاپشۇرۇشى ياكى كېپىللىك بېرىشى كېرەك.
باج پۇلى، كېچىكتۈرگەنلىك پۇلىنى تولۇق ئۈزمىگەن ھەمدە كېپىللىك بەرمىگەن بولسا، باج ئورگىنى چېگرادىن چىقىشنى باشقۇرۇش ئورگىنىغا ئۇنىڭ چېگرادىن چىقىشىنى توسۇشنى ئۇقتۇرسا بولىدۇ.

45-ماددا باج ئورگىنى باج پۇلى ئالغاندا، باج كېپىللىكى يوق ھەقدارلىقتىن ئالدىنقى ئورۇندا تۇرىدۇ، قانۇندا ئايرىم بەلگىلىمە بولغانلىرى بۇنىڭ سىرتىدا؛
باج تاپشۇرغۇچى نېسى قالغان باج پۇلى باج تاپشۇرغۇچى مال-مۈلكىنى رەنە قويۇش، گۆرۈگە قويۇش ياكى باج تاپشۇرغۇچىنىڭ مال-مۈلكىنى قالدۇرۇپ قېلىشتىن ئىلگىرى شەكىللەنگەن بولسا، باج ئېلىش رەنە ھوقۇقى، گۆرۈ ھوقۇقى، قالدۇرۇۋېلىش ھوقۇقىدىن ئاۋۋال ئىجرا قىلىنىشى كېرەك.

باج تاپشۇرغۇچىلار باج پۇلىنى تاپشۇرمايدۇ، شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا، مەمۇرىي ئورگان جەرىمانە قويۇش، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىشنى قارار قىلسا، باج ئالدىنقى ئورۇنغا قويۇلىدۇ، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتى مۇسادىرە قىلىنىدۇ.

باج ئورگىنى باج تاپشۇرغۇچىلارنىڭ باج پۇلىنى نېسى قالدۇرۇش ئەھۋالىنى قەرەللىك ئېلان قىلىشى كېرەك.

46-ماددا باج تاپشۇرغۇچىدا باج نېسى قېلىش ئەھۋالى كۆرۈلۈپ، ئۆزىنىڭ مال-مۈلكىنى رەنە قويغان، گۆرۈگە قويغان بولسا، رەنە ئالغۇچى ۋە گۆرۈ ئالغۇچىغا ئۆزىنىڭ باج نېسى قېلىش ئەھۋالىنى چۈشەندۈرۈپ قويۇشى كېرەك.
رەنە ئالغۇچى، گۆرۈ ئالغۇچىلار باج ئورگىنىدىن ئالاقىدار باج نېسى قالدۇرۇش ئەھۋاللىرىنى تەمىنلەپ بېرىشنى تەلەپ قىلسا بولىدۇ.

47-ماددا باج ئورگىنى تاۋار، مال ياكى باشقا مال-مۈلۈكنى تۇتۇپ قالغاندا، ھۆججەت يېزىپ بېرىشى شەرت؛
تاۋار، مال ياكى باشقا مال-مۈلۈكنى پېچەتلىگەندە، تىزىملىك تۈزۈش شەرت.

48-ماددا باج تاپشۇرغۇچىلاردا قوشۇلۇش، بۆلۈنۈش ئەھۋالى بولسا، باج ئورگىنىغا مەلۇم قىلىشى ھەمدە باج پۇلىنى قانۇن بويىچە تولۇق تاپشۇرۇشى كېرەك.
باج تاپشۇرغۇچىلار بىرلەشكەندە باج پۇلىنى تاپشۇرمىسا، بىرلەشكەندىن كېيىنكى باج تاپشۇرغۇچى ئادا قىلىنمىغان باج تاپشۇرۇش مەجبۇرىيىتىنى داۋاملىق ئادا قىلىشى كېرەك؛
باج تاپشۇرغۇچى بۆلۈنگەندە باج پۇلىنى تولۇق تاپشۇرمىغان بولسا، بۆلۈنگەندىن كېيىنكى باج تاپشۇرغۇچى ئادا قىلمىغان باج تاپشۇرۇش مەجبۇرىيىتى ئۈچۈن چاتما جاۋابكارلىقنى ئۈستىگە ئېلىشى كېرەك.

49-ماددا تاپشۇرۇلمىغان باج پۇلى سوممىسى بىرقەدەر كۆپ باج تاپشۇرغۇچى ئۆزىنىڭ كۆچمەس مۈلكى ياكى كۆپ سوممىلىق مۈلكىنى بىر تەرەپ قىلىشتىن بۇرۇن، باج ئورگىنىغا دوكلات قىلىشى كېرەك.

50-ماددا باج پۇلىنى نېسى قالدۇرغان باج تاپشۇرغۇچى قەرەلى توشقان ھەقدارلىقىنى يۈرگۈزۈشتە سۇسلۇق قىلغانلىقى ياكى مۇددىتى توشقان ھەقدارلىقىدىن ۋاز كەچكەنلىكى ياكى مال-مۈلكىنى ھەقسىز ئۆتۈنۈپ بەرگەنلىكى ياكى مال-مۈلۈكنى روشەن نامۇۋاپىق تۆۋەن باھادا ئۆتۈنۈپ بەرگەنلىكى سەۋەبىدىن ئۆتۈنۈلگۈچى بۇ ئەھۋالنى بىلىپ دۆلەتنىڭ باج كىرىمىگە زىيان يەتكۈزگەن بولسا،
باج ئورگىنى توختام قانۇنىنىڭ 73-، 74-ماددىسىدىكى بەلگىلىمە بويىچە ئورۇن بېسىش ھوقۇقى، بىكار قىلىش ھوقۇقىنى يۈرگۈزسە بولىدۇ.

باج ئورگىنى ئالدىنقى تارماقتىكى بەلگىلىمە بويىچە ئورۇن بېسىش ھوقۇقى، بىكار قىلىش ھوقۇقىنى يۈرگۈزگەن بولسا، باج پۇلىنى نېسى قالدۇرغان باج تاپشۇرغۇچىنىڭ تېخى ئادا قىلمىغان باج تاپشۇرۇش مەجبۇرىيىتى ۋە ئۈستىگە ئېلىشقا تېگىشلىك قانۇن جاۋابكارلىقى كەچۈرۈم قىلىنمايدۇ.

51-ماددا باج تاپشۇرغۇچى تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك باج سوممىسىدىن ئېشىپ كەتكەن باج پۇلىنى باج ئورگىنى بايقىغاندىن كېيىن دەرھال قايتۇرۇپ بېرىشى كېرەك؛
باج تاپشۇرغۇچى باج پۇلىنى راسچوت قىلىپ تاپشۇرغان كۈندىن باشلاپ ئۈچ يىل ئىچىدە بايقىسا، باج ئورگىنىدىن ئارتۇق تاپشۇرغان باج پۇلىنى قايتۇرۇپ بېرىشنى تەلەپ قىلسا ھەمدە بانكىنىڭ ئوخشاش مەزگىلدىكى ئامانەت پۇل ئۆسۈمىنى قوشۇپ ھېسابلىسا بولىدۇ، باج ئورگىنى ۋاقتىدا تەكشۈرۈپ ئېنىقلىغاندىن كېيىن دەرھال قايتۇرۇپ بېرىشى كېرەك؛
دۆلەت خەزىنىسىدىن خەزىنىنى قايتۇرۇشقا چېتىلسا، قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى دۆلەت خەزىنىسىنى باشقۇرۇشقا دائىر بەلگىلىمە بويىچە قايتۇرۇلىدۇ.

52-ماددا باج ئورگىنىنىڭ جاۋابكارلىقى تۈپەيلىدىن باج تاپشۇرغۇچىلار، باج تۇتۇپ قالغۇچى باج پۇلىنى تاپشۇرمىسا ياكى ئاز تاپشۇرسا، باج ئورگىنى ئۈچ يىل ئىچىدە باج تاپشۇرغۇچى، باج تاپشۇرغۇچىدىن باج پۇلىنى تولۇقلاپ تاپشۇرۇشنى تەلەپ قىلسا بولىدۇ، لېكىن جەرىمانە قوشۇپ ئالسا بولمايدۇ.

باج تاپشۇرغۇچى، تۇتۇپ قالغۇچىنىڭ ھېسابلىشى خاتا بولۇش قاتارلىق سەۋەنلىك تۈپەيلىدىن باج پۇلىنى تاپشۇرمىغان ياكى ئاز تاپشۇرغان بولسا، باج ئورگىنى ئۈچ يىل ئىچىدە باج پۇلى ۋە جەرىمانە پۇلىنى تولۇقلاپ ئالسا بولىدۇ؛
ئالاھىدە ئەھۋال بولسا، تولۇقلاپ ئېلىش مۇددىتىنى بەش يىلغا ئۇزارتىشقا بولىدۇ.

باج ئوغرىلىغان، باج تاپشۇرۇشقا قارشى تۇرغان، باج ئالدامچىلىقى قىلغانلاردىن باج ئورگىنى ئۇنىڭ تاپشۇرمىغان ياكى ئاز تاپشۇرغان باج پۇلى، كېچىكتۈرگەنلىك پۇلىنى ياكى ئالداپ ئېلىۋالغان باج پۇلىنى سۈرۈشتۈرۈپ ئالىدۇ، ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگەن مۆھلەتنىڭ چەكلىمىسىگە ئۇچرىمايدۇ.

53-ماددا دۆلەت باج ئىدارىسى ۋە يەرلىك باج ئىدارىسى دۆلەت بەلگىلىگەن باج ئېلىشنى باشقۇرۇش دائىرىسى ۋە باج پۇلىنى خامچوت دەرىجىسى بويىچە ئامبارغا كىرگۈزۈشى، ئالغان باج پۇلىنى دۆلەت خەزىنىسىگە تاپشۇرۇشى كېرەك.

ئىقتىسادىي تەپتىش ئورگىنى، مالىيە ئورگىنىنىڭ قانۇن بويىچە تەكشۈرۈپ چىققان باج ئىشلىرى قانۇنىغا خىلاپ قىلمىشلىرىنى باج ئورگىنى ئالاقىدار ئورگاننىڭ قارارى، پىكىرنامىسىگە ئاساسەن، قانۇن بويىچە ئېلىشقا تېگىشلىك باج پۇلى، كېچىكتۈرگەنلىك پۇلىنى باج پۇلى بويىچە خامچوت دەرىجىسى بويىچە دۆلەت خەزىنىسىگە كىرگۈزۈشى ھەمدە نەتىجىسىنى ئالاقىدار ئورگانغا ۋاقتىدا جاۋاب قايتۇرۇشى كېرەك.

4-باب باج تەكشۈرۈش

54-ماددا باج ئورگىنى تۆۋەندىكى باج ئىشلىرىنى تەكشۈرۈشكە ھوقۇقلۇق :

( 1 ) باج تاپشۇرغۇچىنىڭ ھېساب دەپتىرى، ھېساب خاتىرىلەش ئىسپاتى، مەلۇمات جەدۋىلى ۋە ئالاقىدار ماتېرىياللىرىنى تەكشۈرۈش، تۇتۇپ قالغۇچى ۋاكالىتەن تۇتۇپ ۋاكالىتەن تاپشۇرۇش، باج پۇلىنى ۋاكالىتەن يىغىش، ۋاكالىتەن تاپشۇرۇش ھېساب دەپتىرى، ھېسابات خاتىرىلەش ئىسپاتى ۋە ئالاقىدار ماتېرىياللارنى تەكشۈرۈش؛

( 2 ) باج تاپشۇرغۇچىنىڭ ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت سورۇنى ۋە مال ساقلاش ئورنىغا بېرىپ، باج تاپشۇرغۇچى باج تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك تاۋار، مال ياكى باشقا مال-مۈلكىنى تەكشۈرىدۇ، تۇتۇپ قالغۇچىنىڭ ۋاكالىتەن تۇتۇپ قېلىش، ۋاكالىتەن تاپشۇرۇش، ۋاكالىتەن تاپشۇرۇۋېلىش، ۋاكالىتەن تاپشۇرۇشقا مۇناسىۋەتلىك تىجارەت ئەھۋالىنى تەكشۈرىدۇ؛

( 3 ) باج تاپشۇرغۇچىلار، تۇتۇپ قېلىش مەجبۇرىيىتىنى ئۆتىگۈچىلەرنى باج تاپشۇرۇش ياكى ۋاكالىتەن تۇتۇپ ۋاكالىتەن تاپشۇرۇش، باج پۇلىنى ۋاكالىتەن تاپشۇرۇۋېلىش، ۋاكالىتەن تاپشۇرۇشقا مۇناسىۋەتلىك ھۆججەت، ئىسپات ماتېرىياللىرى ۋە ئالاقىدار ماتېرىياللارنى تەمىنلەشكە بۇيرۇش؛

( 4 ) باج تاپشۇرغۇچى، تۇتۇپ قېلىش مەجبۇرىيەت ئۆتىگۈچىدىن باج تاپشۇرۇش ياكى ۋاكالىتەن تۇتۇپ ۋاكالىتەن تاپشۇرۇش، باج پۇلىنى ۋاكالىتەن تاپشۇرۇۋېلىش، ۋاكالىتەن تاپشۇرۇشقا ئالاقىدار مەسىلىلەر ۋە ئەھۋاللارنى سوراش؛

( 5 ) ۋوگزال، پىرىستان، ئايرودۇرۇم، پوچتا كارخانىسى ۋە ئۇنىڭ تارماق ئاپپاراتىغا بېرىپ، باج تاپشۇرغۇچىنىڭ باج تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك تاۋار، مال ياكى باشقا مال-مۈلۈكنى توشۇغان، پوچتىدىن ئەۋەتكەن مۇناسىۋەتلىك تالونى، ئىسپاتى ۋە مۇناسىۋەتلىك ماتېرىياللىرىنى تەكشۈرۈش؛

( 6 ) ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى باج ئىدارىسى ( شۆبە ئىدارە باشلىقى ) نىڭ تەستىقى بىلەن، مەملىكەت بويىچە بىرلىككە كەلگەن شەكىلدىكى ئامانەت پۇل ھېساباتىنى تەكشۈرۈشكە ئىجازەت بېرىش ئىسپاتىغا ئاساسەن، ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت بىلەن شۇغۇللىنىدىغان باج تاپشۇرغۇچىلار، تۇتۇپ قالغۇچىنىڭ بانكا ياكى باشقا پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتىدىكى ئامانەت پۇل ھېساباتىنى سۈرۈشتۈرۈش.
باج ئورگىنى باج قانۇنىغا خىلاپ دېلولارنى تەكشۈرگەندە، رايون بار شەھەرلىك، ئاپتونوم ئوبلاستتىن يۇقىرى باج ئىدارىسى ( شۆبە ئىدارە ) ئىدارىسىنىڭ تەستىقى بىلەن، دېلوغا چېتىلغانلارنىڭ ئامانەت پۇلىنى سۈرۈشتۈرسە بولىدۇ.
باج ئورگىنى سۈرۈشتۈرگەن ماتېرىياللارنى باجدىن باشقا ئىشلارغا ئىشلەتسە بولمايدۇ.

55-ماددا باج ئورگىنى ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت بىلەن شۇغۇللىنىدىغان باج تاپشۇرغۇچىلارنىڭ ئىلگىرىكى باج تاپشۇرۇش مەزگىلىدىكى باج تاپشۇرۇش ئەھۋالىنى قانۇن بويىچە باج تەكشۈرگەندە، باج تاپشۇرغۇچىلارنىڭ باج تاپشۇرۇش مەجبۇرىيىتىدىن قېچىش قىلمىشى بارلىقى ھەمدە باج تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك تاۋىرى، مېلى ۋە باشقا مال-مۈلكى ياكى باج تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك كىرىمىنى كۆرۈنەرلىك يۆتكەش، يوشۇرۇش ئالامەتلىرى بارلىقىنى بايقىسا،
مۇشۇ قانۇندا بەلگىلەنگەن تەستىقلاش ھوقۇق دائىرىسىدە باجدا ئامان ساقلاش تەدبىرى ياكى مەجبۇرىي ئىجرا قىلىش تەدبىرى قوللىنىلسا بولىدۇ.

56-ماددا باج تاپشۇرغۇچى، تۇتۇپ قالغۇچى باج ئورگىنىنىڭ قانۇن بويىچە تەكشۈرگەن باج تەكشۈرۈشىنى قوبۇل قىلىشى، ئەھۋالنى ئەينەن ئىنكاس قىلىشى، ئالاقىدار ماتېرىياللارنى بېرىشى شەرت، رەت قىلسا، يوشۇرسا بولمايدۇ.

57-ماددا باج ئورگىنى قانۇن بويىچە باج ئىشلىرىنى تەكشۈرگەندە، ئالاقىدار ئورۇن ۋە شەخسلەردىن باج تاپشۇرغۇچىلار، ھەق تۇتۇپ قالغۇچى ۋە باشقا ئالاقىدارلارنىڭ باج تاپشۇرۇش ياكى ۋاكالىتەن تۇتۇپ ۋاكالىتەن تاپشۇرۇش، باج پۇلىنى ۋاكالىتەن تاپشۇرۇۋېلىش، ۋاكالىتەن تاپشۇرۇشقا مۇناسىۋەتلىك ئەھۋاللىرىنى تەكشۈرۈشكە ھوقۇقلۇق، مۇناسىۋەتلىك ئورۇن ۋە شەخسلەرنىڭ باج ئورگىنىغا مۇناسىۋەتلىك ماتېرىيال ۋە ئىسپات ماتېرىياللىرىنى ئەينەن بېرىش مەجبۇرىيىتى بار.

58-ماددا باج ئورگىنى باج ئىشلىرىغا دائىر قانۇنغا خىلاپ دېلولارنى تەكشۈرگەندە، دېلوغا مۇناسىۋەتلىك ئەھۋال ۋە ماتېرىياللارنى خاتىرىلىسە، ئۈن-سىن ئالسا، سىنغا ئالسا، سۈرەتكە تارتسا ۋە كۆپەيتىۋالسا بولىدۇ.

59-ماددا باج ئورگىنى ئەۋەتكەن خادىملار باج تەكشۈرگەندە، باج تەكشۈرۈش كىنىشكىسى ۋە باج تەكشۈرۈش ئۇقتۇرۇشىنى كۆرسىتىشى ھەمدە تەكشۈرۈلگۈچىگە مەخپىيەتلىكنى ساقلاش مەسئۇلىيىتى بار؛
باج تەكشۈرۈش كىنىشكىسى ۋە باج تەكشۈرۈش ئۇقتۇرۇشىنى كۆرسەتمىسە، تەكشۈرۈلگۈچى تەكشۈرۈشنى رەت قىلىشقا ھوقۇقلۇق.

5-باب قانۇن جاۋابكارلىقى

60-ماددا باج تاپشۇرغۇچىلاردىن تۆۋەندىكى قىلمىشلارنىڭ بىرىنى سادىر قىلغانلىرىنى باج ئورگىنى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، 2000 يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويسا بولىدۇ؛
قىلمىشى ئېغىر بولغانلارغا 2000 يۈەندىن يۇقىرى، 10 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ :

( 1 ) باج ئىشلىرىنى تىزىملاش، ئۆزگەرتىش ياكى تىزىمدىن ئۆچۈرۈشنى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە ئىلتىماس قىلمىغان بولسا؛

( 2 ) ھېساب دەپتىرى تۇرغۇزۇش، ساقلاش ياكى ھېساب خاتىرىلەش ئىسپاتى ۋە مۇناسىۋەتلىك ماتېرىياللارنى بەلگىلىمىگە ئەمەل قىلمىغان بولسا؛

( 3 ) مالىيە، بوغالتىرلىق تۈزۈمى ياكى مالىيە، بوغالتىرلىق بىر تەرەپ قىلىش چارىسى ۋە بوغالتىرلىق ھېساباتى يۇمشاق ماتېرىيالىنى باج ئورگىنىنىڭ تەكشۈرۈشىگە بەلگىلىمىگە ئەمەل قىلمىغانلار؛

( 4 ) ئۆزىنىڭ بارلىق بانكا ھېسابات نومۇرىنى باج ئورگىنىغا بەلگىلىمە بويىچە دوكلات قىلمىغان بولسا؛

( 5 ) باج تىزگىنلەش قۇرۇلمىسىنى ئورنىتىش، ئىشلىتىشتە بەلگىلىمىگە ئەمەل قىلمىغان ياكى بۇزۇۋەتكەن ياكى باج تىزگىنلەش قۇرۇلمىسىنى ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن ئۆزگەرتكەنلەر.

باج تاپشۇرغۇچىلار باجنى تىزىملاتمىسا، باج ئورگىنى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ؛
مۇددەت ئۆتسىمۇ تۈزەتمىگەنلەرنىڭ تىجارەت كىنىشكىسىنى باج ئورگىنىنىڭ تەكلىپى بىلەن، سودا-سانائەت مەمۇرىي باشقۇرۇش ئورگىنى بىكار قىلىدۇ.

باج تاپشۇرغۇچىلار باج تىزىملاش كىنىشكىسىنى بەلگىلىمە بويىچە ئىشلەتمىگەن ياكى قەرز بەرگەن، ئۆزگەرتكەن، بۇزۇۋەتكەن، ئېلىپ-ساتقان، ئويدۇرۇپ چىقارغان بولسا، 2000 يۈەندىن يۇقىرى، 10 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ؛
قىلمىشى ئېغىرلىرىغا 10 مىڭ يۈەندىن يۇقىرى، 50 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ.

61-ماددا تۇتۇپ قالغۇچى مەجبۇرىيەت ئۆتىگۈچىلەردىن ۋاكالىتەن تۇتۇپ ۋاكالىتەن تاپشۇرۇش، ۋاكالىتەن يىغىش، ۋاكالىتەن تاپشۇرۇش ھېسابات دەپتىرىنى بەلگىلىمە بويىچە تۇرغۇزمىغان، ساقلىمىغان ياكى ۋاكالىتەن تۇتۇپ ۋاكالىتەن تاپشۇرغان، ۋاكالىتەن يىغىش-ۋاكالىتەن تاپشۇرۇش باج پۇلىنىڭ ھېساب خاتىرىلەش ئىسپاتى ۋە ئالاقىدار ماتېرىياللارنى ساقلىمىغانلىرىنى باج ئورگىنى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، 2000 يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويسا بولىدۇ؛
قىلمىشى ئېغىر بولغانلارغا 2000 يۈەندىن يۇقىرى، 5000 يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ.

62-ماددا باج تاپشۇرغۇچىلاردىن باج تاپشۇرۇشنى ئىلتىماس قىلىش ۋە باج تاپشۇرۇش ماتېرىياللىرىنى يوللاشتا بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە ئىشنى بېجىرمىگەنلىرى ياكى تۇتۇپ قالغۇچى باج ئورگىنىغا ۋاكالىتەن تۇتۇپ قېلىش-ۋاكالىتەن تاپشۇرۇش، باج پۇلىنى ۋاكالىتەن تاپشۇرۇۋېلىش-ۋاكالىتەن تاپشۇرۇش دوكلات جەدۋىلى ۋە ئالاقىدار ماتېرىياللارنى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە يوللىمىغانلىرىنى باج ئورگىنى مۆھلەت ئىچىدە تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، 2000 يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويسا بولىدۇ؛
قىلمىشى ئېغىر بولغانلارغا 2000 يۈەندىن يۇقىرى، 10 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلسا بولىدۇ.

63-ماددا باج تاپشۇرغۇچىلار ھېسابات دەپتىرى، ھېساب خاتىرىلەش ئىسپاتىنى ياسىۋالغان، ئۆزگەرتىۋالغان، تىقىۋالغان، ئۆز مەيلىچە كۆيدۈرۈۋەتكەن ياكى ھېسابات دەپتىرىدە چىقىم قىلغان ياكى كىرىمنى كۆپ يازمىغان، ئاز يازغانلار ياكى باج ئورگىنىنىڭ ئۇقتۇرۇشى بىلەن مەلۇم قىلىشنى رەت قىلغانلار ياكى باج تاپشۇرۇشنى ساختا مەلۇم قىلغانلار، تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك باجنى تاپشۇرمىغانلار ياكى ئاز تاپشۇرغانلار باج ئوغرىلىغانلىق بولىدۇ.
باج تاپشۇرغۇچىلار باج ئوغرىلىسا، باج ئورگىنى تاپشۇرمىغان ياكى ئاز تاپشۇرغان باج پۇلى، كېچىكتۈرگەنلىك پۇلىنى قايتۇرۇۋالىدۇ ھەمدە تاپشۇرمىغان ياكى كەم تاپشۇرغان باج پۇلىنىڭ% 50 تىن يۇقىرى، بەش ھەسسىسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

تۇتۇپ قالغۇچى ئالدىنقى تارماقتا كۆرسىتىلگەن ۋاسىتىلەرنى قوللىنىپ، تاپشۇرمىسا ياكى ئاز تاپشۇرسا، تۇتۇپ قالغان، ئالغان باج پۇلىنى باج ئورگىنى تاپشۇرمىغان ياكى ئاز تاپشۇرغان باج پۇلى، كېچىكتۈرگەنلىك پۇلىنى، قوشۇمچە تاپشۇرمىغان ياكى كەم تاپشۇرغان باج پۇلىنىڭ ％ 50 تىن يۇقىرى، بەش ھەسسىسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

64-ماددا باج تاپشۇرغۇچىلار، تۇتۇپ قالغۇچىلاردىن باج ھېسابلاش ساختا ئاساسىنى ئويدۇرۇپ چىقارغانلىرىنى باج ئورگىنى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، قوشۇمچە 50 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ.

باج تاپشۇرغۇچىلار باج تاپشۇرۇشنى ئىلتىماس قىلمىغان، تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك باج پۇلىنى تاپشۇرمىغان ياكى ئاز تاپشۇرغان بولسا، باج ئورگىنى تاپشۇرمىغان ياكى ئاز تاپشۇرغان باج پۇلى، كېچىكتۈرگەنلىك پۇلىنى قايتۇرۇۋالىدۇ ھەمدە تاپشۇرمىغان ياكى كەم تاپشۇرغان باج پۇلىنىڭ% 50 تىن يۇقىرى، بەش ھەسسىسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ.

65-ماددا باج تاپشۇرغۇچىلار تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك باجنى نېسى قالدۇرۇپ، مال-مۈلكىنى يۆتكەش ياكى يوشۇرۇش ۋاسىتىسىنى قوللىنىپ، باج ئورگانلىرىنىڭ نېسى قالغان باج پۇلىنى قايتۇرۇۋېلىشىغا توسقۇنلۇق قىلسا، باج ئورگىنى نېسى قالغان باج پۇلى، كېچىكتۈرگەنلىك پۇلىنى قايتۇرۇۋالىدۇ ھەمدە نېسى قالغان باج پۇلىنىڭ ％ 50 تىن يۇقىرى، بەش ھەسسىسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

66-ماددا ئېكسپورت بېجىنى ياكى باشقا ئالدامچىلىق ۋاسىتىلىرى بىلەن دۆلەت ئېكسپورتىدىن قايتۇرغان باج پۇلىنى ئالداپ ئېلىۋالغانلارغا باج ئورگىنى ئالداپ ئېلىۋالغان قايتۇرغان باج پۇلىنى قايتۇرۇۋالىدۇ، قوشۇمچە باج پۇلىنى بىر ھەسسىدىن يۇقىرى، بەش ھەسسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

دۆلەتنىڭ ئېكسپورت بېجى پۇلىنى ئالداپ ئېلىۋېلىشتا، باج ئورگىنى بەلگىلەنگەن مەزگىلدە ئۇنىڭ ئېكسپورت بېجىنى قايتۇرۇشنى بېجىرىپ بېرىشىنى توختاتسا بولىدۇ.

67-ماددا زوراۋانلىق قىلىش، تەھدىت سېلىش ئۇسۇلى بىلەن باج پۇلىنى تاپشۇرمىغانلار باجغا قارشى تۇرغانلىق بولىدۇ، باج ئورگىنى رەت قىلغان باج پۇلى، كېچىكتۈرگەنلىك پۇلىنى قايتۇرۇۋالغاندىن سىرت، قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.
قىلمىشى يېنىك بولۇپ، جىنايەت شەكىللەندۈرمىگەنلىرىنىڭ باج ئورگىنى تاپشۇرۇشنى رەت قىلغان باج پۇلى، كېچىكتۈرگەنلىك پۇلىنى قايتۇرۇۋالىدۇ ھەمدە باج پۇلىنىڭ بىر ھەسسىسىدىن يۇقىرى، بەش ھەسسىسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ.

68-ماددا باج تاپشۇرغۇچى، تۇتۇپ قالغۇچى بەلگىلەنگەن مۇددەت ئىچىدە تاپشۇرمىسا ياكى تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك ياكى ئاز تاپشۇرسا، باج ئورگىنى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تاپشۇرۇشقا بۇيرۇسا، مۇددەت ئۆتسىمۇ تاپشۇرمىسا، باج ئورگىنى مۇشۇ قانۇننىڭ 40-ماددىسىدىكى بەلگىلىمە بويىچە مەجبۇرىي ئىجرا قىلىش تەدبىرى قوللىنىپ، تاپشۇرمىغان ياكى ئاز تاپشۇرغان باج پۇلىنى قايتۇرۇۋالغاندىن باشقا،
تاپشۇرمايدىغان ياكى ئاز تاپشۇرغان باج پۇلىنىڭ% 50 تىن يۇقىرى، بەش ھەسسىسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلسا بولىدۇ.

69-ماددا باج تۇتۇپ قالغۇچى باج پۇلىنى تۇتۇپ قېلىشقا تېگىشلىك بولسىمۇ تۇتۇپ قالمىغان، ئېلىشقا تېگىشلىك بولسىمۇ ئالمىغان بولسا، باج ئورگىنى باج تاپشۇرغۇچىدىن باج پۇلىنى قايتۇرۇۋالىدۇ، باج تۇتۇپ قالغۇچىدىن تۇتۇپ قېلىشقا تېگىشلىك بولمىسىمۇ، ئېلىشقا تېگىشلىك بولمىسىمۇ باج پۇلىنىڭ ％ 50 تىن يۇقىرى، ئۈچ ھەسسىسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ.

70-ماددا باج تاپشۇرغۇچى، تۇتۇپ قالغۇچى مەجبۇرىيەت ئۆتىگۈچىدىن ئۆزىنى قاچۇرغان، رەت قىلغان ياكى باج ئورگىنىنىڭ تەكشۈرۈشىگە باشقا ئۇسۇللار بىلەن توسقۇنلۇق قىلغان بولسا، باج ئورگىنى تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، 10 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويسا بولىدۇ؛
قىلمىشى ئېغىرلىرىغا 10 مىڭ يۈەندىن يۇقىرى، 50 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ.

71-ماددا مۇشۇ قانۇننىڭ 22-ماددىسىدىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، تالوننى قانۇنسىز باستۇرغانلارغا باج ئورگىنى قانۇنسىز باستۇرغان تالوننى كۆيدۈرۈۋېتىدۇ، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى ۋە دېلو سادىر قىلىش قورالىنى مۇسادىرە قىلىدۇ ھەمدە 10 مىڭ يۈەندىن يۇقىرى، 50 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

72-ماددا ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت بىلەن شۇغۇللىنىدىغان باج تاپشۇرغۇچىلار، تۇتۇپ قېلىش مەجبۇرىيەتچىلىرىدىن مۇشۇ قانۇندا بەلگىلەنگەن باجغا دائىر قانۇنغا خىلاپ قىلمىشى بولغانلىرى باج ئورگىنىنىڭ بىر تەرەپ قىلىشىنى قوبۇل قىلىشنى رەت قىلسا، باج ئورگىنى ئۇنىڭ تالونىنى ئالسا ياكى ئۇنىڭغا تالون سېتىشنى توختاتسا بولىدۇ.

73-ماددا باج تاپشۇرغۇچى، ھەق تۇتۇپ قېلىش مەجبۇرىيەت ئۆتىگۈچىنىڭ ھېسابات ئاچقان بانكىسى ياكى باشقا پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتى باج ئورگىنىنىڭ باج تاپشۇرغۇچى، باج تۇتۇپ قېلىش مەجبۇرىيىتىنىڭ ئامانەت پۇل ھېساباتىنى قانۇن بويىچە تەكشۈرۈشىنى قوبۇل قىلىشنى رەت قىلسا ياكى باج ئورگىنى چىقارغان ئامانەت پۇلنى توڭلىتىش ياكى باج پۇلىنى تۇتۇپ قېلىش قارارىنى ئىجرا قىلىشنى رەت قىلسا ھەمدە باج ئورگىنىنىڭ يازما ئۇقتۇرۇشىنى تاپشۇرۇۋالغاندىن كېيىن، باج تاپشۇرغۇچى، ھەق تۇتۇپ ۋېلىش مەجبۇرىيەت ئۆتىگۈچىنىڭ ئامانەت پۇلىنى ئۆتكۈزۈپ بېرىشىگە ياردەم بەرسە،
باج پۇلىنىڭ ئېقىپ كېتىشىنى كەلتۈرۈپ چىقارغانلارغا باج ئورگىنى 100 مىڭ يۈەندىن يۇقىرى، 500 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ، بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىمغا ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارغا 1000 يۈەندىن يۇقىرى، 10 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن بەدەل قويىدۇ.

74-ماددا مۇشۇ قانۇندا بەلگىلەنگەن مەمۇرىي جازا بېرىشتە، جازا سوممىسى 2000 يۈەندىن تۆۋەن بولسا، باجخانا قارار قىلسا بولىدۇ.

75-ماددا باج ئورگانلىرى ۋە ئەدلىيە ئورگانلىرىنىڭ باجغا چېتىشلىق جازا-مۇسادىرە كىرىمى باج پۇلى بويىچە خامچوت دەرىجىسى بويىچە دۆلەت خەزىنىسىگە تاپشۇرۇلۇشى كېرەك.

76-ماددا باج ئورگانلىرىدىن بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، باج ئېلىشنى باشقۇرۇش دائىرىسى ۋە باج پۇلىنى ئامبارغا كىرگۈزۈشنىڭ خامچوت دەرىجىسىنى ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن ئۆزگەرتكەنلىرى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىم ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارغا قانۇن بويىچە دەرىجىسىنى چۈشۈرۈش ياكى ۋەزىپىسىدىن ئېلىپ تاشلاشتەك مەمۇرىي جازا بېرىدۇ.

77-ماددا باج تاپشۇرغۇچىلار، تۇتۇپ قېلىش مەجبۇرىيەتچىلىرىدىن مۇشۇ قانۇننىڭ 63-، 65-، 66-، 67-، 71-ماددىلىرىدا بەلگىلەنگەن قىلمىشى جىنايەتكە چېتىلغانلىرى بولسا، باج ئورگىنى قانۇن بويىچە ئەدلىيە ئورگانلىرىنىڭ جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىشىغا ئۆتكۈزۈپ بېرىشى كېرەك.

باج خادىملىرىدىن نەپسانىيەتچىلىك قىلىپ، قانۇن بويىچە ئەدلىيە ئورگانلىرىنىڭ جىنايى جاۋابكارلىقنى سۈرۈشتۈرۈشىگە ئۆتكۈزۈپ بېرىشكە تېگىشلىكلىرىنى ئۆتكۈزۈپ بەرمىگەنلىرىدىن قىلمىشى ئېغىرلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

78-ماددا باج ئورگىنىنىڭ قانۇن بويىچە ھاۋالە قىلىپ باج ئالمىغان بولسا، ئالغان پۇل-مالنى قايتۇرۇشقا بۇيرۇلىدۇ، قانۇن بويىچە مەمۇرىي جازا ياكى مەمۇرىي جازا بېرىلىدۇ؛
باشقىلارنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىنى زىيانغا ئۇچراتقانلار قانۇن بويىچە تۆلەم جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

79-ماددا باج ئورگانلىرى، باج خادىملىرىدىن باج تاپشۇرغۇچىلار ۋە ئۇنىڭ باققان ئائىلە تەۋەلىرىنىڭ تۇرمۇشقا كېرەكلىك تۇرالغۇ ۋە بۇيۇملىرىنى پېچەتلىگەن، تۇتۇپ قالغانلىرى قايتۇرۇشقا بۇيرۇلىدۇ، قانۇن بويىچە مەمۇرىي چارە كۆرۈلىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

80-ماددا باج خادىمى باج تاپشۇرغۇچى، تۇتۇپ قېلىش مەجبۇرىيىتىنى ئۆتىگۈچى بىلەن تىل بىرىكتۈرۈپ، باج تاپشۇرغۇچى، تۇتۇپ قېلىش مەجبۇرىيىتىنى ئۆتىگۈچىنى مۇشۇ قانۇننىڭ 63-، 65-، 66-ماددىلىرىدا بەلگىلەنگەن قىلمىش سادىر قىلىشقا كۈشكۈرتۈپ ياكى ئۇنىڭغا ياردەملىشىپ جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرمىگەنلىرىگە قانۇن بويىچە مەمۇرىي جازا بېرىلىدۇ.

81-ماددا باج خادىملىرىدىن ۋەزىپىسىدىكى قولايلىقتىن پايدىلىنىپ، باج تاپشۇرغۇچىلار، تۇتۇپ قېلىنغۇچىلاردىن پۇل-مېلىنى قوبۇل قىلغان ياكى ئۇنىڭدىن تەلەپ قىلىپ ياكى باشقا ناتوغرا مەنپەئەتنى كۆزلەپ جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرمىگەنلىرىگە قانۇن بويىچە مەمۇرىي جازا بېرىلىدۇ.

82-ماددا باج خادىملىرىدىن نەپسانىيەتچىلىك قىلىپ ياكى خىزمەتتە بىپەرۋالىق قىلىپ، ئېلىشقا تېگىشلىك باج پۇلىنى ئالماي ياكى ئاز ئېلىپ، دۆلەت بېجىنى زور زىيانغا ئۇچرىتىپ جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرمىگەنلىرىگە قانۇن بويىچە مەمۇرىي جازا بېرىلىدۇ.

باج خادىملىرى خىزمەت ھوقۇقىدىن كەلسە-كەلمەس پايدىلىنىپ، باج تاپشۇرغۇچىلار، تۇتۇپ قالغۇچىنى قەستەن تەڭقىسلىقتا قويغان بولسا، باج ئىش ئورنىدىن يۆتكىۋېتىلىدۇ ھەمدە قانۇن بويىچە مەمۇرىي چارە كۆرۈلىدۇ.

باج خادىملىرى باجدىكى قانۇن-ئىنتىزامغا خىلاپ قىلمىشلارنى ئەرز قىلغان، پاش قىلغان باج تاپشۇرغۇچىلار، تۇتۇپ قالغۇچى شۇنىڭدەك باشقا پاش قىلغۇچىلاردىن زەربە بېرىپ ئۆچ ئالغان بولسا، قانۇن بويىچە مەمۇرىي چارە كۆرىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

باج خادىملىرىدىن قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، يېزا ئىگىلىك بېجى بويىچە ھېسابلىنىدىغان باج مىقدارىنى قەستەن يۇقىرى مۆلچەرلەپ ياكى تۆۋەن مۆلچەرلەپ، باج پۇلىنى كۆپ ئېلىش ياكى ئاز ئېلىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىپ، دېھقانلارنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىگە دەخلى-تەرۇز قىلىپ ياكى دۆلەت مەنپەئىتىگە زىيان يەتكۈزۈپ جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرمىگەنلىرىگە قانۇن بويىچە مەمۇرىي جازا بېرىلىدۇ.

83-ماددا قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمىگە خىلاپ ھالدا مۇددەتتىن بۇرۇن ئالغان، كېچىكتۈرۈپ ئالغان ياكى باج پۇلى سېلىقى سالغانلارنى يۇقىرى دەرىجىلىك ئورگىنى ياكى مەمۇرىي رېۋىزىيە ئورگىنى تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىم ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارغا قانۇن بويىچە مەمۇرىي چارە كۆرۈلىدۇ.

84-ماددا قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن باج ئېلىش، ئېلىشنى توختىتىش ياكى باج كېمەيتىش، باج كەچۈرۈم قىلىش، باج قايتۇرۇش، باج تولۇقلاپ تاپشۇرۇش شۇنىڭدەك باج قانۇنى، مەمۇرىي نىزاملارغا زىت باشقا قارارلارنى چىقارغانلار مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمە بويىچە ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن چىقارغان قارارىنى بىكار قىلغاندىن باشقا، ئېلىشقا تېگىشلىك بولسىمۇ ئېلىنمىغان باج پۇلىنى تولۇقلاپ ئالىدۇ،
ئېلىشقا تېگىشلىك بولمىغان باج پۇلىنى قايتۇرۇش ھەمدە يۇقىرى دەرىجىلىك ئورگان بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىم ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارنىڭ مەمۇرىي جاۋابكارلىقىنى سۈرۈشتۈرىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

85-ماددا باج خادىملىرى باج پۇلى ئالغاندا ياكى باج قانۇنىغا خىلاپ دېلولارنى تەكشۈرۈپ بىر تەرەپ قىلغاندا، مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمە بويىچە ئۆزىنى قاچۇرمىسا، بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىم ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارغا قانۇن بويىچە مەمۇرىي چارە كۆرۈلىدۇ.

86-ماددا باج قانۇنى، مەمۇرىي نىزاملارغا خىلاپ بولغان، مەمۇرىي جازا بېرىشكە تېگىشلىك قىلمىشلار بەش يىل ئىچىدە بايقالمىغان بولسا، مەمۇرىي جازا بېرىلمەيدۇ.

87-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە ئەمەل قىلماي، باج تاپشۇرغۇچى، تۇتۇپ قالغۇچى، پاش قىلغۇچىنىڭ مەخپىيىتىنى ساقلىغان بولسا، بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىمغا ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارغا ئىشلەۋاتقان ئورنى ياكى ئالاقىدار ئورۇن قانۇن بويىچە مەمۇرىي چارە كۆرىدۇ.

88-ماددا باج تاپشۇرغۇچى، تۇتۇپ قالغۇچى، باج تاپشۇرغۇچى بىلەن باج ئورگىنى ئوتتۇرىسىدا تالاش-تارتىش كۆرۈلگەندە، ئالدى بىلەن باج ئورگىنىنىڭ باج تاپشۇرۇش قارارى بويىچە باج پۇلى ۋە كېچىكتۈرگەنلىك پۇلىنى تاپشۇرۇشى ياكى تاپشۇرۇشنى بىكار قىلىشى ياكى مۇناسىپ كېپىللىك بېرىشى شەرت، ئاندىن قانۇن بويىچە مەمۇرىي قايتا قاراپ چىقىشنى ئىلتىماس قىلسا بولىدۇ؛
مەمۇرىي قايتا قاراپ چىقىش قارارىغا قايىل بولمىغانلار خەلق سوت مەھكىمىسىگە قانۇن بويىچە دەۋا قىلسا بولىدۇ.

ئالاقىدارلار باج ئورگىنىنىڭ جازا قارارى، مەجبۇرىي ئىجرا قىلدۇرۇش تەدبىرى ياكى باجدا ئامان ساقلاش تەدبىرىگە قايىل بولمىسا، قانۇن بويىچە مەمۇرىي قايتا قاراپ چىقىشنى ئىلتىماس قىلسا بولىدۇ، خەلق سوت مەھكىمىسىگە قانۇن بويىچە دەۋا قىلسىمۇ بولىدۇ.

ئالاقىدارلار باج ئورگىنىنىڭ جازا قارارىنى مۇددەت ئۆتسىمۇ مەمۇرىي قايتا قاراپ چىقىشنى ئىلتىماس قىلمىغان ھەم خەلق سوت مەھكىمىسىگە دەۋا قىلمىغان ھەم ئادا قىلمىغان بولسا، جازا قارارى چىقارغان باج ئورگىنى مۇشۇ قانۇننىڭ 40-ماددىسىدا بەلگىلەنگەن مەجبۇرىي ئىجرا قىلدۇرۇش تەدبىرىنى قوللانسا ياكى خەلق سوت مەھكىمىسىگە مەجبۇرىي ئىجرا قىلدۇرۇشنى ئىلتىماس قىلسا بولىدۇ.

6-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

89-ماددا باج تاپشۇرغۇچى، تۇتۇپ قالغۇچى باج ۋاكالەتچىسىگە باج ئىشلىرىنى ۋاكالىتەن بېجىرىشنى ھاۋالە قىلسا بولىدۇ.

90-ماددا تېرىلغۇ يەرنى ئىگىلەش بېجى، يەر خېتى بېجى، يېزا ئىگىلىك بېجى، چارۋىچىلىق بېجى ئېلىش-باشقۇرۇشنىڭ كونكرېت چارىسىنى گوۋۇيۈەن ئايرىم تۈزىدۇ.

تاموژنا بېجى ۋە تاموژنا ۋاكالىتەن ئالىدىغان باج ئېلىش-باشقۇرۇش قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى ئالاقىدار بەلگىلىمىلەر بويىچە ئىجرا قىلىنىدۇ.

91-ماددا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ چەت ئەل بىلەن تۈزگەن باجغا ئالاقىدار شەرتنامە، كېلىشىملىرىدىن مۇشۇ قانۇندىكىگە ئوخشاش بولمىغانلىرى شەرتنامە، كېلىشىمدىكى بەلگىلىمە بويىچە بولىدۇ.

92-ماددا بۇ قانۇن يولغا قويۇلۇشتىن بۇرۇن ئېلان قىلىنغان باج ئېلىش قانۇنلىرىدا مۇشۇ قانۇندىكىگە ئوخشىمايدىغان بەلگىلىمە بولسا، مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمە بويىچە بولىدۇ.

93-ماددا گوۋۇيۈەن مۇشۇ قانۇنغا ئاساسەن يولغا قويۇش تەپسىلىي قائىدىسىنى تۈزىدۇ.

94-ماددا بۇ قانۇن 2001-يىل 5-ئاينىڭ 1-كۈنىدىن باشلاپ يولغا قويۇلىدۇ.